Giải thể những HTX ngừng hoạt động, sáp nhập HTX yếu vào HTX mạnh để củng cố... là những giải pháp căn bản giúp nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX. Tuy nhiên, một số khúc mắc nảy sinh trong quá trình thực hiện chưa có phương án giải quyết theo quy định. Cách tháo gỡ duy nhất phụ thuộc vào tinh thần hợp tác của thành viên HTX.
Nhiều khó khăn, vướng mắc
Quá trình sáp nhập HTX Nông nghiệp Đông An Ninh và HTX Nông nghiệp Nam An Ninh thành HTX Nông nghiệp Đông An Ninh (huyện Tuy An) gặp khó khăn khi giải quyết công nợ. Theo HTX này, nhiều thành viên HTX so sánh số nợ giữa hai HTX. Hoạt động yếu nên sáp nhập để tăng vốn góp, vốn hoạt động. Vậy mà khi sáp nhập, vốn thêm không thấy, chỉ thấy phải gánh thêm nợ khó đòi.
Còn HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Định Tây (HTX Hòa Định Tây) ở huyện Phú Hòa được sáp nhập từ HTX Hòa Định Tây 1 và 2. Hoạt động hơn 2 năm, HTX luôn gặp khó khăn khi đưa ra định mức vốn góp và giải quyết công nợ. Ông Nguyễn Hữu Thành, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Định Tây, cho biết: Thành viên của HTX cũ có ít nợ không chấp nhận gánh nợ cho HTX sáp nhập có nợ nhiều.
Cùng với đó, mức vốn góp bình quân đưa ra 120.000 đồng cho mỗi cổ phần không được thành viên lớn tuổi đồng thuận, vì đây là mức họ đã góp từ chục năm trước. Đến nay, tính cả trượt giá thì giá trị mỗi cổ phần thời ấy cao hơn rất nhiều. Thành viên mới góp cổ phần không thể cũng chỉ đóng 120.000 đồng. Nhiều thành viên HTX yêu cầu hội đồng quản trị phải tính giá trị mỗi cổ phần bằng tiền gốc 120.000 đồng cộng thêm khoản tiền trượt giá. Hội đồng quản trị HTX chưa tìm thấy hướng dẫn nào về vấn đề này để sớm triển khai.
Huyện Đông Hòa có 20 HTX cần giải thể. Ngoài 10 HTX nợ tiền vay từ chương trình đánh bắt xa bờ phải chờ ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, những HTX còn lại ì ạch với những lý do rất đơn giản. Theo UBND huyện Đông Hòa, có trường hợp HTX đã tổ chức đại hội giải thể cả năm trời nhưng không thông báo giải thể hoặc không gửi thủ tục giải thể. Cũng có HTX ngừng hoạt động nhiều năm, muốn giải thể nhưng cán bộ, người đại diện HTX không chịu ra mặt…
Tìm cách tháo gỡ
Ông Nguyễn Phước, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Hòa Thành Tây (HTX Hòa Thành Tây) ở huyện Đông Hòa, chia sẻ: Đơn vị đang hoàn tất thủ tục để sáp nhập với HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Hòa Thành Đông (HTX Hòa Thành Đông). Trong quá trình thực hiện, HTX cũng gặp khó khăn về vấn đề xử lý công nợ, tài sản. Điển hình như HTX Hòa Thành Tây không có nợ, trong khi HTX Hòa Thành Đông còn 224 triệu đồng nợ cần thu hồi. Điều này cũng khiến nhiều thành viên cho rằng nếu sáp nhập thì phải chịu trách nhiệm với khoản nợ khó đòi đó. Hay như mức vốn góp cổ phần của thành viên HTX này nhiều, còn HTX kia thấp…
Để giải quyết vấn đề này, chỉ có sự đồng thuận của các thành viên thì HTX mới hoạt động tốt được. Vì vậy, hội đồng quản trị đưa ra phương án, chấp nhận mọi mức góp vốn, trên tinh thần góp nhiều nhận tỉ lệ chia lãi cuối năm nhiều, còn góp ít thì nhận ít. Về công nợ, đây là những khoản người dân nợ HTX nên sẽ xử lý theo quy định của pháp luật. Mọi phương án Hội đồng quản trị HTX đưa ra được bàn bạc công khai lấy ý kiến đóng góp của từng thành viên tại các buổi đại hội trù bị cấp thôn. Khi tất cả thống nhất mới đưa ra hội nghị chính thức.
Theo ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, việc giải thể HTX là để thanh lọc những HTX yếu không đủ năng lực hoạt động. Còn sáp nhập HTX nhằm tăng quy mô và phạm vi hoạt động, tạo cơ hội thu hút thêm thành viên, tăng vốn góp, từng bước nâng cao chất lượng hoạt động cho HTX. Vì vậy, dù gặp bất kỳ khó khăn nào, đơn vị cũng sẽ phối hợp với các địa phương tìm cách giải quyết, không để HTX nào chỉ tồn tại trên danh nghĩa.
MINH DUYÊN
