Thời gian qua, tỉnh đã đầu tư nâng cấp cảng cá Tiên Châu (huyện Tuy An) nhằm đáp ứng nhu cầu dịch vụ hậu cần cho các tàu khai thác thủy hải sản. Tuy nhiên, hiện các cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá chưa chịu di dời vào cảng để hoạt động, ảnh hưởng đến công tác quản lý, môi trường và tình hình an ninh trật tự tại địa phương.

Chưa chịu di dời vào cảng

Ông Hà Viên, Giám đốc Ban quản lý Cảng cá Phú Yên cho biết: Cảng cá Tiên Châu hoàn thành đầu tư nâng cấp vào tháng 1/2021, với tổng mức đầu tư hơn 14,8 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách tỉnh. Các hạng mục được đầu tư gồm nâng cao trình mặt bến tàu từ l,5m lên 2,5m; nạo vét khu nước đậu tàu về thiết kế ban đầu là -2,8m. Trên bản sàn bố trí 16 bộ bích neo 10T, mép bến bố trí 48 bộ đệm tựa tàu và 26 bộ đệm lốp ô tô; xây dựng mới mái bao che bến cập tàu bằng khung kèo, xà gồ, mái lợp tôn. Đầu tư nhà phân loại cá, bãi tập kết cá với diện tích xây dựng 1.800m2, mái lợp tôn, xà gồ thép. Xây dựng nhà ngư lưới cụ, diện tích 303m2, mái lợp tôn, xà gồ thép. Xây mới nhà để xe 2 bánh công cộng, với diện tích xây dựng khoảng 160m2, mái lợp tôn, xà gồ thép, nền bê tông xi măng. Ngoài ra, còn cải tạo các hạng mục nhà điều hành cảng, bổ sung hệ thống cấp nước, thoát nước cho nhà phân loại cá…

Sau khi cảng cá Tiên Châu hoàn thành việc nâng cấp, Sở NN-PTNT đã phối hợp với UBND huyện Tuy An khắc phục những tồn tại, hạn chế trong lãnh đạo, chỉ đạo quản lý, khai thác công trình này, nhằm nâng cao hiệu quả công trình Nhà nước đã đầu tư, tiếp tục thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, đảm bảo công tác vệ sinh môi trường, an ninh trật tự tại địa phương. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số tồn tại, chưa khắc phục được như tình trạng các tổ chức, cá nhân tự phát lập điểm thu mua thủy hải sản, cung cấp xăng dầu, đá cây… cho tàu cá tại những địa điểm không theo quy hoạch.

Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT cho biết: Hiện trên địa bàn 2 xã An Ninh Đông và An Ninh Tây còn 3 điểm thu mua thủy sản, 3 điểm cung cấp xăng dầu, 10 điểm cung cấp đá cây… vẫn chưa chịu di dời vào cảng cá Tiên Châu để hoạt động, ảnh hưởng đến môi trường, tình hình an ninh trật tự tại địa phương. Tình trạng tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên chưa chấp hành đầy đủ việc cập cảng cá chỉ định (cảng cá Tiên Châu đã được Bộ NN-PTNT chỉ định cho tàu cá vùng khơi cập cảng) để bốc dỡ thủy sản, mà thường xuyên cập tại các thôn Phú Hội, Phú Lương (xã An Ninh Đông) bốc dỡ thủy sản, đã vi phạm các quy định trong lĩnh vực thủy sản.

