Cách đây 78 năm, từ ngày 14-19/8/1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng và lãnh tụ Hồ Chí Minh, toàn dân tộc Việt Nam nhất tề đứng lên tiến hành tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám, giành toàn bộ chính quyền về tay Nhân dân.

Cuộc mít tinh tổng khởi nghĩa tại quảng trường Nhà hát Lớn (Hà Nội) ngày 19/8/1945. Ảnh: TƯ LIỆU

Cách mạng Tháng Tám thắng lợi vẻ vang, ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Một trang sử mới hào hùng mở ra cho dân tộc Việt Nam, Nhân dân ta từ thân phận nô lệ, trở thành người tự do từng bước làm chủ đất nước và tiến lên CNXH.

Ý nghĩa lịch sử và thời đại

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định ý nghĩa của Cách mạng Tháng Tám: “Chẳng những giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng, một đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc…”.

Thực tế lịch sử chứng minh rõ, thành công của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là kết quả của 15 năm đấu tranh kiên cường, dũng cảm, hy sinh, gian khổ của Nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, trải qua 3 cuộc tổng diễn tập, đó là cao trào cách mạng 1930-1931; cuộc vận động dân chủ, dân sinh 1936-1939; cuộc vận động giải phóng dân tộc 1939-1945.

Cuộc Cách mạng Tháng Tám thành công nhanh chóng và ngoạn mục trước hết là nhờ có sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình và sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện cụ thể của nước ta. Đặc biệt, chớp thời cơ lịch sử sau khi phe phát xít thất bại, Đảng ta đã chỉ đạo và tổ chức khởi nghĩa giành thắng lợi trọn vẹn trong cả nước.

Thành công của Cách mạng Tháng Tám là tiền đề cho sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới: Độc lập, tự do và CNXH. Đó là bước ngoặt mang tầm lịch sử đối với dân tộc Việt Nam. Nhân dân ta đã đập tan xiềng xích áp bức của thực dân trong gần 1 thế kỷ, lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế hàng nghìn năm, trở thành người chủ của một nước độc lập. Đảng ta từ một Đảng hoạt động bí mật, trở thành một Đảng cầm quyền.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là thắng lợi của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời đại. Đây còn là quá trình phát triển tất yếu của lịch sử dân tộc, là tầm cao trí tuệ của dân tộc, hòa quyện với những tư tưởng, xu thế của thời đại vì hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám khẳng định trong trào lưu chung của cách mạng vô sản, cuộc cách mạng do một Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo không chỉ có thể thành công ở một nước tư bản phát triển, mà còn có thể thành công ở một nước thuộc địa nửa phong kiến lạc hậu và đi lên theo con đường của CNXH. Đây là sự phát triển, vận dụng đầy sáng tạo lý luận Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta.

Ý nghĩa thời đại sâu sắc của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, một nước thuộc địa nửa phong kiến đã làm nên một cuộc cách mạng thần kỳ, mở đầu cho công cuộc giải phóng của các dân tộc bị áp bức, nô dịch trên toàn thế giới. Việt Nam xứng đáng là dân tộc tiên phong trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xóa bỏ hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân, đế quốc.

Cùng với sự phát triển của đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, kinh tế - xã hội của tỉnh Phú Yên đang ngày càng phát triển. Trong ảnh: Một góc đường Hùng Vương, TP Tuy Hòa khang trang, hiện đại. Ảnh: NGỌC THẮNG

Những đúc kết trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay

Trong bối cảnh đất nước và quốc tế có nhiều chuyển biến mau lẹ và hết sức phức tạp như hiện nay, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta cần ra sức phấn đấu thực hiện thắng lợi những vấn đề cơ bản để phát huy tinh thần của Cách mạng Tháng Tám lên tầm cao mới.

Đó là thường xuyên chăm lo xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao sức chiến đấu, trình độ lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn của các cấp bộ đảng từ cơ sở đến trung ương. Bởi mọi sự thành công, thắng lợi và phát triển của cách mạng nước ta từ quá khứ, hiện tại và tương lai đều gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng. Lúc nào và ở đâu không thực hiện tốt điều này thì lúc đó, ở đó, mọi hoạt động kinh tế - xã hội và quốc phòng - an ninh đều gặp khó khăn, thiếu thốn và thậm chí kìm hãm sự phát triển.

Vấn đề không kém phần quan trọng là phải kiên quyết, kiên trì giữ vững định hướng XHCN. Điều này bắt nguồn từ mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng đã được toàn dân nhiệt tình ủng hộ và kiên trì thực hiện trong suốt mấy chục năm qua, kể từ khi Cách mạng Tháng Tám thành công. Thời đại ngày nay là thời đại CNH-HĐH và hội nhập toàn cầu sâu sắc, Việt Nam đang trong quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Quá trình này bên cạnh những thuận lợi, không tránh khỏi những thách thức, khó khăn, dễ làm chệch hướng con đường đi lên CNXH.

Việc tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy cao độ trí tuệ và mọi nguồn lực của đất nước, nêu cao ý chí tự lực, tự cường dân tộc cũng hết sức quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Đồng lòng, chung sức thực hiện thắng lợi mục tiêu chiến lược của Đảng đề ra: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; xây dựng nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn như sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong ước.

Thực hiện thắng lợi tư tưởng chỉ đạo chiến lược về nhiệm vụ của công tác đối ngoại được xác định tại Đại hội XIII của Đảng là tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước. Các nhiệm vụ này quan hệ chặt chẽ với nhau, trong đó giữ vững hòa bình, ổn định là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên; phục vụ phát triển đất nước là nhiệm vụ trung tâm; nâng cao vị thế và uy tín đất nước là nhiệm vụ quan trọng.

Đảng ta đã, đang và tiếp tục kiên quyết đấu tranh đẩy lùi tệ nạn tham nhũng, đấu tranh không khoan nhượng với mọi âm mưu chống phá hết sức thâm độc và xảo quyệt của các thế lực thù địch đối với cách mạng nước ta. Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ngày càng trong sạch, vững mạnh, đẩy mạnh công cuộc phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững, giữ vững trật tự an ninh, an toàn xã hội. Hơn lúc nào hết mỗi công dân của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam cần đồng tâm, hợp lực, đoàn kết chặt chẽ cùng Đảng Cộng sản Việt Nam xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, sánh vai với các cường quốc trong thế giới hiện đại.

PGS.TS HOÀNG MINH THẢO