Được tôi luyện, rèn giũa qua chiến tranh gian khổ ác liệt, rời quân ngũ trở về quê hương, những nữ cựu chiến binh (CCB), thương binh tỉnh Phú Yên đã vượt qua khó khăn về hoàn cảnh, bệnh tật, tiếp tục cống hiến sức mình chung tay xây dựng quê hương, đất nước.

Nặng tình đồng đội

“10 lời thề danh dự năm xưa của người lính sẽ mãi theo tôi đến hết cuộc đời”. Đó là tâm sự của nữ CCB Nguyễn Thị Liên (SN 1950, quê xã Đức Hòa, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh). Cô gái Nguyễn Thị Liên tham gia du kích lúc mới 15 tuổi, rồi thanh niên xung phong (TNXP) và trở thành nữ chiến sĩ bộ đội Trường Sơn giữa những năm cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta ở giai đoạn ác liệt nhất (1966-1972). Tuổi xuân của Nguyễn Thị Liên gửi lại ở những địa danh nơi có đường Trường Sơn đi qua, như: Dốc Miếu, Cồn Tiên, Cổng Trời, đường 9 Nam Lào... Năm 1971, trong một đêm mưa bom bão đạn, Nguyễn Thị Liên bị thương ở bản Tà Hưa, được đưa ra miền Bắc điều trị. Năm 1972, Liên được cử đi học lớp trung cấp Nông nghiệp ở huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. Lớp học vừa khai giảng cũng là lúc Liên nhận được tin nhà cửa bị bom Mỹ đánh tan hoang; cha, chú và cậu ruột mất vào thời điểm này. Giữa lúc chiến tranh ác liệt ấy, Liên không thể về chịu tang cha và những người thân yêu của mình.

Nén đau thương, Liên vừa tham gia chống chiến tranh phá hoại vừa học tập. Tốt nghiệp khóa học xuất sắc, Liên được giữ lại trường làm trợ giảng và giảng viên sau đó. Đến năm 1982, bà nghỉ hưu và theo chồng là ông Trương Minh cũng là một thương binh về quê chồng ở khu phố 4, phường Hòa Vinh, TX Đông Hòa sinh sống. Bà Liên vốn có một bề dày thành tích trong kháng chiến, được nhận Huân chương Giải phóng hạng ba, Huy chương chống Mỹ cứu nước, Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng ba và nhiều phần thưởng cao quý khác.

Về quê chồng, bà Liên được bầu làm Phó Bí thư chi bộ, Trưởng ban Công tác mặt trận khu phố, rồi Chủ tịch Hội Cựu TNXP TX Đông Hòa… Đồng thời, bà còn là Phó Ban liên lạc Nữ chiến sĩ Trường Sơn tỉnh Phú Yên. Ở cương vị nào bà cũng hoàn thành nhiệm vụ được giao, được Trung ương Hội Cựu TNXP, Hội Truyền thống bộ đội Trường Sơn Việt Nam tặng bằng khen.

Cùng thời với bà Liên, bà Bùi Thị Duyên (SN 1955, ở phường Hòa Hiệp Bắc, TX Đông Hòa) là chiến sĩ quân y của Tỉnh đội Phú Yên. Trong kháng chiến chống Mỹ, bà Duyên cùng đồng đội trải qua nhiều gian khổ và bà đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng ba, Huy chương Kháng chiến hạng nhì và nhiều phần thưởng cao quý khác của các cấp Nhà nước và quân đội.

Sau ngày đất nước thống nhất, bà Duyên lấy chồng là bộ đội đặc công. Hai bà, Liên - Duyên đã gặp nhau ở một điểm chung là hết lòng, hết sức vì đồng đội. Hai bà đã không quản khó khăn, đến từng nhà, gặp từng người thuyết phục, tuyên truyền vận động để CCB - cựu TNXP sống bản lĩnh, tự tin, nỗ lực phấn đấu vươn lên.

Đặc biệt, hoạt động của hội do hai bà chung sức chủ trì hàng năm, đã thăm và tặng trên 120 suất quà, mỗi suất 300.000-500.000 đồng; phối hợp với Hội Truyền thống bộ đội Trường Sơn tỉnh Phú Yên, vận động xây dựng 7 nhà Tình nghĩa và nhiều sổ tiết kiệm khác để tặng hội viên nữ chiến sĩ Trường Sơn và cựu TNXP.

Ông Võ Đình Tiến, Giám đốc Sở KH-ĐT (nguyên Chủ tịch UBND TX Đông Hòa) cho biết: “Hai bà Liên và Duyên không chỉ tích cực làm công tác thiện nguyện mà còn rất nhiệt tình tham gia nói chuyện truyền thống, nhất là truyền thống phụ nữ Việt Nam trong chống Mỹ cứu nước để động viên thế hệ trẻ trong huyện nối tiếp truyền thống cha anh, xây dựng quê hương đất nước”.

