Ban Dân tộc tỉnh vừa triển khai các hoạt động tuyên truyền tảo hôn - hôn nhân cận huyết thống (TH-HNCHT) tại các xã miền núi có đông người đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) sinh sống. Hoạt động này nhằm nâng cao nhận thức của người dân vùng DTTS trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.

Đa dạng hình thức

Theo Ban Dân tộc tỉnh, năm 2022, đơn vị tổ chức 12 hội nghị tập huấn, tuyên truyền TH-HNCHT tại các xã đặc biệt khó khăn; 6 hội thi tuyên truyền giảm thiểu TH-HNCHT giữa các trường học và một xã đặc biệt khó khăn; 8 chương trình giao lưu văn hóa tại các xã có đông người đồng bào DTTS sinh sống. Đến nay, các địa phương đã hoàn thành phần lớn các chương trình theo kế hoạch đề ra. Riêng chương trình giao lưu văn hóa tại 2 xã Krông Pa (huyện Sơn Hòa), Phú Mỡ (huyện Đồng Xuân) và các hội thi tuyên truyền tại các trường học dự kiến sẽ được tổ chức trong tháng 10 và 11/2022.

Tại một số địa phương, chương trình tuyên truyền TH-HNCHT được lồng ghép vào các hoạt động văn hóa, thể thao, lễ hội cồng chiêng, đã thu hút được rất đông người dân tham gia. Tiêu biểu, tại xã Suối Trai, chương trình tuyên truyền TH-HNCHT được kết hợp với ngày hội văn hóa xã. Đây là lần đầu tiên địa phương này tổ chức một chương trình quy mô lớn nên đã tạo được sự hưởng ứng rất nhiệt tình của người dân địa phương.

Mí Mai ở xã Suối Trai, cho biết: Rất lâu rồi địa phương mới có hoạt động sinh hoạt cộng đồng nên ai cũng tranh thủ làm việc xong thật sớm để tham gia. Đây cũng là lần đầu tiên mình xem các tiểu phẩm về TH-HNCHT do các cháu biểu diễn. Nhờ vậy, mình mới biết việc lấy chồng quá sớm, lấy chồng, vợ là anh em gần là vi phạm pháp luật. Ngày trước, mình cũng lấy chồng sớm, nhưng mình không biết là sai. Bây giờ biết rồi, mình sẽ không để các con, các cháu lấy chồng, lấy vợ sớm nữa.

Tương tự, tại xã Cà Lúi, huyện Sơn Hòa, hoạt động truyền thông giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT được kết hợp với hoạt động giao lưu văn hóa cồng chiêng lần thứ VI của xã. Sau 2 năm bị hạn chế vì ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, hoạt động này đã được bà con tích cực tham gia, hưởng ứng.

Theo Hờ Rin, xã Cà Lúi: “Khi tham gia hội thi, chúng em phải tự xây dựng kịch bản, đưa ra tình huống về nạn TH-HNCHT. Để có kịch bản hay, chúng em cùng nhau tìm hiểu về các tác hại của nạn tảo hôn cũng như các quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình… Nhờ vậy, bây giờ chúng em đã biết được rất nhiều kiến thức liên quan đến Luật Hôn nhân và gia đình. Quan trọng nhất là nếu bị bắt lấy chồng, lấy vợ sớm, chúng em có cơ sở để trao đổi với cha mẹ, người lớn để tránh những hậu quả của nạn TH-HNCHT.

Nỗ lực xóa bỏ hủ tục

Theo Ban Dân tộc tỉnh, hoạt động tuyên truyền TH-HNCHT được tổ chức hàng năm nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân vùng DTTS trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình. Hoạt động này cũng nhằm tạo sự đồng thuận trong xã hội; ngăn ngừa có hiệu quả tình trạng TH-HNCHT; góp phần nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực cho vùng DTTS trong tỉnh.

Ông Kpá Y Hôn, Chủ tịch UBND xã Suối Trai, cho biết: Thông qua hoạt động tuyên truyền TH-HNCHT, các cán bộ cơ sở, người dân vùng đồng bào DTTS được cung cấp thông tin về thực trạng, nguyên nhân của nạn TH-HNCHT; một số mô hình hiệu quả trong tuyên truyền giảm thiểu TH-HNCHT và các chính sách dân tộc liên quan. Đồng thời, cán bộ cơ sở cũng được hướng dẫn kỹ năng truyền thông về các quy định của pháp luật về nạn TH-HNCHT; Luật Hôn nhân và gia đình; các quy định của pháp luật về xử lý vi phạm Luật Hôn nhân và gia đình; kỹ năng xử lý các tình huống liên quan... Nhờ vậy, ý thức của người dân ngày càng được nâng cao. Gần đây, trên địa bàn xã không phát sinh mới trường hợp TH-HNCHT.

Ông La Văn Nghĩa, Phó Trưởng ban Dân tộc tỉnh, cho biết: Những năm trước, hoạt động tuyên truyền TH-HNCHT chủ yếu được tổ chức trong các trường học, thành phần tham gia là học sinh THCS, THPT. Năm nay, chương trình được phối hợp tổ chức tại các xã, nên thành phần tham gia rộng rãi hơn nhờ vậy đã nâng cao hiệu quả tuyên truyền.

Sau thời gian thực hiện đề án Giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT trong vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2015-2025, tình trạng TH-HNCHT trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực; phấn đấu đến năm 2025 ngăn chặn dứt điểm tình trạng TH-HNCHT trong toàn vùng DTTS của tỉnh.

NGÔ XUÂN