Với mong muốn góp phần phòng chống dịch bệnh COVID-19 cộng với đam mê sáng tạo khoa học kỹ thuật, anh Trương Xuân Đoàn (33 tuổi) đã nghiên cứu giải pháp “Sử dụng dịch chiết quả tắc, chế tạo nano bạc ứng dụng cho các sản phẩm để phòng, chống COVID-19”. Giải pháp tham gia Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Phú Yên lần thứ 9 (2020-2021) và đạt giải ba.

1. Trương Xuân Đoàn sinh ra và lớn lên ở làng cát xã Hòa Hiệp Bắc (nay là phường Hòa Hiệp Bắc, TX Đông Hòa). Kinh tế gia đình anh phụ thuộc vào việc làm ruộng và trồng hoa màu trên vườn đất cát. Tuy cuộc sống còn nhiều khó khăn, nhưng Trương Xuân Đoàn luôn phấn đấu học tập.

Năm 2008, Trương Xuân Đoàn thi đỗ vào ngành Nông học, Trường đại học Đà Lạt. 4 năm sau, với tấm bằng kỹ sư Nông học, Đoàn trở về địa phương vào làm cán bộ địa chính - nông nghiệp - xây dựng, môi trường và xây dựng nông thôn mới ở UBND xã Hòa Hiệp Bắc theo diện thu hút trí thức trẻ của tỉnh. Vừa công tác, anh vừa học tiếp cao học chuyên ngành Khoa học cây trồng. Hiện Trương Xuân Đoàn là cán bộ phường Hòa Hiệp Nam phụ trách lĩnh vực địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường kiêm phụ trách Bộ phận một cửa của phường. Bên cạnh công việc chuyên môn, anh luôn giữ lửa đam mê nghiên cứu sáng tạo. Chủ tịch UBND phường Hòa Hiệp Nam Phạm Văn Công đánh giá: “Trương Xuân Đoàn là cán bộ trẻ, năng động, có nhiều sáng tạo kỹ thuật. Đoàn đạt giải ba tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Phú Yên lần thứ 9 vừa qua là niềm vinh dự chung của địa phương chúng tôi. Vì đây là lần đầu tiên UBND phường có người tham gia đạt giải”.

2. Trao đổi về quy trình kỹ thuật của giải pháp “Sử dụng dịch chiết quả tắc, chế tạo nano bạc ứng dụng cho các sản phẩm để phòng, chống COVID-19”, anh Đoàn cho biết: “Dùng 0,8kg quả tắc vừa chín đem rửa sạch vắt lấy nước và bỏ hạt, sau đó lọc chân không, thu được 300ml dung dịch. Nano bạc được tổng hợp bằng cách cho 0,208g AgNO3 vào bình định mức 1 lít, cho thêm khoảng 10ml nước cất lắc đều, cho tan hết AgNO3, sau đó thêm nước cất đến mức 700ml và tiếp tục lắc đều tạo dung dịch AgNO3 đồng nhất. Đổ dung dịch chiết tắc vào dung dịch AgNO3, sau đó đưa vào máy khuấy với tốc độ 300 vòng/phút trong thời gian 150 phút. Quá trình thực hiện có chiếu sáng và nhiệt độ 40⁰C. Đây là điều kiện tổng hợp tốt nhất mà các tác giả tại Viện Công nghệ hóa học đưa ra”.

Theo anh Đoàn, nano bạc khá trơ về mặt hóa học nên có thể kết hợp sử dụng với các thành phần khác. Đối với khăn ướt, có thể thay thế nước làm ướt khẩu trang trong dây chuyền sản xuất khăn ướt bằng dung dịch loãng nano bạc (AgNPs) hoặc sử dụng dung dịch loãng AgNPs cho vào bình phun, sử dụng như cách thông thường. Đối với khẩu trang, người dùng có thể xịt đều 3 lần (2 lần mặt ngoài, 1 lần mặt trong, mỗi lần 2,5ml) có tác dụng kéo dài thời gian diệt khuẩn. “Sản phẩm này dễ chế tạo, nguyên liệu dễ tìm; hiệu quả cao trong khử khuẩn. Trong đó, đối với khăn ướt, gel rửa tay khô, sản phẩm có tính thuận tiện cao, sử dụng tại chỗ không cần nước. Nhờ vậy góp phần hạn chế di chuyển, tiếp xúc của người đang được cách ly; giúp các bệnh nhân đang điều trị (tại cơ sở hoặc tại phòng riêng ở nhà) tránh được tình trạng phát tán nguồn bệnh; các F1 (đang cách ly) giảm được nguy cơ phát tán nguồn bệnh nếu có, hoặc bị lây nhiễm chéo”, anh Đoàn cho biết.

Ngoài giải pháp đạt giải ba nói trên, anh Trương Xuân Đoàn cùng 2 người bạn là Nguyễn Hoàng Viên (Trường cao đẳng Công Thương Miền Trung) và Đỗ Như Đương (Công an Phú Yên) còn đạt giải ba với giải pháp “Xây dựng và vận hành hệ thống cải tiến máy Ozone quy mô gia đình thành đa năng nhằm phục vụ phòng, chống COVID-19”. 

HOÀNG HÀ THẾ