Những người mua đất ở xã Hòa Quang Bắc (huyện Phú Hòa) đã gần 20 năm nhưng vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong khi đó, tại xã Hòa An (huyện Phú Hòa), chính quyền địa phương cho thuê đất để làm ki-ốt tại chợ An Đông, nhưng chợ này hoạt động không bao lâu thì ngừng, ki-ốt biến thành… nhà ở.

Khu đất ở khu vực dốc Hào Hai, UBND xã Hòa Quang Bắc bán cho 16 hộ dân. Ảnh: ANH NGỌC

Bán đất trái thẩm quyền

Theo phản ánh của người dân, trước đây UBND xã Hòa Quang Bắc (huyện Phú Hòa) có tổ chức bán quyền sử dụng đất ở tại khu vực thôn Mậu Lâm Bắc để người dân địa phương xây dựng nhà ở. Tuy nhiên đến nay đã gần 20 năm, những người mua đất vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa được phép xây dựng nhà ở.

Ông Nguyễn Văn Diện ở thôn Mậu Lâm Bắc cho biết: Năm 2007, ông Nguyễn Văn Trình ở thôn Mậu Lâm Bắc mua một lô đất tại khu vực dốc Hào Hai với diện tích 200m² do UBND xã Hòa Quang Bắc bán. Lô đất này có số thửa là 275-6, tờ bản đồ 274-D. Đến năm 2010, gia đình tôi được ông Nguyễn Văn Trình chuyển nhượng lại lô đất này với giá 15 triệu đồng. Từ đó đến nay, tôi nhiều lần liên hệ với UBND xã Hòa Quang Bắc để làm thủ tục giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng vẫn chưa được. UBND xã Hòa Quang Bắc trả lời rằng lô đất tôi nhận chuyển nhượng hiện nằm trong vành đai của đất quốc phòng nên chưa thể cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Theo ông Nguyễn Văn Diện, năm 2018, UBND xã tổ chức hoán đổi lô đất nói trên đến khu A thuộc khu dân cư ĐH22 - Bầu Tròn và tổ chức cho các hộ dân bị vướng trong vành đai của đất quốc phòng mà xã đã bán được bốc thăm, nhưng đến nay vẫn chưa làm thủ tục giao đất. “Do khu vực dốc Hào Hai bị vướng trong vành đai của đất quốc phòng nên nguyện vọng của tất cả hộ dân đã mua đất ở đây là được hoán đổi đến khu đất khác tương đương, cùng diện tích và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở lâu dài”, ông Diện nói.

Cũng liên quan đến vướng mắc trong lĩnh vực đất đai ở huyện Phú Hòa, tại khu vực chợ An Đông thuộc xã Hòa An, nhiều hộ dân ở đây kiến nghị địa phương bố trí đất ở để đảm bảo ổn định cuộc sống. Theo UBND xã Hòa An, năm 1988, xã xây dựng chợ An Đông (tại thôn Đông Phước) làm chợ đầu mối mua bán nông sản. Để tạo điều kiện cho chợ này phát triển, UBND xã có chủ trương quy hoạch ki-ốt cho 48 hộ dân thuê. Thời gian cho thuê là 10 năm, hình thức cho thuê là mỗi hộ dân có nhu cầu thuê đất tại chợ An Đông cho UBND xã mượn 1,1 triệu đồng và tự xây dựng ki-ốt tại chợ với diện tích 14m², UBND xã Hòa An bố trí mặt bằng. Số tiền này không tính lãi và được UBND xã trả dần trong 10 năm, bằng cách khấu trừ vào số tiền UBND xã cho các hộ dân thuê với mức 100.000 đồng/ki-ốt/năm. Sau 10 năm, thì tài sản thuộc UBND xã Hòa An.

Tuy nhiên, chợ An Đông chỉ hoạt động được 1-2 năm, sau đó các hộ dân dùng ki-ốt để làm nhà ở và tiến hành cơi nới xung quanh. UBND xã Hòa An đã nhiều lần tổ chức kiểm tra và xử lý nhưng gặp nhiều khó khăn, vì 48 hộ dân này không có chỗ ở khác. UBND huyện Phú Hòa thường xuyên chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp với UBND xã Hòa An tổ chức làm việc với 48 hộ dân. Qua đó, các hộ dân kiến nghị Nhà nước phải bồi thường toàn bộ tài sản, vật kiến trúc trên đất cho các hộ đang ở (gồm phần ki-ốt 14m² và phần đã cơi nới), đồng thời bố trí đất ở để họ đảm bảo ổn định cuộc sống.

