Phát triển KHCN là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết. Thực hiện đồng bộ các giải pháp hợp lý sẽ đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế tỉnh nhà, góp phần vào sự nghiệp CNH, HĐH đất nước.
Kiểm nghiệm sản phẩm tại một nhà máy sản xuất bia ở Phú Yên - Ảnh: M.NGUYỆT
Chiến lược phát triển khoa học – công nghệ (KHCN) tỉnh Phú Yên đến năm 2010 và tầm nhìn đến 2020 đã đề ra mục tiêu: “Phát triển KHCN nhằm đáp ứng hiệu quả chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, biến KHCN thành động lực chủ yếu để thực hiện từng bước quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao giá trị cạnh tranh của hàng hóa và năng suất lao động, trực tiếp góp phần xóa đói, giảm nghèo, xây dựng một xã hội công bằng dân chủ văn minh, môi trường được bảo vệ, an ninh quốc phòng được đảm bảo, củng cố hoàn thiện tổ chức chính quyền của dân - vì dân - do dân và các tổ chức chính trị do Đảng lãnh đạo”.
Muốn thực hiện đạt kết quả mục tiêu tổng quát nói trên, Phú Yên phải ra sức phát triển nguồn nhân lực KHCN đáp ứng với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, đầu tư và trang bị cơ sở vật chất đầy đủ, hiện đại hơn nữa cho các đơn vị hoạt động KHCN của tỉnh đủ sức nghiên cứu cơ bản và ứng dụng triển khai, đẩy mạnh các hoạt động KHCN đáp ứng với chương trình CNH - HĐH nông thôn, hướng tới phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X). Đầu tư trực tiếp và có trọng điểm vào một số hướng công nghệ mũi nhọn, tạo ra các đột phá công nghệ để tăng năng suất và nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm trong xu thế hội nhập. Gắn kết hơn nữa giữa nghiên cứu khoa học với phát triển công nghệ, giữa khoa học tự nhiên với khoa học xã hội nhân văn, giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường. Chính sự gắn kết này sẽ hứa hẹn nhiều phát minh và tiến bộ của KHCN mang tính khả thi, bền vững.
Từ những phân tích về thực trạng và định hướng chiến lược nói trên, để xây dựng, nâng cao và phát triển tiềm lực KHCN của tỉnh Phú Yên trong xu thế cạnh tranh, hội nhập, theo tôi cần có một số giải pháp như sau:
Thứ nhất, phải khẩn trương nâng cấp cơ sở hạ tầng KHCN theo hướng tái cấu trúc các trung tâm, các đơn vị hoạt động nghiên cứu khoa học trong tỉnh về cơ cấu tổ chức, cơ chế làm việc, nhân sự và trang thiết bị để những cơ sở này nhanh chóng trở thành lực lượng nòng cốt cho công tác nghiên cứu và ứng dụng KHCN trong toàn tỉnh.
Trước mắt cần nhanh chóng khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lắp giữa cơ quan nghiên cứu khoa học và triển khai ứng dụng công nghệ mới với cơ quan hướng dẫn sản xuất, có sự gắn kết giữa hoạt động KHCN với sản xuất kinh doanh và yêu cầu thị trường trong quá trình hội nhập. Hình thành nhanh Khu nông nghiệp áp dụng công nghệ cao ở Hòa Quang do Sở KHCN tỉnh quản lý theo cơ chế năng động và thông thoáng, nhằm ươm mầm và biến các ý tưởng khoa học thành sản phẩm mới. Mặt khác, thu hút các công ty, doanh nghiệp nước ngoài đầu tư và chuyển giao công nghệ nông nghiệp cao vào tỉnh cũng như hỗ trợ quá trình đổi mới và sáng tạo công nghệ nông nghiệp cao đối với các doanh nghiệp trong tỉnh và cả nước.
Thứ hai, đầu tư mạnh mẽ cho việc phát triển nguồn nhân lực KHCN chất lượng cao, tạo môi trường thuận lợi để phát huy cao nhất sức sáng tạo và cống hiến của đội ngũ trí thức, nâng cao khả năng thẩm định, ứng dụng thành tựu KHCN vào sản xuất và đời sống.
Trước mắt, đầu tư phát triển Trường Đại học Phú Yên, Trường Cao đẳng Nghề Phú Yên và các trung tâm đào tạo nguồn nhân lực về khoa học chất lượng cao trên địa bàn bằng việc hiện đại hóa trang thiết bị phục vụ cho hoạt động đào tạo, có chính sách quy tụ và mời gọi đội ngũ cán bộ giảng dạy có trình độ cao về công tác, cộng tác với các trường và trung tâm đào tạo ở địa phương.
Bổ sung hoàn chỉnh các chính sách thu hút nguồn nhân lực KHCN chất lượng cao và đội ngũ trí thức giỏi từ các nơi về gắn với việc đào tạo chuyên môn trên đại học cho lực lượng công chức, viên chức tại chỗ theo hướng mở rộng với một chính sách hết sức thông thoáng có tính khả thi cao.
Thứ ba, khuyến khích, hỗ trợ cho các doanh nghiệp tăng đầu tư trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao. Thực hiện triệt để các chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp đăng ký hoạt động KHCN, nhất là các chính sách ưu đãi về thuế trong việc sử dụng công nghệ mới hiện đại, chế tác sản phẩm mới theo đúng quy định của nhà nước.
Thứ tư, đầu tư phát triển quan hệ liên kết hợp tác trong nước và quốc tế về KHCN, trước mắt là các tỉnh thành đã ký kết liên kết hợp tác với tỉnh Phú Yên, các nước có dự án lớn trong tỉnh thông qua các hình thức hợp tác trong nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, chia sẻ thông tin, hội thảo, hỗ trợ chuyên gia…
Thứ năm, củng cố, hoàn thiện và đổi mới hệ thống quản lý KHCN trong tỉnh mà hạt nhân là Sở KHCN trong thời kỳ CNH, HĐH và kinh tế hội nhập…
HUỲNH DUY HIẾU
Phó Giám đốc Sở Khoa học – Công nghệ Phú Yên
