Kỹ sư Nguyễn Đức Tuyển, giáo viên Khoa Cơ khí động lực Trường cao đẳng Nghề Phú Yên, vừa chế tạo thành công thiết bị làm sạch kim phun điện tử cho các loại xe sử dụng công nghệ EFI- electronic fuel injection (còn gọi là FI).

SỬ DỤNG CHO ĐỘNG CƠ FI

Những năm gần đây, công nghệ FI - công nghệ phun xăng điện tử đã trở nên quen thuộc với người sử dụng xe gắn máy, ô tô các loại. Nhằm tạo ra một thiết bị giúp làm sạch, kiểm tra hoạt động của kim phun xăng điện tử, kỹ sư Nguyễn Đức Tuyển đã thiết kế, chế tạo thành công thiết bị làm sạch kim phun xăng điện tử, đồng thời kiểm tra hoạt động của các kim phun và xử lý khi kim phun hoạt động không đồng đều.

Do việc sử dụng nhiên liệu không đủ tiêu chuẩn; muội than bám trong quá trình đốt cháy nhiên liệu; các chất rắn dạng keo có trong xăng đóng thành cặn khiến trong quá trình sử dụng, kim phun xăng có thể bị tắc gây ra tình trạng xe hay chết máy, xe không hoạt động vì không đủ hoặc không có nhiên liệu cung cấp. Nghẹt kim phun xăng cũng khiến động cơ FI hoạt động không êm, tăng hao mòn các chi tiết, tăng nồng độ khí thải, giảm công suất động cơ, giảm khả năng tăng tốc.

Theo kỹ sư Nguyễn Đức Tuyển, hiện trên thị trường có rất nhiều mẫu xe máy, ô tô sử dụng hệ thống phun xăng điện tử. Theo quan niệm của nhiều người, việc sử dụng hệ thống FI không cần phải bảo dưỡng. Bởi nếu bảo dưỡng có thể sẽ làm hư hệ thống hoặc sai lệch chế độ hoạt động. Tuy nhiên, theo nguyên tắc, song song với quá trình sử dụng thì bất cứ công nghệ nào cũng cần được chăm sóc và bảo dưỡng thì động cơ mới có thể hoạt động bền bỉ. Với những xe được trang bị công nghệ FI thì kim phun xăng là một thành phần quan trọng. Vì vậy, kim phun luôn cần được thông suốt và phun xăng đều các vùng trong buồng đốt để đốt cháy nhiên liệu một cách tối đa.

Với mục đích đó, kỹ sư Nguyễn Đức Tuyển xây dựng ý tưởng chế tạo thiết bị này từ nhiều năm trước. Đến năm 2012, anh đã cho ra sản phẩm đầu tay. Tuy nhiên, theo anh sản phẩm này về cơ bản có thể sử dụng được nhưng vẫn chưa hoàn thiện như mong muốn. Nhằm tối ưu hóa thiết bị làm sạch kim phun xăng điện tử, năm 2015, anh tiếp tục hoàn thiện thiết bị trên và đưa sản phẩm tham dự Ngày hội giáo dục Phú Yên lần thứ 40 được tổ chức tại Trường đại học Phú Yên. Sản phẩm lần này vừa có tính thẩm mỹ, vừa được thiết kế phù hợp cho người vận hành và mang lại hiệu quả cao hơn rất nhiều so với khi thao tác thủ công.

THUẬN TIỆN CHO NGƯỜI SỬ DỤNG

Hiện các gara trên địa bàn TP Tuy Hòa chưa được trang bị thiết bị làm sạch kim phun xăng điện tử nên hầu như quá trình này được các tiệm tiến hành thủ công, mất nhiều thời gian nhưng hiệu quả mang lại không đảm bảo. Đó là chưa kể, người thao tác trong quá trình súc rửa kim phun xăng còn dễ bị các hóa chất tẩy rửa dính vào người, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Xuất phát từ thực tiễn trên, trên thị trường cũng đã cho ra đời một số sản phẩm xử lý kim phun xăng. Tuy được bày bán rộng rãi nhưng giá thành của những sản phẩm này vẫn tương đối cao (khoảng 16 triệu đồng). Mặt khác, các thiết bị có trên thị trường hiện nay chỉ được thiết kế để xử lý mỗi lần được một kim phun nên mất rất nhiều thời gian nếu cần xử lý số lượng kim phun lớn. Riêng thiết bị của kỹ sư Nguyễn Đức Tuyển được thiết kế để có thể mỗi lần xử lý được 4 kim, thậm chí là 6 kim phun. Quá trình xử lý kim phun cũng được thiết kế khép kín nên môi chất xử lý kim phun không ảnh hưởng đến sức khỏe của người vận hành cũng như không tác động đến môi trường.

Quy trình xử lý kim phun được tiến hành như sau: Đầu tiên, người ta tháo các kim phun từ động cơ xe đặt vào giá đỡ, nối với các ống xi lanh sau đó nhấn nút để kích hoạt dòng điện. Dòng xung điện sẽ làm môi chất tẩy rửa phun ra để làm sạch kim phun. Môi chất tẩy rửa này sau khi rời khỏi kim phun thì được chứa trong các ống xi lanh được nối trực tiếp với kim phun nên giúp cho người vận hành có thể nhận biết được lượng nhiên liệu phun ra ở các kim của động cơ có đồng đều hay không. Nếu có kim nào bị tắc, người vận hành sẽ biết để xử lý.

Kỹ sư Nguyễn Đức Tuyển cho biết, khi ý tưởng và thiết kế đã có nhưng tìm các thiết bị để lắp ráp thì nhiều thứ không có ở Phú Yên. Do vậy, anh phải tận dụng những thứ sẵn có để thay thế cho các thiết bị cần thiết. Việc tìm kiếm từng món đồ thay thế khiến anh Tuyển mất nhiều thời gian và tốn kém không ít tiền bạc. Anh cho biết, nếu không có niềm đam mê thì khó có thể theo đuổi được công việc này.

Không chỉ chế tạo thiết bị làm sạch kim phun xăng điện tử, hiện kỹ sư Nguyễn Đức Tuyển còn phối hợp với các giáo viên Khoa Cơ khí chế tạo máy Trường cao đẳng Nghề nghiên cứu, chế tạo xe lăn điều khiển tự động dành cho người khuyết tật với mong muốn mang lại sản phẩm có nhiều chức năng tự động, giúp người khuyết tật vận hành dễ dàng, thuận lợi.

THÁI HÀ