Chợ An Đông, xã Hòa An không còn hoạt động từ lâu. Ảnh: ANH NGỌC

Kiến nghị gỡ vướng

Ông Nguyễn Thái Bình, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Quang Bắc, cho biết: Từ năm 2003-2008, UBND xã Hòa Quang Bắc đã bán 19 lô đất tại khu vực dốc Hào Hai thuộc thôn Mậu Lâm Bắc, giáp ranh phía bắc Kho KT93 nay là doanh trại Đại đội KT93. Tiền bán 19 lô đất này xã đã thu và nộp vào ngân sách xã (phiếu thu tiền dưới hình thức tự nguyện đóng góp xây dựng trường học, đường giao thông…). 19 lô đất của 16 hộ dân chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do các lô đất này nằm trong vành đai của đất quốc phòng. Năm 2018, UBND huyện Phú Hòa có thông báo thống nhất bố trí 19 lô của 16 hộ dân nói trên về khu đất tái định cư ĐH22 - Bầu Tròn nên UBND xã tổ chức cho các hộ dân này bốc thăm. Tuy nhiên sau đó tiếp tục gặp vướng mắc nên chưa thể bố trí 19 lô của 16 hộ dân này về khu đất tái định cư ĐH22 - Bầu Tròn. UBND xã đang lập hồ sơ khép kín khu dân cư Thạnh Lâm và khép kín khu dân cư Bọng Dầu - Cẩm Sơn, xã Hòa Quang Bắc (nằm trong quy hoạch sử dụng đất 2021-2030), để bán đấu giá quyền sử dụng đất. UBND xã Hòa Quang Bắc kiến nghị huyện, tỉnh cho phép trích 19 lô đất tại hai khu dân cư này để hoán đổi cho các hộ dân nói trên.

Theo UBND huyện Phú Hòa, việc bán 19 lô đất tại khu vực dốc Hào Hai của UBND xã Hòa Quang Bắc là trái thẩm quyền. Tuy nhiên, căn cứ Nghị định 43 ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Luật Đất đai và kết luận của đoàn kiểm tra Tỉnh ủy thì các hộ dân nói trên đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Hòa cho biết: Tại khu vực dốc Hào Hai, Bộ CHQS tỉnh đang đề nghị cập nhật, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030 và kế hoạch sử dụng đất năm 2022 để xây dựng doanh trại Đại đội KT93. Do đó, UBND huyện Phú Hòa không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân tại khu vực này. Nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của các hộ dân đã nộp tiền để được sử dụng đất, UBND huyện Phú Hòa kiến nghị UBND tỉnh cho phép UBND huyện hoán đổi 19 lô đất mà UBND xã Hòa Quang Bắc đã bán cho các hộ dân vào khu khép kín khu dân cư Thạnh Lâm và khép kín khu dân cư Bọng Dầu - Cẩm Sơn, xã Hòa Quang Bắc.

Đối với vấn đề người dân tại khu vực chợ An Đông, xã Hòa An kiến nghị bồi thường, bố trí đất ở, theo ông Nguyễn Ngọc Tường, năm 2016, huyện Phú Hòa thực hiện đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 khu dân cư chợ An Đông và điều chỉnh quy hoạch chi tiết khu dân cư thôn Đông Phước, xã Hòa An (khoảng 13ha). Tuy nhiên, quá trình triển khai ảnh hưởng đến 48 hộ dân này. Để dự án được thực hiện và đảm bảo mỹ quan đô thị, là cửa ngõ phía tây của TP Tuy Hòa, UBND huyện Phú Hòa đã kiến nghị UBND tỉnh xem xét, cho chủ trương bố trí 43 lô đất ở trong khu nội bộ thuộc đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 khu dân cư chợ An Đông để tái định cư cho 43 hộ dân nêu trên (đến nay huyện đã bố trí tái định cư được 5 hộ dân do ảnh hưởng đến dự án Cải tạo, nâng cấp các đoạn xung yếu tuyến quốc lộ 25). 

ANH NGỌC