Trước nay qua nhiều câu chuyện kể chỉ nghe nhắc đến ông về tính tiên phong, gương mẫu của một cựu chiến binh, một cán bộ cách mạng lão thành tận tâm với công tác địa phương, cơ sở, nay gặp ông tôi càng kính trọng hơn, khi được biết người cựu chiến binh này đã có một cuộc đời binh nghiệp lẫy lừng trên khắp các mặt trận từ Nam đến Bắc và có mặt trong các chuyến tàu không số trên đường mòn Hồ Chí Minh trên biển đã đi vào lịch sử cách mạng Việt Nam. Trong cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, vai trò của ông trong lại được phát huy tích cực. Ông đã vinh dự ba lần được gặp Bác Hồ, tấm gương Bác đã và sẽ mãi mãi ngời sáng trong lý tưởng, hành động của người cựu chiến binh này đến hết cuộc đời.
Nghe giới thiệu về ông đã lâu nay mới được gặp, trông ông hơi gầy nhưng bước đi vẫn còn nhanh nhẹn, nhất là giọng nói rắn rỏi và đôi mắt luôn ánh lên niềm lạc quan thuyết phục mọi người. Ông là Hồ Thanh Bình, cựu chiến binh đã có 82 tuổi đời, 55 tuổi Đảng, đang ở tại thôn Lãnh Trường xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, Phú Yên. Cả xã Xuân Lãnh từ già đến trẻ khi nhắc đến ông hầu như ai cũng biết, bởi một điều bình dị là ông luôn quan tâm đến công việc xã hội và gần gũi mọi người. Ông nói: “Khi còn trong quân ngũ và cho đến hôm nay sau hơn 20 năm về hưu, tôi vẫn tâm niệm một điều còn sống là còn cống hiến, làm cách mạng là phải gần gũi, quan tâm đến mọi người”.
Quê ở TX Hội An tỉnh Quảng Nam, ông là con trai duy nhất trong gia đình có 12 anh chị em, năm 1946 ông 18 tuổi, khi đang học dở dang thì phải theo gia đình tản cư vào Quảng Ngãi, theo lời bạn bè năm 1948 ông gia nhập quân đội, vào thẳng Trung đoàn 126 ở Quảng Ngãi. Biết ông có trình độ văn hoá, đơn vị chọn ông làm công tác tuyên truyền tại mặt trận Đắc Tô- Bắc Kon Tum. Năm 1950 chuyển về Tiểu đoàn 77 của Quãng Ngãi sau đó tiểu đoàn này được điều sang Hạ Lào làm công tác xây dựng cơ sở. Đến năm 1954, hoà bình, tiểu đoàn này được đưa về nước thành lập Trung đoàn 673 khu vực Hạ Lào. Trong thời gian này ông đi tập kết ra Bắc và được bổ sung về Tổng đội Biên phòng 335 đóng quân ở Nghệ An. Đến năm 1956 Tổng đội Biên phòng chuyển về Tây Bắc và thành lập Đại Đoàn 335 ở Mộc Châu Sơn La. Năm đó ông được chọn đi học Trường sĩ quan lục quân K10. Sau 2 năm ông về lại đơn vị cũ và đến năm 1960-1961 ông có mặt tại Cánh Đồng Chum, Nậm Thà thuộc Bắc Lào giáp biên giới Trung Quốc.
Sau khi về nước tháng 12 năm 1964 ông được điều về công tác tại Bộ tổng tham mưu, sau đó được biên chế vào đội tàu không số vận chuyển lương thực vũ khí chi viện cho chiến trường miền Nam. Ông nhớ như in, ông có mặt trong chuyến tàu không số xuất bến tại miền Bắc đúng ngày thành lập QĐNDVN 22/12/1964. Sau hơn một tháng vượt qua muôn trùng sóng gió, tàu cập bến Vũng Rô. Tại đây ông được cấp trên cử ở lại đơn vị K60 với nhiệm vụ bí mật bảo vệ bến và vận chuyển hàng hóa.
Ông nói vui “Có lẽ chuyến tàu không số cập bến rồi bỏ tôi ở lại, nên cũng là cái duyên số để Phú Yên trở thành quê hương thứ hai, và mảnh đất này gắn cả cuộc đời của tôi”. Như vậy nơi đất lành Phú Yên có thêm người tài để tiếp sức trong cuộc chiến đấu, ông tiếp tục được kinh qua nhiều chức vụ khác nhau, năm 1968 làm Trưởng Ban tác chiến Tỉnh đội Phú Yên, rồi làm Giám đốc Trường Quân sự tỉnh Phú Yên ở Cà Te (Gia Lai lúc bấy giờ). Năm 1971 làm Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 13, năm 1973 làm phái viên Ban cán sự tỉnh chỉ đạo cánh Sông Cầu. Sau giải phóng ông làm Huyện đội trưởng Đồng Xuân và năm 1982 vì hoàn cảnh gia đình vợ mất sớm do bệnh hiểm nghèo, các con còn nhỏ không ai chăm sóc, Trung tá Hồ Thanh Bình xin về hưu trước tuổi.
Về hưu với ông chỉ là việc thôi phục vụ trong quân đội, trên thực tế cho đến bây giờ ông vẫn say sưa với công việc xã hội. Suốt 20 năm qua tại địa phương ông tiếp tục trải qua nhiều chức vụ khác nhau, kiểm soát viên HTX NN Xuân Lãnh, Chủ nhiệm HTX mua bán xã Xuân Lãnh, Chủ tịch Hội CCB huyện Đồng Xuân, Chủ tịch UBMTTQVN xã Xuân Lãnh, rồi chủ tịch Hội CCB xã Xuân Lãnh. Ông nói “Cho đến nay đã ngoài 80 tuổi tôi vẫn còn được phân công giữ hai chức Chủ nhiệm Ban liên lạc tàu không số tại Phú Yên và làm báo cáo viên cấp xã”.
