Đến thời điểm này, Thông tư 30 về việc bỏ chấm điểm đối với học sinh tiểu học đã đi vào thực tế nhưng vẫn còn nhiều điều chưa “suông sẻ” . Báo Phú Yên đã có cuộc trao đổi với Phó giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên Nguyễn Thị Ngọc Ái về vấn đề này.

Sau hơn 2 tuần triển khai, vẫn còn nhiều ý kiến “chưa thông” về việc thực hiện Thông tư 30. Vì sao lại như vậy, thưa bà?

- Thông tư 30 được nhiều chuyên gia giáo dục đánh giá cao bởi tính nhân văn, vì học sinh. Tuy nhiên, vì là cách làm mới nên không tránh được sự lo lắng của giáo viên, học sinh và phụ huynh.

Với tinh thần nhân văn, xuất phát từ lợi ích của người học và từ thực trạng chạy theo điểm số bao lâu ngay, Thông tư 30 tuy bước đầu gặp phải nhiều phản ứng của dư luận nhưng nếu chúng ta thực hiện đúng với hướng dẫn này thì đây là một cách đánh giá hay đối với học sinh tiểu học. Nếu giáo viên quen với cách đánh giá bằng nhận xét sẽ thấy nhiều mặt tích cực của nó. Ví dụ, khi chấm điểm, đối với giáo viên, cho điểm bài làm học sinh là xong, ít người lưu tâm đến các em hổng kiến thức ở chỗ nào, cần khắc phục ra sao, làm sao để phát triển năng lực cá nhân của từng học sinh, thậm chí cho điểm sẽ dễ gây ra những tiêu cực trong quan hệ giữa học sinh với nhau hay giáo viên cho điểm vì “sức ép”. Trong khi cho điểm bằng nhận xét, phụ huynh sẽ biết điểm mạnh con em mình như thế nào, điểm chưa tốt cần cố gắng là ở đâu…

* Nhiều người cho rằng, đánh giá bằng nhận xét đối với học sinh tiểu học là một chủ trương hay, tiến bộ nhưng khi đưa vào thực tế lại phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Thực hiện không tốt thì chẳng những vấn đề cũ không được giải quyết mà còn có thể nảy sinh nhiều bất cập mới. Bà có thể nói rõ hơn về điều này?

- Đánh giá không phải để xác định xếp loại học sinh mà là xác định được trình độ học sinh và từ đó giáo viên có biện pháp thích hợp để giúp từng học sinh tiến bộ. Chỉ khi biết được trình độ, năng lực cá nhân học sinh thì người dạy mới tác động đến em đó một cách phù hợp. Với cách làm này, ban đầu, giáo viên kêu khó là đúng vì không có chủ trương đổi mới nào là dễ dàng. Vì vậy, bản thân người thầy phải hiểu rõ nội dung thông tư để giải thích cho phụ huynh hiểu, cùng hợp tác vì lợi ích của các em.

Nhiều giáo viên và phụ huynh phản ứng bỏ cho điểm học sinh xuất phát từ việc lo ngại các em mất động lực để học tập. Nhưng đây là quan niệm sai lầm. Bởi trong rất nhiều trường hợp, điểm số không nói lên được khả năng của học sinh. Đáng ngại nhất là qua điểm số, rất ít học sinh và cả phụ huynh nhận thức được vì sao con mình đạt được chừng ấy điểm hay tự phát hiện ra những lỗ hổng kiến thức của các em. Ngược lại, đánh giá bằng nhận xét rất nhân văn, giúp học sinh tự tin trong học tập, phát triển được năng lực, năng khiếu cá nhân, tập thể lớp thêm đoàn kết (không bị phân biệt bởi điểm số)...

* Một số thầy cô chưa thật sự tự tin mình có thể làm tốt việc đổi mới khi giáo viên còn rất nhiều gánh nặng về công việc ngoài chuyên môn, về sổ sách. Điều này có thể dẫn đến tình trạng giáo viên nhận xét qua loa, đại khái, mang tính đối phó. Làm thế nào để không xảy ra tình trạng này?

- Khi thực hiện Thông tư 30, giáo viên mất nhiều thời gian cho việc nhận xét thường xuyên vì phải viết nhận xét của rất nhiều học sinh nên việc tư duy để đưa ra những lời nhận xét cho phù hợp với từng em là khó khăn vì nếu không sẽ nhận xét đánh giá một cách chung chung mang tính hình thức. Như vậy việc tập trung rèn kỹ năng và giúp đỡ học sinh sẽ bị hạn chế. Vì vậy, song song với các biện pháp như tập huấn nâng cao năng lực đánh giá học sinh cho giáo viên, tăng cường giám sát kiểm tra để Thông tư đi vào trường học, ngành GD-ĐT Phú Yên sẽ từng bước giải quyết những vấn đề cốt lõi như, giảm áp lực sĩ số lớp học, đổi mới cách giảng dạy, chia sẻ những vướng mắc mà giáo viên gặp phải… Mọi người cùng chung tay, cùng giúp đỡ nhau thì khó khăn của công cuộc đổi mới sẽ giải quyết được.

* Theo giáo viên, việc thực hiện nhận xét hàng tháng vào sổ không có hiệu quả trong thực tế vì học sinh và phụ huynh không được tiếp cận các nhận xét đó. Việc giáo viên đang phải “gánh” quá nhiều sổ sách vô hình chung tạo thêm áp lực trong quá trình thực hiện Thông tư 30?

- Trước việc giáo viên phải “gánh” quá nhiều sổ sách khi thực hiện Thông tư 30, mới đây, Sở GD-ĐT đã có hướng dẫn mới nhất về việc đánh giá học sinh. Theo hướng dẫn này, các trường có thể thiết kế thành một cuốn sổ chung để tại lớp học, miễn sao đạt mục đích yêu cầu của sổ theo dõi chất lượng giáo dục. Hàng tuần, hàng tháng, giáo viên cũng không nhất thiết phải nhận xét bằng cách viết vào sổ theo dõi chất lượng toàn bộ học sinh, mà có thể chọn một số học sinh nổi bật hoặc các em học tập chưa tốt để nhà trường có kế hoạch bồi dưỡng lực lượng học sinh giỏi hoặc có giải pháp giúp đỡ các em học yếu tiến bộ.

Việc đánh giá thường xuyên bằng nhận xét không có gì là khó khăn nếu chúng ta làm rõ mục đích đánh giá bằng nhận xét và “đả thông” tư tưởng của phụ huynh thì chắc chắn sẽ không còn gặp nhiều trở ngại nữa.

* Xin cảm ơn bà

MẠNH THÚY (thực hiện)