Tại buổi tọa đàm Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phi chính phủ nước ngoài trên địa bàn tỉnh do Sở Ngoại vụ phối hợp với Cục Ngoại vụ (Bộ Ngoại giao) và Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị TP Hồ Chí Minh tổ chức tại TP Tuy Hòa mới đây, đại diện các cơ quan, đơn vị làm công tác này đã chia sẻ những ý kiến tâm huyết.

Phóng viên Báo Phú Yên ghi lại một số ý kiến.

PHÓ CHỦ TỊCH LIÊN HIỆP CÁC TỔ CHỨC HỮU NGHỊ TỈNH PHÚ YÊN PHAN ĐẮC HOAN: Góp phần nâng cao hình ảnh đối ngoại nhân dân

Trên bình diện chung, Phú Yên còn nhiều khó khăn, do đó có rất nhiều nhu cầu nhận viện trợ từ các tổ chức phi chính phủ nước ngoài (PCPNN).

Những năm gần đây, Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị tỉnh đã chủ động liên hệ các cơ quan chuyên môn và phối hợp với các đối tác để thực hiện hồ sơ dự án, phi dự án theo quy định Nghị định 80, ngày 8/7/2020 của Chính phủ, mang lại hiệu quả tốt nhất và góp phần nâng cao hình ảnh đối ngoại nhân dân.

Đến nay, các dự án, phi dự án liên hiệp với các đối tác trình cơ quan chức năng đều được phê duyệt cho phép thực hiện, đạt tỉ lệ 100%. Liên hiệp cũng đã phối hợp với tổ chức Sunflower (Mỹ) đề nghị phê duyệt các phi dự án trong 2 năm, đây là điểm mới để thuận tiện trong quá trình triển khai thực hiện.

Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị tỉnh chú trọng công tác vận động viện trợ PCPNN với 2 nội dung chính. Một là vận động thực hiện các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, những nhu cầu lớn nhất trong lĩnh lực giáo dục. Ngoài ra, liên hiệp cũng đã triển khai Dự án làng hữu nghị Việt - Hàn tại xã Hòa Hội (huyện Phú Hòa) với 20 căn nhà do tổ chức phi chính phủ Hàn Quốc tài trợ.

Hai là vận động thực hiện các phi dự án an sinh xã hội, trong đó đặc biệt chú trọng hỗ trợ học sinh, sinh viên thông qua các hình thức như trao học bổng, tặng xe đạp, hỗ trợ dụng cụ học tập…

PHÓ CHỦ TỊCH HỘI CHỮ THẬP ĐỎ TỈNH NGUYỄN TRUNG LƯƠNG: Lấy Nhân dân làm trung tâm của sự phát triển

Trong 10 năm (2014-2024), Hội CTĐ tỉnh đã tiếp nhận và triển khai 10 chương trình, dự án viện trợ từ 7 tổ chức PCPNN với tổng số tiền trên 24,3 tỉ đồng. Ngoài việc hỗ trợ trực tiếp về hàng hóa, vật chất, các tổ chức PCPNN còn chia sẻ kinh nghiệm, phương pháp, cách thức xây dựng các chương trình, dự án phát triển về hoạt động nhân đạo mang tính lâu dài, bền vững.

Trong quá trình thực hiện, Hội CTĐ tỉnh phối hợp chặt chẽ với Sở Ngoại vụ, Sở KH&ĐT và các sở, ngành, địa phương liên quan tham mưu, xin phép UBND tỉnh tiếp nhận, triển khai các khoản viện trợ nhân đạo PCPNN đảm bảo đúng quy định pháp luật. Các tổ chức PCPNN đều chấp hành tốt pháp luật của Nhà nước Việt Nam và quy định của các cơ quan chức năng tại địa phương; tuân thủ việc đăng ký hoạt động, thể hiện tinh thần hợp tác cao, theo dõi, giám sát chặt chẽ hoạt động của các chương trình, dự án tổ chức mình tài trợ. Trong hoạt động không có biểu hiện phức tạp liên quan tới chính trị, AN-QP và tôn giáo.

Viện trợ PCPNN có ý nghĩa ở chỗ không hoàn lại và được đưa tới những người nghèo, vào những thời điểm khó khăn, có khả năng đáp ứng kịp thời nhu cầu của một bộ phận nhân dân và giải quyết được một số vấn đề KT-XH ở cấp cơ sở. Hầu hết tổ chức PCPNN khi thực hiện dự án tại Phú Yên đều tôn trọng nguyên tắc quan hệ ba bên: chính quyền địa phương - Nhân dân - các tổ chức PCPNN. Trong đó lấy Nhân dân làm trung tâm của sự phát triển và sự tham gia của người dân được coi trọng ở các khâu trong chu trình dự án, đảm bảo viện trợ trực tiếp đến người dân.