Xã Xuân Lãnh nơi người cựu chiến binh chúng tôi đang nhắc đến tuy đời sống còn khó khăn, tại 4 thôn buôn người đồng bào dân tộc thiểu số nhiều gia đình còn nghèo khó, các tệ nạn xã hội vẫn chưa được triệt để ngăn chặn; một vài đảng viên, tổ chức cơ sở đảng còn yếu kém. Đó cũng là niềm trăn trở trong ông, từ đó thông qua mọi phong trào, mọi hoạt động xã hội người ta luôn nhìn thấy ông có mặt. Kinh nghiệm thực tế trong trường quân sự, trong quá trình nếm mật nằm gai với phong trào cách mạng đã giúp ông trở thành chỗ dựa tin cậy của bà con và chính quyền địa phương.
Nhận xét về ông Hồ Thanh Bình, đồng chí Phạm Ngọc Liên, Bí thư huyện uỷ Đồng Xuân nói: “Chúng tôi cảm thấy rất tin cậy và kính trọng lớp người như ông. Mọi phong trào mới, có gì lòng dân chưa hiểu là ông đi trước, kinh nghiệm thực tiễn phong trào nhiều nên ông vận động bà con dễ nghe, dễ tin và làm theo, lớp trẻ như chúng tôi phải học nhiều ở thế hệ những con người tâm huyết như ông”.
Đồng chí Hồ Nam Khánh, Bí thư Đảng uỷ xã Xuân Lãnh cho biết: Khi triển khai “Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” xã Xuân Lãnh cũng có cách làm sáng tạo, dựa vào vai trò của các già làng, trưởng thôn buôn, những cán bộ hưu trí mẫu mực để tác động. Và trong cuộc vận động mang tính chính trị sâu rộng này người cựu chiến binh Hồ Thanh Bình lại có vai trò hết sức quan trọng. Trong gần 40 năm phục vụ trong quân đội, 20 năm làm công tác xã hội với nhiều danh hiệu cao quí do Đảng nhà nước và Quân đội trao tặng, nhưng niềm vinh dự lớn lao của ông Hồ Thanh Bình mà ít có ai cùng thời có được đó là ba lần được gặp Bác Hồ. Ông kể một lần gặp Bác về thăm chống hạn ở huyện Thường Tín (Hà Tây cũ-nay là Hà Nội) Bác đã xuống ruộng, cùng kéo gàu sóng tát nước với bà con; một lần Bác đi kiểm tra bộ đội miền Nam tham gia duyệt binh năm 1958 ở Sư đoàn 355 ở Hà Nội, và một lần gặp Bác ở Câu lạc bộ Thống Nhất Bác đi thăm đồng bào miền Nam.
“Trong ba lần gặp Bác tuy ngắn ngủi nhưng tôi học được rất nhiều điều ở Bác, thứ nhất là Bác hiểu tâm lý anh em miền
Qua mỗi câu chuyện kể trong những lần được gặp Bác, là mỗi bài học thực tế sâu sắc để lại trong ông trong suốt những năm phục vụ trong quân đội, cũng như trong công tác xã hội tại địa phương. Có lẽ ảnh hưởng lớn nhất trong mỗi câu chuỵên kể, trong mọi việc làm của ông là những người con trong gia đình. Nhớ lại ngày người vợ ông mất lúc ông về hưu đứa con trai đầu lòng là Hồ Nam Khánh mới tròn 5 tuổi, năm nay Khánh đã trưởng thành và đang giữ chức Bí thư Đảng uỷ xã Xuân Lãnh. Hỏi về ông Hồ Thanh Bình, Khánh tâm sự: “Chúng tôi học được ở ba tôi là đạo đức tác phong trong công tác cũng như trong cuộc sống hàng ngày, luôn gương mẫu, đúng mực, quan tâm đến tất cả mọi người. Trong công tác không nề hà bất cứ công việc gì…”
Nếu như trước đây cuộc sống của nhân dân xã Xuân Lãnh nói chung và riêng đồng bào dân tộc thiểu số ở 4 thôn Hà Rai, Xí Thọai, Da Dù, Soi Nga đời sống còn nhiều lạc hậu, thậm chí có những lúc tình hình nóng lên bởi những phần tử xấu lợi dụng chính sách dân tộc, lợi dụng sự ít hiểu biết của bà con để tuyên truyền đạo giáo trái phép. Với vai trò là một báo cáo viên ông Hồ Thanh Bình đã lặn lội sớm hôm vận động bà con buôn làng, thức tỉnh các đối tượng có ý đồ xấu. Bài học thực tiễn của những lần gặp Bác Hồ đã giúp ông thành công. Ông nói: “Qua những lần đó mình học được Bác là nắm bắt được tâm tư tình cảm của đồng bào, qua đó lồng ghép những chủ trương chính sách, sự quan tâm của Đảng nhà nước đối với đồng bào mà biểu tượng cao nhất là Bác Hồ nên bà con nghe theo, làm theo.
Về xã Xuân Lãnh hôm nay đã có nhiều đổi mới, đại bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số đã biết cách làm ăn, đoàn kết đùm bọc lẫn nhau cùng tiến bộ. Mùa này ruộng lúa vừa thu hoạch , mùa sắn mía được mùa được giá, trường học chợ búa, khu dân cư ngày càng đông đúc, đời sống ngày càng phát triển đi lên. Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã và đang đi vào chiều sâu. Trong thành quả này có phần đóng góp tích cực của người cựu chiến binh Hồ Thanh Bình.
TRÌNH KẾ