Trong chuyến công tác tại Phú Yên cùng đoàn cán bộ Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, GS Ngô Bảo Châu đã có buổi giao lưu, trò chuyện với gần 1.900 giáo viên và học sinh của Trường phổ thông Duy Tân. Lần thứ 3 trở lại ngôi trường này, giáo sư đã giải đáp nhiều câu hỏi của học sinh xoay quanh về toán học và truyền cảm hứng yêu thích học toán cho các em qua những câu chuyện thú vị từ chính trải nghiệm của bản thân ông.
“Càng làm càng thấy mình kém”
Buổi giao lưu giữa GS Ngô Bảo Châu và học sinh Trường phổ thông Duy Tân diễn ra trong không khí ấm áp và thân tình. Trong gần hai tiếng đồng hồ, GS Ngô Bảo Châu đã giải đáp thắc mắc của học sinh về dạy và học toán trong trường phổ thông, chia sẻ bí quyết học giỏi toán và những câu chuyện thú vị bên lề về toán học.
Kể về con đường đến với môn Toán, ông tâm sự: “Các bạn đồng lứa của tôi bắt đầu học chuyên toán từ năm lớp 2, lớp 3. Lúc đó, tôi học trường thực nghiệm, không quan tâm đến toán học. Trường không bắt học sinh học nhiều, thầy giáo không chấm điểm và cũng không phạt học sinh, nên đến trường rất vui. Học hết lớp 5, cụ thân sinh của tôi tốt nghiệp tiến sĩ ở Liên Xô về, thấy tôi học nhàn quá, chơi nhiều quá, ông muốn tôi học chăm hơn, nên bắt tôi thi chuyên toán. Mặc dù rất tự tin vào khả năng của mình, nhưng khi thi chuyên toán vào lớp 6, tôi trượt cái oạch. Khi xem kết quả thi, tôi nghĩ mình học giỏi nên xem danh sách từ trên xuống, số 1, rồi số 2, nhưng tìm mãi đến số 40 vẫn không thấy tên mình. Lúc đầu, tôi ức vì nghĩ thầy giáo chấm sai. Nhưng sau đó nghĩ lại thấy mình dốt thật. Tôi nhờ bố mẹ mua mấy quyển sách toán và cứ thế, ngồi làm một mình. Càng làm, tôi càng thấy mình kém thật. Nhưng tôi rất kiên trì, không bỏ cuộc, bài nào không làm được, tôi dành cả buổi để làm. Chính việc thử thách hàng ngày đã hun đúc cho tôi cảm giác muốn vượt qua chính mình và biết được tình yêu thực sự với một bộ môn khoa học như thế nào”.
Khi thất bại trên con đường đến với toán học, giáo sư thường nghĩ đến điều gì? - một bạn học sinh đặt câu hỏi. GS Ngô Bảo Châu cho hay: Thành công hay thất bại là điều rất bình thường. Những kế hoạch mà mình đặt ra nhiều khi không như mong muốn, nhưng điều đó không có nghĩa là thất bại. Thất bại có thể coi là thành công nếu chúng ta nhận thức đúng vấn đề.
Sẵn lòng chia sẻ việc học toán
Giải đáp băn khoăn của một học sinh cuối cấp về hình thức thi trắc nghiệm trong đề toán tại Kỳ thi THPT quốc gia vừa qua, GS Ngô Bảo Châu nói: Để kiểm tra kiến thức cơ bản về toán học, hình thức thi trắc nghiệm đáp ứng được yêu cầu này, nhưng để kiểm tra năng lực tư duy toán học, hình thức này không làm được. Kỳ thi THPT quốc gia diễn ra đại trà cho hàng triệu học sinh trong cả nước, không cần thiết phải kiểm tra tư duy toán học mà chỉ cần kiến thức cơ bản nên lựa chọn hình thức thi trắc nghiệm là một phương án đúng. Song cần có những cái khác bổ sung vào hình thức thi trắc nghiệm này để chọn những học sinh ưu tú vào các trường hàng đầu để đào tạo ra các nhà khoa học lớn và các nhà quân sự lỗi lạc. Những người đó cần tư duy toán học, chứ không chỉ có kiến thức cơ bản toán học.
Trước mong muốn của em Đinh Trúc Thiện, học sinh lớp 11 quốc tế, rằng ngoài các trường chuyên, giáo sư có thể dành nhiều thời gian hơn để chia sẻ với học sinh trường phổ thông. GS Ngô Bảo Châu bày tỏ: “Đây là lý do tại sao tôi hiến toàn bộ tiền thưởng giải Fields sáng lập Tạp chí PI. Đây là cầu nối giữa những nhà nghiên cứu chuyên nghiệp với học sinh và người yêu toán; là kênh thông tin để chúng tôi liên lạc với các em học sinh trong cả nước vì không có thời gian để nói chuyện hết với tất cả các trường. Qua Tạp chí PI, tôi và các thầy cô giáo rất sẵn lòng chia sẻ với các em về việc học toán, về tư duy toán học, về chuyện thi cử, dạy và học toán ở nhà trường. Nếu muốn tâm sự về chuyện học toán, các em có thể viết thư đến Tạp chí PI. Nếu tôi không trả lời sẽ có các thầy cô khác giải đáp thắc mắc cho các em”.
HÀ MY