Nguyên tắc và cách làm này phù hợp với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” và quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy trách nhiệm và tính năng động của địa phương, giảm bớt các đầu mối trung gian và hạn chế nhiều hiện tượng tiêu cực về tài chính. Các dự án chú trọng đến tính bền vững và khả năng duy trì các hoạt động sau khi dự án kết thúc, chủ yếu bằng cách xây dựng năng lực cho người dân và các tổ chức đối tác địa phương.

TRƯỞNG PHÒNG ĐẦU TƯ ĐỐI NGOẠI SỞ KH&ĐT LÊ ĐÀO ANH TUẤN: Còn một số khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ

Từ năm 2021 đến nay, Sở KH&ĐT đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt 39 khoản viện trợ không hoàn lại, với tổng viện trợ hơn 3 triệu USD, tương đương 70 tỉ đồng từ các tổ chức phi chính phủ đến từ 9 quốc gia gồm: Mỹ, Anh, Đức, Pháp, Hà Lan, Thụy Sĩ, Ấn Độ, Úc, Hàn Quốc.

Các khoản viện trợ này phần lớn chú trọng vào trẻ em nghèo, người khuyết tật, phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn…, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho các đối tượng hưởng lợi và góp phần đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương.

Nhờ sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng, công tác thẩm định các khoản viện trợ được thực hiện chặt chẽ đảm bảo theo các quy định. Việc triển khai các khoản viện trợ gắn với công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện đầy đủ, góp phần đảm bảo hiệu quả của các chương trình, dự án, phi dự án khi đưa vào sử dụng.

Trong quá trình thẩm định các khoản viện trợ theo Nghị định 80, do một số quy định pháp luật mới có liên quan, nên tại một số thời điểm nhất định có phát sinh một số khó khăn, vướng mắc. Trên cơ sở các quy định pháp luật, Sở KH&ĐT cũng đã phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, tham mưu UBND tỉnh kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, phê duyệt các khoản viện trợ, làm cơ sở để triển khai thực hiện.

Ngoài các khó khăn, vướng mắc đã được giải quyết, Sở KH&ĐT nhận thấy vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc cần tiếp tục kiến nghị các cơ quan trung ương để tháo gỡ, nhằm rút ngắn thời gian thẩm định, phê duyệt và triển khai các khoản viện trợ.

Sở KH&ĐT cũng rất mong lãnh đạo các sở, ngành, địa phương, các hội, đoàn thể quan tâm hơn nữa trong việc nâng cao chất lượng hồ sơ các khoản viện trợ, góp phần đẩy nhanh tiến độ tiếp nhận, thẩm định, phê duyệt các khoản viện trợ, giúp các đối tượng sớm được thụ hưởng, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy phát triển KT-XH của tỉnh.

Theo Giám đốc Sở Ngoại vụ Phạm Văn Bảy, giai đoạn 2019-2023, Phú Yên tiếp nhận tổng cộng 99 chương trình dự án, phi dự án với giá trị khoảng 4,1 tỉ USD. Một số tổ chức PCPNN có nhiều dự án tại Phú Yên, như NGO; WWO, HOTL, Children of Peace (Mỹ); Chiếc nơ Hòa Bình (Hàn Quốc); Children Action (Thụy Sĩ).   Tính từ đầu năm 2024 đến nay, số lượng và giá trị các dự án viện trợ nước ngoài không hoàn lại là 4 dự án, với giá trị tương đương 228.403 USD, so với năm 2023 giảm 8 chương trình, dự án, phi dự án và giảm 77% về giá trị.   Công tác quản lý nhà nước đối với công tác PCPNN, công tác tiếp nhận đều đảm bảo tuân thủ theo quy định. Các cơ quan tiếp nhận đều sử dụng khoản viện trợ đúng mục tiêu. Các chương trình, dự án, phi dự án triển khai thuận lợi, mang lại nhiều hiệu quả thiết thực.   Qua đó xây dựng và tăng cường mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa cơ quan, đơn vị, địa phương với các tổ chức PCPNN; giới thiệu, quảng bá hình ảnh đất nước, con người và văn hóa của tỉnh đến với bạn bè quốc tế; góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho các đối tượng được hưởng lợi như phụ nữ, trẻ em nghèo, người khuyết tật, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân trong cuộc sống, đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy phát triển KT-XH tại địa phương.

VĂN LANG (ghi)