Trao đổi với phóng viên Báo Phú Yên nhân chuyến công tác tại Phú Yên, ThS Trương Thanh Hùng, Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia cho rằng, doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ đều phải liên tục đổi mới sáng tạo để tìm ra mô hình hiệu quả cho việc sản xuất kinh doanh.

Trong giai đoạn hiện nay, một trong những giải pháp mà doanh nghiệp (DN) đã và đang thực hiện là thúc đẩy lộ trình chuyển đổi số (CĐS), áp dụng kinh doanh thương mại điện tử để phát triển bền vững. Nhất là phải liên tục đổi mới sáng tạo, tái cấu trúc sản xuất, kinh doanh để thích nghi với xu hướng tiêu dùng luôn thay đổi…

* Trong giai đoạn khó khăn hiện nay, việc đổi mới mô hình kinh doanh, cập nhật xu thế thị trường có vai trò như thế nào, thưa ông?

- Theo tôi, không phải đến khi kinh tế toàn cầu khó khăn, DN mới cần đổi mới để phát triển. Đổi mới kinh doanh là gốc rễ cho sự tăng trưởng bền vững của mỗi DN. Dù lớn hay nhỏ, không có một DN nào có thể vượt lên nếu mô hình kinh doanh của mình không đổi mới sáng tạo từng ngày, từng giờ, hoặc ít nhất là từng thời kỳ.

Ví dụ, DN đặt ra thời hạn cho mình là 6 tháng phải ngồi lại để bàn bạc, làm lại mô hình kinh doanh, tìm ra điều gì đó mới để hoạt động hiệu quả hơn. DN không cần phải đổi mới tất cả mà có thể thay một cấu trúc nào đó bằng cái phù hợp hơn để việc kinh doanh tiếp tục phát triển. Vì thế, đổi mới mô hình kinh doanh là việc thường xuyên của mỗi DN nếu muốn trở nên to lớn hơn trong mọi thời kỳ chứ không chỉ là giai đoạn khó khăn hiện nay. Nếu DN đợi đến khi khó khăn mới đổi mới thì sẽ chậm chân so với yêu cầu của thị trường.

* Ông đánh giá như thế nào về tầm quan trọng và lợi ích mà CĐS mang lại cho các DN?

- Tôi cho rằng, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và Internet, việc sử dụng công nghệ số để cải thiện quy trình kinh doanh, tối ưu hóa hiệu suất và tăng cường trải nghiệm khách hàng trở thành yếu tố không thể thiếu trong việc thúc đẩy thành công của DN hoặc dự án khởi nghiệp.

Chậm chuyển đổi, DN sẽ bị bỏ lại phía sau, không thể tận dụng cơ hội mới từ thị trường số hóa nhanh chóng. Kế đến là đối mặt với cạnh tranh khốc liệt, vì các DN CĐS sẽ tăng cường hiệu quả hoạt động, tiếp cận linh hoạt hơn, tối ưu hóa chi phí và cung cấp giá trị tốt hơn cho khách hàng từ đó thu hút được nhiều khách hàng hơn.

* Kinh doanh thương mại điện tử hiện nay đóng vai trò quan trọng, theo ông DN cần những chuẩn bị cụ thể như thế nào?

- Xu hướng thương mại điện tử hay bán hàng trực tuyến trong thời đại công nghệ 4.0 đã và đang phát huy hiệu quả vượt bậc. Các mô hình kinh doanh thương mại điện tử ngày càng phát triển nhanh chóng để đáp ứng với mọi nhu cầu của khách hàng.

Mô hình kinh doanh thương mại điện tử là một kiểu kinh doanh online tạo điều kiện cho các tổ chức, startup giao dịch, mua và xử lý hàng hóa thông qua mạng điện tử như Internet. Tại đây, startup có thể mua và bán nhiều loại hàng hóa trên phạm vi toàn thế giới, ở bất cứ nơi nào và bất cứ khi nào startup chọn, đây là điểm nổi bật của thương mại điện tử.

Muốn tham gia và đạt hiệu quả cao trong kinh doanh, một startup thương mại điện tử cần phải có trực giác, kiến thức sâu về thị trường, nghiên cứu cẩn thận về các sản phẩm và đặc biệt về mô hình kinh doanh để xây dựng được kế hoạch kinh doanh hiệu quả. Để chọn đúng mô hình kinh doanh thương mại điện tử cho chính mình, trước tiên, chủ startup cần làm quen và tìm hiểu từng loại mô hình này. Startup cũng cần xác định một nền tảng thương mại điện tử phù hợp với nhu cầu của mô hình kinh doanh.

* Ông vừa tham gia đào tạo nâng cao kiến thức khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo cho các DN trên địa bàn Phú Yên, trong đó có các giải pháp ứng dụng CĐS, kinh doanh thương mại điện tử. Ông có nhận xét gì về sự quan tâm của các DN về lĩnh vực này?

- Đối với CĐS nói chung và thương mại điện tử nói riêng, một trong những vấn đề khó khăn đầu tiên là nhận thức của chủ DN. Những chương trình đào tạo chỉ là khai mở cho các DN thấy được bức tranh tổng thể của CĐS và chuyển đổi mô hình kinh doanh theo hướng số hóa. Thất bại hay thành công đều từ những quyết sách của chủ DN đưa ra trong con đường kinh doanh của mình.

Tôi nhận thấy, sự quan tâm, tìm hiểu và triển khai thực hiện CĐS, kinh doanh thương mại điện tử ở các DN cả nước nói chung, Phú Yên nói riêng đã tăng lên nhanh chóng, đặc biệt là ở những người trẻ. Điều này hứa hẹn sẽ tạo ra sự bùng nổ trong giai đoạn tới trên lĩnh vực này. Song song đó, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo cũng đang là chủ đề được các bạn trẻ rất quan tâm, nhất là trong bối cảnh quốc gia hội nhập mạnh mẽ với kinh tế thế giới. Khởi nghiệp sáng tạo được kỳ vọng sẽ tạo sự tăng trưởng kinh tế, đóng góp tích cực vào phát triển KT-XH góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng và đa dạng của xã hội, tạo ra nhiều việc làm cho cộng đồng và xã hội.

 * Để hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo tỉnh Phú Yên phát triển mạnh mẽ trong thời gian đến, theo ông cần có giải pháp cụ thể nào?

- Tôi nghĩ rằng, trong thời gian đến, Sở KH&CN cần thành lập ba hạt nhân khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo để hỗ trợ, thúc đẩy các thành tố khác của hệ sinh thái phát triển, gồm: CLB đổi mới sáng tạo, tập hợp các bạn trẻ tham gia khởi nghiệp trong tỉnh thời gian qua để sinh hoạt, trao đổi, nâng cao chuyên môn; CLB mentor (nhà tư vấn) đồng hành, cố vấn để các dự án khởi nghiệp phát triển, giai đoạn đầu mời thêm một số chuyên gia cố vấn ở các tỉnh lân cận và thành viên Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo quốc gia tham gia vào CLB để chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao năng lực cho cố vấn địa phương; CLB nhà đầu tư thiên thần, là thành viên đến từ các hội doanh nhân trong, ngoài tỉnh.

* Xin cảm ơn ông!

VĂN TÀI (thực hiện)