Mỹ phẩm có nguồn gốc tự nhiên đã và đang thu hút sự quan tâm của rất nhiều người sử dụng. Vì vậy, với mong muốn tạo ra một sản phẩm thân thiện với môi trường và an toàn cho người sử dụng, các em Nguyễn Hồng Hải và Nguyễn Văn Hiếu (học sinh lớp 11A5 Trường THPT Ngô Gia Tự) dưới sự hướng dẫn của cô giáo Lê Thị Hạnh Ngân đã cùng thực hiện dự án “Chế biến dầu từ nhân hạt bàng và ứng dụng trong hóa mỹ phẩm”.
Cô Lê Thị Hạnh Ngân, giáo viên dạy bộ môn Hóa học, là người hướng dẫn hai em Hải và Hiếu thực hiện dự án, cho biết: Dầu tách từ nhân hạt bàng có thành phần hóa học tương tự dầu hạnh nhân, chứa tới 65% vitamin A, 7,2% vitamin D, 6,3% vitamin E, còn lại là các dưỡng chất có giá trị khác. Mặc dù tại Việt Nam, bàng là loại cây được trồng khá phổ biến, cho trái quanh năm với trữ lượng lớn nhưng chỉ có một số lượng rất nhỏ hạt bàng được bóc tách để lấy nhân làm mứt (như ở Côn Đảo, Bà Rịa - Vũng Tàu), còn lại đa phần hạt bàng bị xem là rác thải, không được sử dụng. Chính vì vậy mà cô trò quyết định dùng trái bàng để ứng dụng vào làm mỹ phẩm.
Chia sẻ về quy trình làm mỹ phẩm từ trái bàng, em Nguyễn Hồng Hải cho biết, đầu tiên các em nhặt các trái bàng rơi rụng trên sân trường, sau đó đập vỏ, lấy phần ruột và cho vào máy xay sinh tố với một lượng nước phù hợp để tạo ra hỗn hợp. Từ hỗn hợp có được, các em nấu trên lửa nhỏ để tách lấy phần dầu trái bàng nổi lên trên bề mặt. Để làm màu của son môi, các em dùng củ dền gọt vỏ, xay lấy nước cốt và cũng nấu trên lửa nhỏ để có dung dịch màu đỏ. Các thành phần để tạo nên một thỏi son gồm: 25% sáp ong, 2% sáp nhũ hóa, 70% dầu nhân hạt bàng, 2% glixerol và màu củ dền. Những thành phần này sẽ được cho vào nồi nước sôi chưng cách thủy. Sau khi hỗn hợp tan hoàn toàn sẽ được lấy ra khỏi nồi và cho thêm vào 1 viên vitamin E, trộn đều cho đến khi thật đều màu sau đó cho vào khuôn son. Đến khi đông đặc lại sẽ thu được son môi thành phẩm. Với cách làm tương tự, các em cũng trộn 20% bột nghệ, 20% sáp ong, 1% vitamin E còn lại là dầu nhân hạt bàng để làm kem dưỡng ẩm, trị nứt gót chân.
Sau khi hoàn thành sản phẩm, Nguyễn Hồng Hải và Nguyễn Văn Hiếu đã mời một số thầy cô, bạn bè dùng thử và nhận được những phản hồi khá tốt như: son môi từ dầu hạt bàng và củ dền có khả năng dưỡng ẩm tốt, chống khô, nứt nẻ, sử dụng được cho mọi đối tượng và an toàn tuyệt đối với người sử dụng. Kem dưỡng ẩm giúp chống khô da, chống nứt nẻ, phù hợp với tất cả đối tượng sử dụng.
Theo Nguyễn Văn Hiếu, quy trình nghe có vẻ đơn giản nhưng bắt tay vào thực hiện mới thấy nhiều việc để làm: “Ban đầu em nhặt trái bàng tại trường và cùng với nhóm bạn đập vỏ. Sau, do làm thí nghiệm thất bại nhiều lần nên bàng ở sân trường sạch trơn, em cùng bạn Hải phải đến các trường ở bên kia cầu Đà Rằng nhặt bàng. Tụi em huy động cả lớp đập vỏ để có nhân hạt bàng đem đến nhà cô giáo hướng dẫn thực hiện các công đoạn tiếp theo”.
Tâm đắc với sản phẩm mà các em học sinh tạo ra, chị Hạnh Ngân cho biết, việc sử dụng dầu nhân hạt bàng (tự chiết xuất được) để làm son môi, kem dưỡng ẩm, trị nứt gót chân vừa làm giảm giá thành, vừa hạn chế được những nguy cơ gây hại cho sức khỏe, đồng thời giải quyết được cả vấn đề rác thải ra môi trường. Có thể năm sau, các em sẽ tập trung để phát triển giải pháp này ở mức độ cao hơn. Giải pháp trên cũng được Ban tổ chức Cuộc thi Khoa học kỹ thuật học sinh cấp tỉnh lần thứ năm (năm học 2017-2018) trao giải nhì.
AN NAM
