Theo quy định của Bộ Xây dựng, các công trình như: trường học, văn phòng, trung tâm mua sắm, chợ, trung tâm ăn uống, công trình công cộng… phải xây dựng lối đi riêng cho người khuyết tật (NKT). Hiện nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh đã đưa quy chuẩn, tiêu chuẩn này vào các công trình và từng bước đồng bộ với hạ tầng xung quanh.

Tạo lối đi cho người khuyết tật

Nhiều công trình công cộng trên địa bàn TP Tuy Hòa đã có lối đi riêng cho NKT. Tại đường Hùng Vương, dọc 2 bên vỉa hè, phần bó vỉa nhiều đoạn được hạ thấp ngang bằng mặt đường, tạo độ dốc thoai thoải, với chiều rộng khoảng 1,5m để tạo lối đi dành cho NKT. Tương tự, vỉa hè một số tuyến đường khác như Nguyễn Huệ, Trần Hưng Đạo... sau khi được cải tạo, nâng cấp đều bố trí lối đi cho NKT.

Ông Nguyễn Văn Thu, một NKT bán vé số tại TP Tuy Hòa cho biết: Trước đây, tôi muốn lên vỉa hè phải có người hỗ trợ, khiêng xe lăn lên. Nhưng từ khi thành phố cho lát đá lại vỉa hè, cũng đồng thời tạo lối đi dành cho NKT, tôi di chuyển dễ dàng, thuận lợi hơn.

Theo UBND TP Tuy Hòa, trong năm 2023, thành phố đã khởi công 17 công trình có áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn giúp NKT tiếp cận sử dụng, điển hình như đầu tư nâng cấp hàng loạt vỉa hè trên các tuyến đường Nguyễn Thị Định, Võ Thị Sáu, Đinh Tiên Hoàng…

Một trường học cũng đã bố trí lối đi cho NKT. Tại Trường tiểu học Trưng Vương, Trường THCS Đinh Tiên Hoàng…, lối lên sảnh chính được chia làm 2 phần, một phần là bậc tam cấp, một phần là dốc thoai thoải làm lối đi dành cho NKT.

Tại huyện Tuy An, các dự án Xây dựng 6 phòng học, tường rào Trường tiểu học An Hòa số 1 và Xây dựng 8 phòng học Trường tiểu học và THCS Nguyễn Hoa đang được thi công. Theo ông Huỳnh Gia Hoàng, Chủ tịch UBND huyện Tuy An, thực hiện quy định của Bộ Xây dựng, nhiều công trình công cộng trên địa bàn huyện đã áp dụng các quy chuẩn, tiêu chuẩn cho NKT. Bên cạnh các công trình đang thi công, hồ sơ thiết kế các dự án liên quan đều có hạng mục này.

Còn nhiều việc phải làm

Theo báo cáo của Sở Xây dựng, những năm gần đây, các công trình cải tạo, công trình công cộng mới đều có thiết kế theo quy định, giúp NKT dễ dàng tiếp cận sử dụng…

Việc áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn trong xây dựng có liên quan đến NKT đã cơ bản đảm bảo theo tiến độ đã được quy định lộ trình tại khoản 1, Điều 40 của Luật NKT. Tuy nhiên, việc áp dụng các quy chuẩn, tiêu chuẩn chưa đầy đủ các bộ phận công trình cho NKT có thể tiếp cận sử dụng (phần lớn chỉ xây dựng ram dốc và tay vịn).

Bên cạnh đó, theo Sở Xây dựng, đa số công trình công cộng đều được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước, nên chủ yếu đầu tư vào các hạng mục chính, chưa chú tâm vào các hạng mục trợ giúp NKT vì thiếu kinh phí.

Nhằm thực thi tốt các quy định của pháp luật, mới đây, Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan kiểm tra các công trình xây dựng, đường và hè phố đối với NKT.

Ông Nguyễn Ngọc Tứ, Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Để đảm bảo việc 100% NKT tiếp cận được các công trình công cộng, Sở Xây dựng đã đề nghị các chủ đầu tư, UBND các địa phương thực hiện nghiêm các quy định này. Các cơ quan chuyên môn trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế, cấp phép xây dựng… phải đưa các quy chuẩn, tiêu chuẩn có liên quan để NKT tiếp cận sử dụng vào nhiều hạng mục công trình ngay từ bước ban đầu.

Đối với các công trình công cộng do Nhà nước đầu tư như nhà thi đấu, trung tâm hội nghị, hội trường, nhà văn hóa, công viên…, ngoài áp dụng quy chuẩn cho hạng mục ram dốc, lan can, tay vịn thì phải áp dụng đồng bộ cho các hạng mục khác; cụ thể là thang máy, nhà vệ sinh, bố trí chỗ ngồi cho NKT và phải đầu tư đồng bộ cả hạ tầng kỹ thuật xung quanh công trình.

Cũng theo ông Tứ, với các công trình do tư nhân đầu tư như nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại, khu vui chơi giải trí…, chủ đầu tư nên áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn để NKT tiếp cận sử dụng. Đặc biệt, tại các hạng mục có áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn có liên quan để NKT tiếp cận sử dụng thì phải lắp đặt các biển báo hiệu có quy cách đúng theo quy định để mọi người và NKT biết, sử dụng, tránh tình trạng sử dụng không đúng mục đích, gây hư hỏng, lãng phí.

NHƯ THANH