Cách đây 35 năm, cùng với sự kiện tái lập tỉnh Phú Yên, ngày 1/7/1989, Báo Phú Yên, cơ quan của Đảng bộ tỉnh, tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Phú Yên, cũng chính thức tái thiết đi vào hoạt động với vô vàn gian nan của buổi đầu xây dựng lại cơ ngơi tờ báo.

Hăm hở ra số báo đầu tiên

Khi có nghị quyết của Bộ Chính trị chia tỉnh Phú Khánh thành 2 tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa (14/3/1989), các vị tiền bối cách mạng Phú Yên (Trần Suyền, Nguyễn Phụng Minh, Văn Công, Huỳnh Trúc, Phạm Hồng Quang...) hăm hở gặp nhau tại TX Tuy Hòa để bàn bạc với Thị ủy phác thảo kế hoạch xây dựng tỉnh lỵ mới.

Một trong những công việc trọng tâm mà các cụ quan tâm là xây dựng các cơ quan thông tin đại chúng đủ sức bắt đầu hoạt động từ ngày 1/7/1989. Riêng Báo Phú Yên có thêm nhiệm vụ phát hành đặc san tháng 7 chào mừng tỉnh mới.

Trong 35 cán bộ, phóng viên Báo Phú Khánh chỉ có 7 người xung phong về Phú Yên nhưng khí thế ra quân hăm hở. Tổng Biên tập Tô Phương vừa lo cho tờ báo chung (Báo Phú Khánh hoạt động đến 30/6/1989) vừa dành khá nhiều công sức và tâm huyết xây dựng cơ ngơi ban đầu của tòa soạn mới.

Lực lượng chỉ có 7 người nhưng triển khai đồng thời rất nhiều công việc: giúp việc cho các đồng chí cách mạng lão thành củng cố cứ liệu lịch sử về Vũng Rô, xây dựng mạng lưới cộng tác viên, làm thủ tục nhận địa điểm nhà in và tòa soạn mới, tổ chức vận chuyển máy móc từ nhà in Báo Phú Khánh và một số phương tiện làm việc tối thiểu được chia từ tòa soạn cũ về Tuy Hòa, thực hiện đặc san tháng 7 chào mừng tỉnh mới, tuyển chọn và đào tạo công nhân nhà in bảo đảm hoạt động ngay sau khi tái lập tỉnh mới...

Những công việc chính đáng trên được tiến hành như “chuyện ngoài chính sử” bởi tòa soạn chung còn ở Nha Trang. Rất nhiều công việc không hề có kinh phí đi kèm. Tất tần tật những chi phí họp cộng tác viên, xăng xe đi công tác thực hiện đề tài... đều dựa vào Thị ủy và UBND thị xã.

Mãi đến chiều 29/6/1989, nhờ sự quan tâm đặc biệt của Chủ tịch UBND TX Tuy Hòa Đặng Hồng Đức, tòa soạn mới nhận được trụ sở làm việc tại 193 Trần Hưng Đạo. Điều phiền toái là căn nhà chỉ rộng 80m2, đã xuống cấp, lại có 3 hộ cán bộ đang trú ngụ ở đó. Cầm quyết định nhận trụ sở trong tay mà chúng tôi nao lòng.

Không thể không có chỗ làm việc, chúng tôi đành thương lượng với 3 hộ xin nhận đỡ một phòng để tập kết đồ đạc. Sau vài hôm, bà con tự giác đi nơi khác. Sửa qua quýt trụ sở chỉ vài triệu đồng, 7 anh em tự lo cơm nước, trải báo ngủ bàn lăn xả vào công việc.

Người thì đi vào TP Hồ Chí Minh in nhờ đặc san Phú Yên tháng 7 ở Xí nghiệp in Lê Quang Lộc (Báo Tuổi Trẻ); người thì vào Nha Trang in các số báo đầu tiên và bảo đảm ra một tuần hai kỳ (như quy mô của Báo Phú Khánh); người thì lo đặt bài, đi cơ sở viết bài, làm maket; người thì lo xây dựng nhà in để tự lực chuyện in ấn...

Lúc ấy, TX Tuy Hòa trong cảnh đèn dầu nước giếng, điện đóm phập phù. Rất nhiều đêm đèn dầu leo lét, anh em làm việc quên ăn. Đêm nào quá xót ruột không ngủ được thì phải lên tận ngã năm kiếm tô cháo khuya.

