Công tác giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật ngày càng đi vào chiều sâu, mang lại hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. Với sự nỗ lực của nhà trường và phụ huynh, nhiều trẻ khuyết tật đã được tạo điều kiện thuận lợi để hòa nhập cộng đồng, phát triển các kỹ năng sống…

GIÚP TRẺ SỚM HÒA NHẬP

Từ khi sinh ra, N.H.L.N, học sinh lớp 3C Trường tiểu học Trần Nhân Tông, TP Tuy Hòa đã bị khiếm thính. Em phải đeo máy trợ thính mới có thể nghe được tiếng động. N còn gặp khó khăn trong phát âm. Chỉ những người thân hoặc giáo viên chuyên biệt mới có thể nghe và hiểu được những lời em nói. 7 tuổi, N được ba mẹ đưa vào Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tỉnh để luyện phát âm. Sau hơn 2 năm gắn bó, nhận thấy N có nhiều tiến bộ nên trung tâm và gia đình quyết định đưa em vào Trường tiểu học Trần Nhân Tông để học hòa nhập. Nhằm tạo điều kiện giúp đỡ N, cô giáo chủ nhiệm đã sắp xếp em ngồi cạnh các bạn học giỏi trong lớp, đồng thời tăng cường trò chuyện, kích thích khả năng nghe, nói của em.

Ngoài ra, mỗi tháng một lần, cô giáo Đoàn Thị Thu Thảo, giáo viên Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tỉnh lại đến trường để giúp đỡ em hòa nhập. Cô Thảo chia sẻ: “Tại Trường tiểu học Trần Nhân Tông, ngoài N, tôi còn giáo dục hòa nhập cho 6 trẻ khuyết tật khác. Các em có nhiều dạng tật, trong khi giáo viên chủ nhiệm lại không được đào tạo chuyên biệt nên gặp không ít khó khăn trong việc dạy học cho trẻ. Vì vậy, ngoài gần gũi, tìm hiểu những vướng mắc của trẻ đang gặp phải ở trường và “gỡ rối” cho các em, chúng tôi còn hỗ trợ giáo viên xây dựng kế hoạch giáo dục cá nhân, làm đồ dùng dạy học cho trẻ khuyết tật và cung cấp tài liệu giảng dạy nếu giáo viên có nhu cầu. Qua 2 năm làm công tác giáo dục hòa nhập, tôi nhận thấy trẻ khuyết tật đang theo học tại các trường phổ thông đã có nhiều tiến bộ cả về học tập lẫn giao tiếp”.

Ở bậc mầm non, nhiều trẻ khuyết tật cũng được tạo điều kiện để học hòa nhập. N.P.T.T và N.L.H.T, đang học mẫu giáo nhỡ của Trường mầm non phường 7 (TP Tuy Hòa) là những trường hợp điển hình. N.P.T.T mắc chứng bệnh down, còn N.L.H.T thì bị tự kỷ. Được địa phương và ngành Giáo dục vận động, gia đình đã đưa các em đến Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tỉnh tham gia chương trình can thiệp sớm với hy vọng giúp các em phục hồi, tránh nguy cơ khuyết tật nặng về sau. Sau 2 năm được các giáo viên chuyên biệt của trung tâm nhiệt tình chỉ dạy, các em đã có chuyển

biến trong nhận thức và hành vi. Nhận thấy cần phải đưa các em tham gia học hòa nhập với các trẻ bình thường khác, giáo viên của trung tâm đã vận động gia đình cho các cháu đến học tại Trường mầm non phường 7 (TP Tuy Hòa). Hàng ngày, nửa buổi học đầu, N.P.T.T và N.L.H.T học ở trung tâm, nửa buổi học sau, các em được giáo viên đưa đến trường để hòa nhập cùng các bạn bình thường. “Sau khi các cháu làm quen và thích nghi với môi trường mới, chúng tôi sẽ chuyển các cháu ra học hẳn ở các trường phổ thông”, cô Hồ Thị Lan Thi, giáo viên Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tỉnh, cho biết.

HỖ TRỢ CÁC ĐIỀU KIỆN TỐT NHẤT

Theo bà Võ Thị Thùy Giang, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tỉnh, hiện nay, trung tâm đã đưa hơn 60 trẻ khuyết tật ra học hòa nhập tại các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh. Hàng tuần, 7 giáo viên làm công tác giáo dục hòa nhập của trung tâm đều đến các trường có trẻ khuyết tật học để khảo sát, tư vấn cho giáo viên các trường cách giao tiếp với trẻ, hỗ trợ xây dựng kế hoạch giáo dục cá nhân cho trẻ, hướng dẫn phụ huynh cách xử lý tình huống, hỗ trợ điều trị cho trẻ khi cần… Bà Giang cho biết: “Trẻ khuyết tật theo học rải rác ở các trường tại khắp các địa phương trong tỉnh. Mặc dù trung tâm chỉ có 7 giáo viên làm công tác giáo dục hòa nhập, nhưng các cô không quản ngại xa xôi, vất vả, đến tận nơi để hỗ trợ cho trẻ khuyết tật và giáo viên của các trường. Thực tế cho thấy, việc giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần giúp học sinh tự tin, vượt qua mặc cảm, phấn đấu vươn lên như các bạn cùng trang lứa”.

Năm học 2015-2016, toàn tỉnh có 735/1.061 trẻ khuyết tật trong độ tuổi từ 6-12 tuổi được học hòa nhập. Ông Trần Ngọc Hiệp, Trưởng Phòng Giáo dục tiểu học (Sở GD-ĐT Phú Yên), cho hay: Bên cạnh huy động trẻ khuyết tật ra lớp, ngành Giáo dục còn triển khai nhiều cách làm hay, thiết thực để công tác giáo dục hòa nhập mang lại kết quả, như: thường xuyên tổ chức các buổi hội thảo, chuyên đề bồi dưỡng về giáo dục hòa nhập cho giáo viên dạy học sinh khuyết tật của các trường; phối hợp với ngành Y tế và các tổ chức liên quan nhằm phát hiện sớm trẻ khuyết tật… Tuy nhiên, để làm tốt hơn nữa công tác này, bên cạnh sự vào cuộc của ngành GD-ĐT, rất cần có sự quan tâm của cả xã hội. Ngoài huy động các nguồn lực phát triển công tác giáo dục hòa nhập, xây dựng phòng hỗ trợ đặc biệt trong các cơ sở giáo dục có nhiều trẻ khuyết tật tham gia hòa nhập, cần bổ sung số lượng, nâng cao chất lượng giáo viên làm công tác giáo dục hòa nhập.

HÀ MY