Tấm gương thiện nguyện

Bà Ngô Thị Sương. Ảnh: CTV

Bà Ngô Thị Sương là CCB có hoàn cảnh khá đặc biệt. Trở thành nữ cứu thương Giải phóng quân lúc mới 16 tuổi, bị địch bắt, tra tấn nhưng Sương vẫn kiên cường bất khuất, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Về hưu, bà trực tiếp phụng thờ hai Mẹ Việt Nam anh hùng, 5 thân nhân liệt sĩ và 10 vong linh thân nhân liệt sĩ. Công việc bận rộn nhưng bà vẫn dành thời gian kêu gọi vận động giúp đỡ xây nhà Tình nghĩa, sửa chữa nhà tạm cho đồng đội là CCB.

Hàng tháng, bà Sương đã trích 200.000 đồng từ đồng lương của mình giúp bà Lê Thị Minh Nguyệt ở xã Hòa Tân Tây, huyện Tây Hòa (là bạn chiến trường chống Mỹ và là con của liệt sĩ) bị bệnh thận phải điều trị trong thời gian dài. Năm 2015, sức khỏe bà Nguyệt hồi phục; theo nguyện vọng của bà Nguyệt, bà Sương chuyển số tiền 200.000 đồng đó sang giúp đỡ bé Võ Thị Diễm Kiều (13 tuổi, con của bà Lê Thị Diệu ở khu phố 1, phường Hòa Vinh), chạy thận tại một bệnh viện ở TP Hồ Chí Minh. Bà còn là thành viên tích cực trong nhóm thiện nguyện tổ chức bếp ăn từ thiện tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh…

Bà Sương chia sẻ: “Mình may mắn và hạnh phúc hơn thế hệ cha anh đã hy sinh xương máu vì Tổ quốc, hơn những người có số phận éo le, bệnh tật nghèo khó… nên nay muốn được nhường cơm sẻ áo giúp đỡ cho những người khó khăn có cơ hội vươn lên”.

Vẫn là Nữ pháo thủ xuất sắc

Bà Trần Thị Hồng Thái sinh năm 1951, tại khu phố Phước Hậu 2, phường 9, TP Tuy Hòa). Năm 1967, Hồng Thái 16 tuổi, được cách mạng tuyển chọn làm nữ liên lạc viên, đến tháng 5/1970, được lựa chọn đi học lớp Kỹ thuật pháo cối và sau đó trở thành Tiểu đội trưởng pháo binh trên chiến trường Tuy Hòa 1, Tuy Hòa 2. Ngày 1/4/1975, Trần Thị Hồng Thái là một trong những nữ chiến sĩ được giao nhiệm vụ giao liên dẫn đường cho xe tăng và bộ binh bộ đội chủ lực ta tiến vào giải phóng tỉnh Phú Yên… Sau đó, bà công tác tại Công ty Tư vấn (Sở Xây dựng Phú Yên), đến năm 2004 thì về hưu.

Bà Trần Thị Hồng Thái. Ảnh: CTV

Với 34 năm tham gia hoạt động cách mạng và công tác, bà Trần Thị Hồng Thái vinh dự được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng nhất, Huân chương Chiến công hạng ba, nhiều năm liền là chiến sĩ thi đua cấp tỉnh và nhiều bằng khen, giấy khen của các cấp.

Nghỉ hưu, bà Thái tiếp tục tham gia công tác ở địa phương, là Phó Bí thư chi bộ, Trưởng ban Công tác mặt trận, Chi hội trưởng CCB khu phố Phước Hậu 2, phường 9, TP Tuy Hòa đã hơn 15 năm.

Với sự nhiệt tình năng nổ, bà Thái đã đóng góp nhiều công sức vào việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị địa phương. Chi bộ nơi bà làm phó bí thư luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, chi hội CCB đạt danh hiệu tiêu biểu. Bà là tấm gương sáng trong Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Bà Thái chia sẻ: “Nhiều người khuyên tôi lớn tuổi rồi, lại là thương binh hay đau ốm thì làm việc nhiều chi cho vất vả. Nhưng tôi cứ nghĩ Bác Hồ suốt cả cuộc đời lo cho dân, cho nước, mình có hạn thì ít nhất cũng góp chút công sức nhỏ lo cho một nhóm người ở quanh khu phố”.

Bà Lê Thị Thu Sang, Phó Bí thư Đảng ủy phường 9 cho biết: “Bà Trần Thị Hồng Thái là một tấm gương sáng về đạo đức cách mạng và tinh thần làm việc của Bộ đội Cụ Hồ. Mặc dù tuổi đã cao, sức khỏe đã giảm nhưng bà Thái dường như lúc nào cũng là pháo thủ xuất sắc, đóng góp tích cực vào phong trào của địa phương. Bà xứng đáng là tấm gương để thế hệ con cháu học tập, noi theo”.

NGUYỄN BÁ THUYẾT