Triển khai dự án Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ năm 2021-2025 (gọi tắt là Dự án 1), cuối năm 2022, huyện Sông Hinh duyệt hồ sơ hỗ trợ 30 hộ nghèo xây dựng nhà ở. Nhưng hiện địa phương này chưa thể giải ngân tiền hỗ trợ vì chưa đủ cơ sở, thiếu hướng dẫn của các bộ, ngành trung ương.
Nhà xây xong nhưng chưa nhận được tiền
Theo UBND huyện Sông Hinh, từ nguồn kinh phí năm 2022 về hỗ trợ triển khai Dự án 1, huyện đã phân bổ cho các xã Ea Ly, Ea Lâm, Ea Bá, Ea Trol, Ea Bia và thị trấn Hai Riêng hỗ trợ xây dựng 30 căn nhà cho hộ nghèo. Với mong muốn sớm đưa nguồn vốn ý nghĩa này đến tay người dân, địa phương đã yêu cầu các xã lấy ý kiến, bình chọn các hộ dân đủ điều kiện thụ hưởng để sớm xây dựng nhà ở và hoàn thành trước tết Nguyên đán Quý Mão 2023.
Là một trong các gia đình được thụ hưởng chính sách này, Ksor Hờ Sương ở thị trấn Hai Riêng, cho biết: Vợ chồng em cưới nhau 8 năm, có 2 con, đứa lớn 7 tuổi, đứa nhỏ 2 tuổi. Trước đây, cả nhà sống nhờ nhà mẹ đẻ, 5 năm trước thì mẹ cho mảnh đất cất một căn nhà ở tạm. Nhà dựng bằng mấy miếng gỗ và mái tôn lụp xụp; mùa mưa dột nước, mùa nắng thì nóng, vợ chồng con cái chỉ dám về nhà vào buổi chiều tối cho đỡ nóng. Cuối năm ngoái, vợ chồng em được xét hỗ trợ 40 triệu đồng xây nhà nên đã vay thêm 40 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất thấp để đủ tiền xây nhà.
Khi xây nhà, vợ chồng Ksor Hờ Sương nợ tiền vật liệu xây dựng và cam kết sẽ trả số tiền này khi nhận được tiền hỗ trợ của Nhà nước trước tết Nguyên đán Quý Mão. Tuy nhiên, do tiền hỗ trợ của Dự án 1 chưa được giải ngân nên vợ chồng Ksor Hờ Sương không có tiền trả nợ, trong khi chủ hàng vật liệu xây dựng liên tục đòi tiền. Còn thợ làm nhà thì không lắp cửa sổ, cửa đi cho gia đình Ksor Hờ Sương vì chị chưa thanh toán hết công thợ. Từ tết đến nay, vợ chồng chị phải sống trong ngôi nhà chưa hoàn thiện.
Cùng hoàn cảnh như vợ chồng Ksor Hờ Sương, Hờ Dưn ở buôn Đức Mùi, xã Ea Trol, bày tỏ: Vợ chồng em rất mừng và biết ơn khi được hỗ trợ kinh phí xây nhà ở. Nhưng vừa có nhà ở mới thì lại liên tục bị chủ bán vật liệu xây dựng réo đòi tiền mua vật liệu, đòi tính lãi. Bản thân em thì không biết khi nào sẽ có khoản tiền hỗ trợ này nên đành khất từ ngày này sang ngày khác. Rất mong địa phương sớm giải quyết, để vợ chồng em yên tâm làm ăn trả nợ.
Tạm ứng giải ngân cho người dân
Chị Hờ Chăm, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Hai Riêng, cho biết: Năm 2022, địa phương có 3 hộ được hỗ trợ xây dựng nhà ở theo Dự án 1. Các hộ dân này đều đã xây dựng nhà ở xong từ trước tết Nguyên đán. Tuy nhiên, khi làm các thủ tục nghiệm thu, thanh toán thì kho bạc trả lời là phải chờ hướng dẫn thực hiện Quyết định 04/QĐ-TTg. Khi việc giải ngân bị ách, ngày nào bà con cũng gọi điện hối thúc tiền hỗ trợ, khiến địa phương cũng rất bối rối.
Theo ông Nguyễn Hữu Thọ, Trưởng phòng Dân tộc huyện Sông Hinh, tháng 9/2022, địa phương được phân nguồn vốn triển khai thực hiện Dự án 1; thời gian triển khai chỉ có 3 tháng. Lo ngại dự án triển khai muộn, không kịp tiến độ giải ngân thì bị cắt vốn, nên địa phương đã đẩy nhanh tiến độ bình chọn các hộ đủ điều kiện để hỗ trợ xây dựng nhà ở. Hiện 29/30 hộ đã hoàn thành xây dựng nhà ở. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thể giải ngân, khiến bà con gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh, cho biết: Sông Hinh là địa phương duy nhất triển khai Dự án 1 từ nguồn vốn cấp năm 2022 để giải quyết vấn đề nhà ở cho người dân. Tuy nhiên, sau gần 4 tháng, nguồn vốn này vẫn chưa giải ngân được do chưa có văn bản hướng dẫn theo Quyết định 04/QĐ-TTg.
Sau khi có ý kiến của Phòng Dân tộc huyện, Ban Thường vụ Huyện ủy Sông Hinh đã thống nhất tạm ứng 1,2 tỉ đồng từ nguồn ngân sách huyện năm 2023 để thực hiện chi trả hỗ trợ nhà ở cho các hộ dân được hỗ trợ nhà ở thuộc Dự án 1. Số tiền này sẽ được địa phương sớm phân bổ về các xã để kịp thời hỗ trợ người dân chi trả các khoản nợ xây nhà. Sau khi có văn bản hướng dẫn giải ngân vốn theo Quyết định 04/QĐ-TTg thì sẽ hoàn trả lại vào ngân sách huyện.
NGÔ XUÂN