Nhà phân loại cá, bãi tập kết cá của cảng cá Tiên Châu được xây dựng hoàn thành nhưng chưa có tổ chức, cá nhân thuê để kinh doanh các dịch vụ hậu cần nghề cá. Ảnh: ANH NGỌC

Sớm xử lý các điểm dịch vụ tự phát

Sau khi cảng cá Tiên Châu được đầu tư nâng cấp hoàn thành, địa phương đã phối hợp với Ban quản lý Cảng cá, Đồn biên phòng An Hải và các phòng ban chuyên môn của huyện rà soát, thống kê và vận động các tổ chức, cá nhân thu mua thủy sản, kinh doanh đá cây, xăng dầu bên ngoài đưa vào cảng cá Tiên Châu hoạt động. Vận động chủ các tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên trên địa bàn chấp hành nghiêm việc cập cảng cá Tiên Châu để bốc dỡ thủy sản theo đúng quy định. Tuy nhiên đến nay, chỉ có 2 doanh nghiệp từ TP Tuy Hòa đến thuê mặt bằng để thu mua thủy hải sản tại cảng cá Tiên Châu.

“Khó khăn nhất hiện nay là những cơ sở thu mua thủy sản, các cơ sở kinh doanh đá cây hầu hết là hộ gia đình, cá nhân quy mô nhỏ lẻ. Tình hình dịch bệnh COVID-19 đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của họ nên việc vận động thuê mặt bằng cảng để kinh doanh đang gặp khó khăn. Luồng lạch ra vào cảng cá Tiên Châu vẫn chưa đảm bảo nên vào thời điểm thủy triều kiệt, các tàu cá công suất lớn khó ra vào. Hiện địa phương tiếp tục vận động các cơ sở thu mua thủy sản, kinh doanh xăng dầu, đá cây… sớm di dời vào cảng để hoạt động”, ông Nguyễn Kim Thanh, Chủ tịch UBND xã An Ninh Đông cho biết.

Còn theo ông Nguyễn Thanh Phong, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy An, hiện các cơ sở thu mua thủy hải sản, chế biến chả cá trên địa bàn chủ yếu hoạt động thu mua, chế biến nhỏ lẻ phạm vi trong gia đình, không có quy mô lớn. Các cây xăng dầu cung cấp cho tàu cá trên địa bàn về cơ bản có quy hoạch, được tỉnh cho phép hoạt động, chỉ trừ 2 điểm cung cấp dầu cho tàu cá tại thôn Phú Lương chưa được cấp phép. Các điểm cung cấp đá cây cho tàu cá lại nằm trong nhà dân, vị trí thuận lợi cho tàu thuyền cập vào. Tất cả những điều này gây khó khăn cho địa phương trong công tác vận động di dời. “Hậu cần nghề cá, các dịch vụ tại cảng cá Tiên Châu vừa được hoàn thiện đầu năm 2021, các dịch vụ trong cảng chưa được phát triển. Bên cạnh đó, các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh liên quan đến lĩnh vực thủy sản còn chần chừ, chưa tự nguyện di dời vào cảng để hoạt động kinh doanh”, ông Nguyễn Thanh Phong nói.

Giám đốc Sở NN-PTNT Nguyễn Trọng Tùng đề nghị: Huyện ủy, UBND huyện Tuy An quan tâm chỉ đạo các xã An Ninh Đông, An Ninh Tây khẩn trương rà soát, giải tỏa, xử lý tình trạng các tổ chức, cá nhân tự phát lập các bến cá, các điểm thu mua thủy hải sản, cung cấp xăng dầu, đá cây… cho tàu cá tại những địa điểm không theo quy hoạch và vận động di dời vào cảng cá Tiên Châu để hoạt động. Địa phương cần tăng cường phổ biến, tuyên truyền Luật Thủy sản 2017, vận động chủ tàu cá, nhất là chủ các tàu cá từ 15m trở lên cập cảng Tiên Châu để bốc dỡ thủy sản, thực hiện quy định giám sát sản lượng thủy sản, thu nhận nhật ký, báo cáo khai thác thủy sản phục vụ truy xuất nguồn gốc, đảm bảo công tác kiểm tra tàu cá tại cảng cá, thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU. UBND huyện Tuy An cũng cần tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các tàu cá hoạt động nghề lưới kéo không chấp hành việc ghi số đăng ký theo quy định, không cập cảng bốc dỡ thủy sản, không chấp hành nộp nhật ký khai thác thủy sản… 

ANH NGỌC