Xuất phát điểm từ một tỉnh có cơ sở hạ tầng lưới điện lạc hậu, sau 30 năm với nhiều nỗ lực, các cán bộ, công nhân viên Công ty Điện lực Phú Yên đã từng bước xây dựng lưới điện hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Vươn lên từ gian khó

Ngày 15/10/1989, Sở Điện lực Phú Yên chính thức được thành lập, trên cơ sở tách ra từ Sở Điện lực Phú Khánh. Thời điểm này, Phú Yên chưa có lưới điện quốc gia. Nguồn điện diesel ở TX Tuy Hòa và huyện Sông Cầu rất hạn chế với một số máy phát điện cũ kỹ xuống cấp, thường xuyên hư hỏng. Lưới điện Phú Yên chỉ có khoảng 35km đường dây 15kV và 68 trạm biến áp phụ tải, cấp điện cho 12 xã, phường, thị trấn của TX Tuy Hòa, huyện Tuy Hòa và Sông Cầu.

Nguồn điện không đáp ứng được nhu cầu sử dụng của người dân nên nhiều thời điểm, đơn vị phải cấp điện luân phiên theo lịch “hai có một không”, hoặc “một có một không”; chủ yếu ưu tiên chạy máy bơm phục vụ tưới tiêu nông nghiệp. Về nhân lực, trang thiết bị, cả Sở Điện lực chưa đến 100 cán bộ, nhân viên, cùng với 3 ô tô cũ phục vụ cho việc đi lại, chuyên chở trang thiết bị.

Năm 1994, Phú Yên là tỉnh duyên hải cuối cùng được kết nối lưới điện 110kV quốc gia. Từ đây, ngành Điện Phú Yên tập trung mọi nguồn lực đầu tư hạ tầng lưới điện. Cụ thể, từ năm 1993-1995, ngành Điện dồn sức xây dựng cơ sở hạ tầng cơ bản từ tỉnh lỵ về trung tâm các huyện, thị xã. Từ năm 1995-2002, đơn vị hoàn thành việc kéo lưới điện về 100% các xã; đến năm 2011 đánh dấu cột mốc đưa điện lưới quốc gia về 100% các thôn, buôn.

Đây cũng là thời gian Công ty Điện lực Phú Yên triển khai và hoàn thành việc tiếp nhận lưới điện hạ áp nông thôn từ các hợp tác xã để quản lý, vận hành. Đến nay, lưới điện Phú Yên đã phủ sóng toàn tỉnh, với hơn 99,9% hộ dân có điện; 100% xã đạt tiêu chí số 4 về điện trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

Ông Thái Minh Châu, Giám đốc Công ty Điện lực Phú Yên, cho biết: Phú Yên là tỉnh được hòa lưới điện quốc gia khá muộn; lại không có nguồn vốn ưu tiên đầu tư dồi dào. Tuy nhiên, mặt mạnh của lưới điện Phú Yên là có sự đầu tư đúng hướng, có lộ trình và phân kỳ hợp lý. Thêm vào đó, ngành Điện Phú Yên lại nhận được sự ủng hộ của chính quyền và nhân dân tỉnh nhà nên đã tận dụng rất tốt các nguồn vốn ODA, các nguồn vốn của ngành Điện và phát huy được hiệu quả so với các tỉnh, thành khác trong khu vực.

Về cơ bản, Phú Yên không còn tình trạng thiếu điện cục bộ cho nhu cầu điện sinh hoạt của người dân cũng như đáp ứng tốt nhu cầu điện sản xuất cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp. Nhờ vậy, độ tin cậy cung cấp điện và sự hài lòng của khách hàng đối với ngành Điện được đánh giá tương đối cao so với mặt bằng chung trong khu vực.

Công ty Điện lực Phú Yên đầu tư, nâng cấp lưới điện tại huyện Tây Hòa. Ảnh: PV

Đón đầu xu thế phát triển

Xác định Phú Yên là một tỉnh khó khăn, Công ty Điện lực Phú Yên đã tận dụng mọi nguồn vốn của Tổng công ty Điện lực Miền Trung và Tập đoàn Điện lực Việt Nam để đầu tư lưới điện. Bước đầu đơn vị định hướng xây dựng lưới điện khá hoàn chỉnh, kéo dài từ trung tâm tỉnh lỵ đến tận các xã vùng sâu, vùng xa. Sau đó, tùy vào nhu cầu phát triển của từng địa phương, khu vực mà hàng năm, ngành Điện có phương án đầu tư, nâng cấp phù hợp.

Đến nay, toàn tỉnh đã có hệ thống lưới điện 220kV, 110kV với 1 trạm biến áp 220kV, 8 trạm biến áp 110kV, cùng các nhà máy thủy điện, nhà máy nhiệt điện sinh khối, điện mặt trời… Lưới điện Phú Yên cũng đã liên kết với các tỉnh lân cận qua các tuyến đường dây 220kV, 110kV đảm bảo đáp ứng đủ nguồn điện phục vụ cho yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hiện Công ty Điện lực Phú Yên quản lý vận hành hơn 208km đường dây 110kV, khoảng 2.000km đường dây 22kV trên không và 26km cáp ngầm 22kV; hơn 3.100km đường dây hạ áp; 2.200 trạm biến áp phân phối; gần 500 thiết bị đóng cắt lưới điện, tăng nhiều lần so với những ngày đầu thành lập.

Công ty đã sớm đưa vào vận hành Trung tâm điều khiển Hệ thống điện Phú Yên từ cuối năm 2016 và nhờ đó đã thuận lợi để chuyển đổi hoàn toàn các trạm biến áp 110kV sang vận hành ở chế độ không người trực vào ngày 10/5/2019.

Về lâu dài, ngành Điện tập trung nâng cao chất lượng lưới điện, hướng đến xây dựng lưới điện thông minh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng trong việc theo dõi quá trình sử dụng điện; tối ưu hóa công tác quản lý, chi phí vận hành lưới điện; nâng cao hiệu quả sử dụng điện, đảm bảo chất lượng điện năng và đa dạng hóa dịch vụ khách hàng.

Ông Thái Minh Châu cho biết thêm: Để xây dựng lưới điện thông minh cần các yếu tố chủ đạo như hệ thống công tơ điện tử đo xa; trung tâm điều khiển SCADA; hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin và đào tạo nhân lực.

Đến nay, Trung tâm điều khiển Hệ thống điện Phú Yên đã giám sát, điều khiển từ xa 7/7 trạm biến áp 110kV, 2 nhà máy thủy điện (Sơn Giang, Đá Đen), 2 nhà máy điện mặt trời (Xuân Thọ 1, Xuân Thọ 2) và 120 thiết bị đóng/cắt trên lưới điện trung thế. Đơn vị đã đã hoàn thành lắp đặt hệ thống RF-SPIDER cho 225.181 khách hàng sử dụng điện, chiếm gần 90% tổng khách hàng quản lý.

Theo kế hoạch, đến năm 2020, ngành Điện Phú Yên sẽ hoàn thành thay thế 100% công tơ điện tử của khách hàng. Hạ tầng viễn thông dùng riêng cũng như hệ thống công nghệ thông tin của ngành Điện cơ bản hoàn chỉnh. Bên cạnh đó, đơn vị cũng tổ chức nhiều đợt cho cán bộ, nhân viên đi học tập, nâng cao kiến thức để điều khiển lưới điện thông minh.

NGÔ XUÂN