Việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử (Electronic Nicotine Delivery - ENDs), thuốc lá nung nóng (Heated Tobacco Product - HTPs), shisha đang có xu hướng gia tăng thời gian gần đây. Các sản phẩm này có nhiều tác hại đến sức khỏe nên cần được tuyên truyền, kiểm soát, ngăn chặn ngay.

Phát hiện nhiều vụ vi phạm

Theo UBND tỉnh, từ phản ánh của các cơ sở khám, chữa bệnh, cơ sở giáo dục và phương tiện thông tin, việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong đối tượng học sinh. Nhiều trường hợp phải cấp cứu vì bị ngộ độc nicotine và các dung dịch có trong những sản phẩm này. Trong khi đó, các sản phẩm này chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành hợp pháp tại Việt Nam.

Thời gian qua, lực lượng công an, quản lý thị trường, bộ đội biên phòng, hải quan trên cả nước phát hiện, xử lý nhiều vụ vi phạm liên quan đến vận chuyển, mua bán, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu nhập lậu. Tại Phú Yên, trong tháng 3 vừa qua, Công an TP Tuy Hòa phát hiện bà Sử Thị Lệ Hằng (phường 2, TP Tuy Hòa) đi xe máy chở 4 hộp thuốc lá điện tử không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ. Trước đó, Công an TP Tuy Hòa còn kiểm tra hộ kinh doanh Shop Đen (phường 5) do bà Cù Thị Mỹ Ly (SN 1993, phường 4) làm chủ; phát hiện cơ sở kinh doanh 94 sản phẩm thuốc lá điện tử do nước ngoài sản xuất, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt theo quy định, không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ.

Ông Huỳnh Trang, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Phú Yên cho biết, thời gian qua, các lực lượng trực thuộc đơn vị đã kiểm tra, phát hiện, tạm giữ nhiều thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu do Hàn Quốc, Trung Quốc sản xuất, không có hóa đơn chứng từ… vận chuyển qua địa phận Phú Yên. Đơn cử như 2 vụ tạm giữ 1.300 bao thuốc lá điếu do Hàn Quốc sản xuất, không có nhãn hàng hóa, không có hóa đơn chứng từ; 176 đầu thuốc lá điện tử, 458 điếu thuốc lá điện tử các loại vào tháng 10/2022... Cùng với phát hiện tạm giữ hàng hóa, cục cũng đã phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức tiêu hủy nhiều sản phẩm thuốc lá, xử phạt các đối tượng có hành vi vi phạm liên quan đến vận chuyển, kinh doanh thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử nhập lậu.

Ngăn ngừa tác hại khôn lường

Theo Bộ Y tế, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng… ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Sử dụng thuốc lá điện tử có liên quan đến tổn thương phổi cấp tính, viêm phổi do lipoid, viêm phổi tăng bạch cầu ái toan, viêm phổi thể lỏng và viêm tiểu phế quản tắc nghẽn; gây nguy cơ ung thư cao do kim loại nặng và các hợp chất carbonyl độc hại có trong khói thuốc lá điện tử… Đặc biệt, sử dụng thuốc lá điện tử, nung nóng có thể gây chấn thương nghiêm trọng do nổ pin; đồng thời làm gia tăng gánh nặng kinh tế cho hộ gia đình và quốc gia.

Nhằm ngăn ngừa việc sử dụng thuốc lá nói chung và các sản phẩm thuốc lá điện tử, nung nóng, shisha, UBND tỉnh vừa yêu cầu các sở, ban ngành, đơn vị, địa phương tăng cường phổ biến thông tin về tác hại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tới công chức, viên chức, người lao động tại cơ quan, đơn vị, địa phương và người dân trên địa bàn. Các đơn vị kịp thời ban hành các quy định để ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm này tại các cơ quan, công sở, cơ sở giáo dục đào tạo; tăng cường hoạt động kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha.

Theo thượng tá Nguyễn Hữu Sơn, Trưởng Công an TP Tuy Hòa, thời gian gần đây, trào lưu hút thuốc lá điện tử hay thuốc lá thế hệ mới ngày càng xâm nhập nhiều vào trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, nhất là lứa tuổi vị thành niên. Lực lượng Công an TP Tuy Hòa đã quyết liệt triển khai các biện pháp, phối hợp với các cơ sở giáo dục, trường học tuyên truyền đến học sinh, sinh viên; tăng cường quản lý địa bàn, kiểm tra, kiểm soát và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi tàng trữ, cất giấu, mua bán sản phẩm thuốc lá điện tử nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, chưa được phép lưu hành ở Việt Nam.

Ông Huỳnh Trang, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Phú Yên cho biết thêm: Trong đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả…, lực lượng quản lý thị trường, các ngành chức năng, thành viên Ban Chỉ đạo 389 tỉnh luôn theo dõi, giám sát, chỉ đạo các lực lượng phối hợp triển khai nhiều biện pháp để triệt phá, ngăn chặn vận chuyển, kinh doanh thuốc lá, nhất là thuốc lá điện tử đang có dấu hiệu phổ biến trên thị trường. Các vụ vi phạm đều được đơn vị thông tin rộng rãi để người dân biết, cảnh giác, tránh sử dụng. 

VÕ PHÊ