Muốn chăn nuôi bò thịt đạt được năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cao, bà con nông dân cần quan tâm đến những vấn đề cơ bản như giống, tuổi, giới tính, khối lượng lúc giết mổ, dinh dưỡng và phương thức vỗ béo…
1. Giống và cách chọn giống: Nên chọn giống bò lai nhóm Zêbu (gồm: Redsindhi, Brahmal, Sahiwal) có tầm vóc lớn. Chọn những con có thể chất khỏe mạnh và có ngoại hình cân đối, lông óng mượt, da mềm, đầu cổ linh hoạt, mặt ngắn, trán rộng, mắt sáng, mõm bẹ, bộ răng còn tốt, lưng dài và thẳng, ngực sâu và rộng, bụng tròn, mông nở, đuôi dài, gốc đuôi to, chân thẳng, bước đi vững chải, móng khít…
2. Chuồng trại: Diện tích chuồng cần cho 1 con bò, bê từ 2 đến 4m2; đảm bảo đông ấm, hè mát. Nền chuồng lát gạch hoặc bê tông để dễ dọn vệ sinh. Bố trí máng ăn và máng uống riêng biệt. Chuồng nên làm cách nhà ở tối thiểu 4m, hướng chuồng quay về hướng nam hoặc đông nam. Mái chuồng nên dùng tấm lợp phibrô- ximăng hoặc bằng vật liệu nhẹ tận dụng tại địa phương, các vật liệu ít hấp thụ nhiệt làm chuồng nuôi mát mẻ. Phải xây hố ủ phân để đảm bảo vệ sinh môi trường.
3. Thức ăn: Bao gồm cỏ tự nhiên, phụ phế phẩm nông nghiệp như thân cây bắp, mía, đậu phộng. Rơm cần được xử lý trước khi cho bò ăn bằng cách ủ kín khí rơm với urê. Thức ăn tinh gồm cám gạo, bắp, bột sắn... trộn thêm khô đỗ tương, bột cá hoặc với urê để được hỗn hợp thức ăn đảm bảo dinh dưỡng.
4. Chăm sóc nuôi dưỡng: Phương thức nuôi hiệu quả là bán chăn thả, ban ngày chăn thả cho ăn cỏ tự nhiên, ban đêm nhốt tại chuồng để cho ăn thêm cỏ và thức ăn tinh. Nuôi dưỡng bê từ 1-6 tháng tuổi, cần cho bê bú sữa ngay sau khi sinh càng sớm càng tốt để chống còi cọc về sau và tăng được khả năng chống bệnh tật. Khi bê được một tháng tuổi chăn thả theo mẹ gần nhà và tập ăn thức ăn tinh. Từ 3 đến 6 tháng tuổi, ngoài ăn thức ăn trên bãi chăn, mỗi ngày cho bê ăn thêm 5 đến 10kg cỏ tươi, 0,2kg thức ăn tinh. Cai sữa bê vào lúc 6 tháng tuổi. Nuôi dưỡng bò từ 6 đến 24 tháng tuổi, hàng ngày cần bổ sung thêm 10 đến 20kg thức ăn xanh tại chuồng cho bò, 0,5 đến 1kg thức ăn tinh. Mùa thiếu cỏ, mỗi ngày có thể cho ăn thêm 2 đến 4kg cỏ khô, hoặc rơm ủ với urê để thay cho thức ăn xanh bổ sung. Mỗi ngày bổ sung từ 20 đến 30g muối ăn vào nước uống cho bò. Luôn luôn có nước sạch trong máng uống vào ban đêm, đặc biệt là mùa hè và mùa sử dụng rơm khô làm thức ăn bổ sung cho bò tại chuồng. Đối với bò vỗ béo, có thể nuôi nhốt tại chuồng trong suốt 2 tháng trước khi bán. Nếu bò gầy, cần vỗ béo khoảng 2 tháng, nuôi nhốt tại chuồng suốt thời gian vỗ béo, mỗi ngày cho ăn 8 đến 10kg thức ăn thô xanh, 3 đến 5kg thức ăn tinh chia làm 4 đến 5 bữa trong ngày. Luôn luôn có nước sạch trong máng uống cho bò trong thời gian vỗ béo.
5. Vệ sinh phòng bệnh: Hàng ngày cần dọn phân cho vào hố ủ hoặc cho vào công trình khí sinh học, định kỳ phun thuốc sát trùng chuồng trại. Thường xuyên tắm chải, diệt ký sinh trùng ngoài da bằng Neguvol pha với xà phòng và dầu ăn bôi lên chỗ ký sinh trùng cư trú, hoặc dùng bình xịt. Tẩy giun cho bê ở giai đoạn 15 đến 20 ngày tuổi, và tẩy lại lần 2 sau một tháng. Định kỳ tiêm phòng bệnh cho bò các loại vắc xin tụ huyết trùng và lở mồm long móng theo hướng dẫn của cơ quan thú y.
NGỌC NHƯ (tổng hợp)
