Nhiều bậc cha mẹ vội vàng đến các trung tâm tư vấn khi phát hiện đứa con đang học cấp 3 của mình có bao cao su trong cặp sách. Chưa có thói quen trò chuyện với con về giới tính, lại sợ “vẽ đường cho hươu chạy”, nhiều cha mẹ thực sự lo lắng không biết nên nói với con chuyện tế nhị như thế nào...

Ảnh minh hoạ từ TTOL

Tuổi dậy thì là thời kỳ chuyển tiếp từ giai đoạn trẻ thơ sang giai đoạn trưởng thành, là thời kỳ quá độ khi không còn là trẻ con nhưng vẫn chưa hẳn là người lớn. Trong giai đoạn này, trẻ có nhiều biến đổi quan trọng về cơ thể cũng như về tâm lý. Đây là thời điểm thích hợp để các bậc cha mẹ bằng hiểu biết, tình yêu thương, sự gần gũi để trò chuyện với con về giới tính.

Nói với con bạn trải qua thời kỳ đó như thế nào

Không có gì thuyết phục những đứa trẻ đang ở độ tuổi mới lớn bằng những câu chuyện từ chính cuộc đời của bạn, trong đó có cả câu chuyện bạn từng trải qua khi bước vào tuổi dậy thì. Nếu giữa mẹ và con gái, nên tâm sự với con cảm giác lần đầu tiên bạn có kinh nguyệt, bạn đã xử lý “sự cố” đó như thế nào, rồi những tò mò về giới tính không ai giải đáp cho bạn trong thời kỳ đó đã ảnh hưởng tới bạn như thế nào...

Bạn đừng quên nói với con: “Lúc đó mẹ chỉ ước có ai để trò chuyện, tâm sự cùng mình, giải đáp những thắc mắc, tò mò của mẹ...”. Chắc chắc con bạn sẽ cảm thấy được chia sẻ, tin tưởng vào bạn và không ngần ngại bày tỏ suy nghĩ, trăn trở của mình. Đó cũng là bước đầu để thu hẹp khoảng cách giữa cha mẹ và con cái, mỗi khi con bạn đã muốn trò chuyện với bạn về chuyện “thầm kín” nhất, thì những vấn đề khác chúng cũng sẽ không ngần ngại nói ra.

Đừng giận dữ khi con tiết lộ bí mật

Tuổi dậy thì là gì? Dưới góc độ sinh học, tuổi dậy thì là thời kỳ trưởng thành sinh dục, nghĩa là bắt đầu có khả năng sinh con. Ở bạn gái được thể hiện qua sự có kinh nguyệt lần đầu và ở bạn trai là sự phóng tinh lần đầu (mộng tinh). Các bạn gái thường bắt đầu dậy thì ở độ tuổi từ 9 - 14 và ở các bạn nam dậy thì muộn hơn ở độ tuổi từ 12 - 15. Nhìn chung, nữ dậy thì sớm hơn nam khoảng 2 – 3 tuổi. Các bạn trẻ có người sẽ dậy thì sớm hơn và cũng có người dậy thì muộn hơn một vài năm. Vào tuổi này, ở bạn trai và bạn gái bắt đầu có sự trưởng thành của hoóc môn sinh dục cũng như hệ cơ quan sinh dục và bắt đầu có khả năng thụ thai nếu có quan hệ tình dục (theo Trò chuyện về tình yêu, giới tính, sức khỏe - NXB Thanh niên 2001)

Nhiều bà mẹ tỏ ra hốt hoảng khi đọc được điều gì đó không ngờ tới trong nhật ký của con mình đang độ tuổi teen như chuyện chúng thích bạn khác phái trong lớp, chuyện chúng gửi thư, đi chơi với nhau hay những cảm xúc nhớ thương nào đó... Đừng vội giận dữ, lo lắng mà hãy làm ngơ và coi đó là chuyện bình thường.

Tất nhiên, qua những bí mật của con đã giúp bạn hiểu phần nào về chúng để trong lúc trò chuyện, bạn có thể đi vào những vấn đề mà chúng thực sự đang quan tâm. Nếu vô tình bắt gặp con trai của bạn đọc sách người lớn, xem phim cấm trên Internet, hay có hành vi thủ dâm chẳng hạn, bạn cũng đừng nên la mắng chúng.

Như thế, chúng sẽ cảm thấy có lỗi, mặc cảm và sẽ không bao giờ dám đối diện với bạn. Ngược lại, nên gần gũi, cởi mở và trao đổi thẳng thắn về những tác hại của việc con bạn đang làm đến bản thân chúng, hướng chúng đến những sinh hoạt lành mạnh như cùng chúng tập thể thao, bơi lội... Nên mua tặng con những cuốn sách về giới tính, hướng dẫn chúng những trang web có mục tư vấn tâm sinh lý tuổi học trò để chúng truy cập như là cách trang bị cho chúng những kiến thức cần thiết để chúng khám phá bản thân mình.

Cập nhật thông tin về giới tính

Bạn đọc ở đâu đó trên báo rằng tỉ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên gia tăng, bạn nên nói lại với con, rồi qua đó, nói về những biến chứng, nguy hại của việc làm đó đến sức khỏe của chúng sau này. Đừng lảng tránh vấn đề tình dục mà hãy trò chuyện với con về vấn đề này một cách tế nhị, khéo léo.

Bạn nên nói với con nguy cơ mang thai, lây nhiễm có thể xảy ra nếu quan hệ tình dục không an toàn. Và hãy cho chúng biết làm thế nào để ngừa thai, tình dục an toàn. Những kiến thức này không chỉ dựa trên kinh nghiệm của các bậc cha mẹ mà phải là những kiến thức được cập nhật thường xuyên, khoa học.

Khi có những hiểu biết đúng đắn, bản thân chúng sẽ biết phải làm gì để có thể vượt qua được giai đoạn này và định hình một đời sống tình dục lành mạnh về sau.

Theo LAM ANH-  NLĐ