Hồi ấy, hào khí Phú Yên thiêng liêng lắm, đặc san Phú Yên tháng 7 chào mừng tỉnh mới in một vạn số. Báo ra số chính thức ngày 4/7/1989 với hai chữ “Phú Yên” đỏ chói trên măng sét được toàn tòa soạn reo vui như trẻ con được quà, anh em hăm hở mang ra ngã năm phát miễn phí cho bà con.

Ngày càng phát triển

Từ 7 anh em ban đầu: Tô Phương, Hà Bình, Phan Thanh Bình, Nguyễn Phi Công, Nguyễn Chính, Nguyễn Mạnh Thường, Nguyễn Thạnh, tòa soạn dần dần bổ sung lực lượng. Tháng 7/1989, tòa soạn tiếp nhận anh Trần Ngọc Quang, chị Huỳnh Thị Nữ, Huỳnh Phạm Ái My. Tháng 9/1989, báo tiếp nhận Phong Lan, Hồng Minh... Tháng 4/1990, anh Phạm Ngọc Phi (vốn là cán bộ Báo Phú Khánh) từ Bình Định chuyển về. Tháng 7/1990, tòa soạn tiếp nhận anh Trần Hữu Thọ, sau đó là Phạm Đoàn Anh Kiệt, Trịnh Hoài Trung...

Tác giả bài viết chụp ảnh lưu niệm cùng thầy Bùi Xuân Các, Tổng Biên tập đầu tiên của Báo Phú Yên. Ảnh: CTV

Những anh chị em thời kỳ đầu tái lập tờ báo giờ đây người đã qua đời, nhiều người đã nghỉ hưu, người nghỉ mất sức, có người chuyển sang các tờ báo khác.

Như quy luật phát triển, Báo Phú Yên đã không ngừng lớn mạnh sau chiều dài 35 năm tái lập. Đội ngũ làm Báo Phú Yên nói riêng và đội ngũ nhà báo trên các lực lượng “binh chủng” báo chí tỉnh nhà hôm nay khá hùng hậu. Lớp sau chúng tôi ở Báo Phú Yên hiện nay được đào tạo bài bản, đa dạng ngành nghề, trong đó có nhiều người được cơ quan cử đi học, hay tự học nâng cao trình độ lên thạc sĩ, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới.

Từ việc xuất bản 2 số báo/tuần, cùng với nhiều lần cải tiến nội dung và hình thức trình bày tờ báo theo hướng hiện đại, đến năm 2010 Báo Phú Yên xuất bản nhật báo. Không chỉ tăng kỳ, nâng cao chất lượng báo in, năm 2006 tòa soạn đưa Trang tin điện tử tổng hợp của báo (PhuYen Online) vào hoạt động và đến năm 2021 được nâng cấp lên thành báo điện tử. Chuyên trang tiếng Anh Phu Yen News - thông tin đối ngoại quan trọng của tỉnh duy trì ổn định.

Trong các cuộc vận động, cuộc thi viết, phóng viên của Báo Phú Yên luôn giành những giải cao. Có thể khẳng định, các ấn phẩm của Báo Phú Yên ngày càng khẳng định vai trò trong đời sống xã hội, là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong tỉnh; bạn đọc trong và ngoài nước.

35 năm qua, một thế hệ làm báo trẻ hình thành, sức bật mạnh hơn. Ngày ngày, tôi hạnh phúc tìm lại bóng tôi 35 năm trước trong dáng họ hôm nay để hâm nóng lòng đam mê nghề nghiệp và tiếp tục cống hiến cho tờ báo, cho bạn đọc thân yêu của mình.

Nhớ lại 35 năm trước, những ngày đầu tái lập tờ báo trong sự khó khăn bởi hoàn cảnh, chúng tôi luôn nhớ về một thời đã qua với nhiều kỷ niệm khó quên trong công việc xây dựng tòa soạn ban đầu. Không chỉ là kỷ niệm, dấu ấn thời kỳ tái lập tờ báo còn tiếp sức chúng tôi trong chặng đường làm báo hôm nay và sắp tới để làm tròn cái nghiệp mà mình đã chọn và trót vương mang.

PHAN THANH