Cha mẹ nào cũng hết lòng yêu thương, lo lắng cho con cái. Nhưng không phải cha mẹ nào cũng biết yêu thương, dạy dỗ và có phương pháp giáo dục con cái đúng hướng.

Con trẻ rất cần được yêu thương, tôn trọng (ảnh có tính minh họa) - Ảnh: LAN KHANH

Thương cho roi cho vọt

Bé M (9 tuổi) con nhà chị H ở phường 9 (TP Tuy Hòa), xinh xắn nhưng ai nhìn vào cũng thấy thương và ái ngại, bởi bé thường bị cha mẹ đánh mắng. Bé M rất mê phim hoạt hình nên đến bữa cơm là ăn rất chậm. Con bé vừa ăn vừa mải mê xem phim không chịu uống sữa; chơi đồ chơi xong không lo dọn dẹp, để bừa bộn trên sàn nhà; giành giật đồ chơi với em; không làm bài tập ở trường… Và hàng loạt những “chuyện hư” khác khiến bé bị cha mẹ thường xuyên cho “ăn” đòn.

Nhiều lần đánh con xong, chị H luôn ray rứt: “Tôi luôn cảm thấy buồn, hối hận sau mỗi lần quát mắng, đánh đòn con. Biết làm vậy là không nên nhưng những lúc giận quá, tức quá vì nhắc nhở miết mà con không chịu nghe lời nên không thể không đánh”. Còn anh N, chồng chị H, thì nói: “Có cha mẹ nào lại muốn đánh con mình, nhưng không đánh không được. Không đánh con hư, không dạy được…”. Trái ngược với mong muốn của ba mẹ, bé M không những không hiền ngoan, dễ bảo mà càng ngày càng ương bướng, lầm lỳ, hay cáu gắt, nhăn nhó, ít khi nghe lời người lớn.

Không chỉ vợ chồng chị H, anh N mà rất nhiều cha mẹ thường xuyên áp dụng cách dạy con theo kiểu… vung roi. Bởi phần lớn họ đều nghĩ “Thương cho roi cho vọt/ Ghét cho ngọt cho bùi”, nếu ngay từ nhỏ mà không giáo dục nghiêm khắc thì sớm muộn gì con cũng hư hỏng. Họ dạy con không theo một phương pháp nào cả, mà chỉ dựa trên kinh nghiệm, cảm tính. Bởi vậy, đôi khi các bậc phụ huynh không đủ sáng suốt, bình tĩnh. Hậu quả là con cái phải gánh chịu những hình phạt nặng nề cả về thể chất lẫn tinh thần. Và, những ký ức đau thương ấy với con trẻ khó mà xóa nhòa.

Sức mạnh của tình yêu thương

Tôi có một anh bạn thân. Anh kể, thời còn bé thường xuyên bị ba mình đánh đập, chửi mắng, thậm chí chỉ phạm phải một lỗi rất nhỏ như vô tình cầm rơi bút để mực vấy bẩn lên áo trắng, hay giờ tan trường anh vội vàng về nhà bỏ quên một quyển sách ở lớp học… đều bị ba chửi bới, đánh mắng thậm tệ. Anh không chỉ bị đánh bằng roi, mà cả gậy gộc, thậm chí là bị ba vác dao, rựa rượt đuổi. Những lần như vậy, anh không những đau đớn, sợ hãi mà rất oán giận ba. Anh chia sẻ nhiều lần uất ức quá chỉ muốn bỏ nhà đi, thậm chí từng nghĩ đến tự tử để… trả thù ba! Bây giờ, anh vẫn cảm thấy rùng mình khi nhớ lại những trận đòn và suy nghĩ non trẻ dại dột ngày ấy.

Sau này, anh bạn tôi cưới vợ, sinh con và tự hứa với lòng là sẽ không bao giờ dùng bạo lực để “dạy” con cái, mà sẽ tự uốn nắn, khuyên bảo, hướng dẫn con một cách tận tình trong tình yêu thương. Anh thổ lộ: “Tôi luôn mong muốn con mình ngoan hiền, tự tin, giỏi giang, vui vẻ, hạnh phúc, bởi vậy không thể nào dạy chúng bằng roi vọt. Những lúc con phạm sai lầm, tôi thường tìm hiểu nguyên nhân vì sao con lại có hành động, việc làm như vậy, để từ đó có những uốn nắn, chỉ dạy kịp thời, chứ không vội vàng áp dụng hình thức trách mắng, quở phạt. Dĩ nhiên là tùy vào từng trường hợp lỗi nặng, nhẹ khác nhau, tôi sẽ đưa ra những hình thức kỷ luật tương ứng áp dụng với con. Những hình thức kỷ luật này đương nhiên là nói không với bạo lực đòn roi, không làm sát thương con cái…”.

Để có những hành xử đúng mực với con, anh bạn tôi luôn nỗ lực đọc sách, tìm hiểu tài liệu trên internet, tham khảo ý kiến các chuyên gia tâm lý… để có thể hiểu con nhiều hơn, yêu thương và nuôi dạy đúng cách. Anh áp dụng phương pháp kỷ luật với con không nước mắt. Kỷ luật nhưng không làm đau đớn, tổn hại đến thể xác và tinh thần của con mình. “Điều quan trọng nhất là tôi luôn dành thời gian ưu tiên cho con cái, giảm bớt những thú vui trà dư tửu hậu của bản thân. Vợ chồng tôi cùng nhau động viên nỗ lực trong việc tìm ra những phương pháp tối ưu để làm bạn và giáo dục con mình một cách tốt nhất”.

Chia sẻ về vấn đề này, chị Trần Thị Binh, Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh, nói: Để nuôi dạy con cái nên người là việc không hề dễ dàng. Bởi vậy, cha mẹ cần phải không ngừng học hỏi, tìm hiểu những kiến thức về dạy dỗ, giáo dục con cái. Nhất là người mẹ, người thường xuyên gần gũi, trò chuyện, tâm tình với các con sẽ dễ dàng thông hiểu, giúp đỡ, chỉ dạy con cái tốt nhất. Bởi vậy mà đề án “Giáo dục 5 triệu bà mẹ nuôi dạy con tốt” đã và đang được các cấp Hội Phụ nữ trong tỉnh tích cực triển khai. Các cấp Hội tuyên truyền, vận động hội viên, phụ nữ toàn tỉnh hãy trở thành những người mẹ luôn am hiểu trong việc nuôi dạy con tốt, xây dựng những “gia đình 5 không, 3 sạch”, trong đó có tiêu chí xây dựng gia đình không có bạo lực. Chúng tôi mong rằng cha mẹ cần phải học cách từ bỏ quyền ra lệnh, đánh đập, chửi mắng và sỉ nhục con trẻ mà hãy nỗ lực biến mình thành bạn của con. Bởi một đứa trẻ được nuôi dạy bằng đòn roi sẽ rất khó tránh việc không sử dụng bạo lực với người khác. Những cách “yêu thương” cho roi cho vọt khó làm cho trẻ nên người. Bên cạnh đó, sự nghiêm khắc đúng lúc, đúng chỗ của cha mẹ sẽ làm cho trẻ hiểu ra vấn đề, để từ đó có ý thức khắc phục, sửa chữa khuyết điểm. Trên hết, cha mẹ nên và phải là tấm gương sáng để con mình soi vào.

LAN KHANH