Trên những con đường khác nhau, họ theo đuổi niềm đam mê bằng tình yêu trong veo, bằng trái tim có “lửa”. Hết mình trong công việc, hai “thuyền trưởng” này hướng đến mục tiêu lớn lao, vì đơn vị, vì cộng đồng.

Cuối năm 2018, chị Đặng Thị Thủy ra Hà Nội tham dự chương trình tôn vinh “Nhà khoa học của nhà nông” lần đầu tiên được các bộ, ngành Trung ương tổ chức. Trên sân khấu, trông chị thật nhỏ bé. Khóe mắt cay cay, chị Thủy cảm nhận thêm một niềm vui đối với người làm khoa học, thêm động lực để bước tiếp và truyền lửa cho các cộng sự của mình.

Đam mê

Quê ở Hòa Quang Nam (huyện Phú Hòa), chị Thủy lớn lên bên bà con nông dân quanh năm lam lũ, nhọc nhằn gieo mồ hôi trên những cánh đồng mà nuôi con ăn học vẫn thiếu trước hụt sau. Chị mơ ước làm được điều gì đó giúp ích cho bà con.

Tốt nghiệp đại học năm 1999, chị được nhận về làm việc tại Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ Phú Yên (gọi tắt là Trung tâm). Trong những năm đầu công tác, tính chất công việc và các chế độ cho người lao động không ổn định nhưng chị vẫn cố gắng bám trụ. Tận tụy làm việc, âm thầm trau dồi kiến thức, chuyên môn, gần 10 năm sau chị được xét vào biên chế nhà nước. Rồi chị nhận bằng thạc sĩ chuyên ngành sau những nỗ lực vượt khó, đắp bồi thêm kiến thức. Từ năm 2014 đến nay, với vai trò Giám đốc Trung tâm, chị thực hiện được mơ ước ngày nào.

Nghiên cứu khoa học là “lãnh địa” chưa bao giờ dễ dàng, nhất là đối với phụ nữ - vốn luôn phải “phân thân” cho công việc cơ quan - xã hội và nhiệm vụ chăm sóc gia đình, nuôi dạy con cái. Chọn con đường đầy chông gai và nỗ lực không ngừng, chị Thủy đã đem lại thành quả cho cộng đồng, cho xã hội từ những đề tài, dự án khoa học trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghệ sinh học… Trong số những “đứa con tinh thần”, chị tâm đắc nhất là dự án “Ứng dụng KH-CN xây dựng mô hình sản xuất các loại nấm ăn và nấm dược liệu theo hướng công nghiệp”.

Theo chị Thủy, người dân Phú Yên có nghề trồng nấm từ lâu nhưng sản xuất chưa phát triển, phải phụ thuộc vào nguồn giống; kỹ thuật trồng còn hạn chế dẫn đến năng suất không cao, chưa thật sự đem lại hiệu quả kinh tế. Chính vì vậy khi tiếp nhận dự án, với vai trò là người quản lý, chị trăn trở làm sao để ứng dụng thành công, giúp cho người dân quê hương mình. Vượt qua nhiều khó khăn, Trung tâm đã nhân giống và sản xuất các loại nấm với số lượng lớn, đạt tiêu chuẩn. Đặc biệt, các loại nấm tươi (nấm rơm, nấm sò, nấm chân dài…) có thể bảo quản được khá lâu; nấm khô (mộc nhĩ, linh chi) có tai nấm to, vị đặc trưng. Từ đó, Trung tâm đã chuyển giao mô hình này cho nông dân ở 9 huyện, thành phố và các tỉnh bạn. Sản phẩm nấm của Trung tâm cũng đã có thị trường tiêu thụ với số lượng lớn và cung cấp cho hệ thống siêu thị Co.opMart, Co.op Food. Chị Thủy cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu các sản phẩm được chế biến từ nấm để nâng cao giá trị và tạo thương hiệu nấm Phú Yên.

Không chỉ vậy, chị Thủy còn thành công trong việc ứng dụng công nghệ sinh học để sản xuất cây giống sạch bệnh như: hoa (cúc, phong lan, hồng môn…), cây ăn quả (chuối, dứa, sung magic…), cây dược liệu (lan kim tuyến, ba kích tím, gừng, hà thủ ô đỏ…), cây lâm nghiệp (keo lai, bạch đàn…) đáp ứng nhu cầu của các tổ chức và cá nhân trong tỉnh. Gần đây, Trung tâm có một sản phẩm sạch theo công nghệ IoT: dưa lưới trồng trong nhà màng, được nhiều tỉnh thành lựa chọn tiêu thụ.

Nông nghiệp trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi tinh thần nghiên cứu, tư duy sáng tạo không ngừng. Đam mê và tâm huyết, chị Thủy nghiên cứu từ việc bón phân đúng cách, lai tạo giống mới đến chuyển dịch thời gian ra hoa, thu hoạch quả vào thời điểm mang lại nhiều giá trị nhất… được nông dân áp dụng, tăng năng suất, chất lượng, đem lại hiệu quả cao.

Chị Đặng Thị Thủy chăm sóc vườn dưa lưới. Ảnh: THU THỦY

Trách nhiệm từ những việc nhỏ

21 giờ, có người gọi chị Thủy bảo họ cần gấp một ít dưa lưới để ngày mai mang về quê sớm. Nữ giám đốc không ngần ngại gác việc nhà, chạy xuống Trung tâm chọn dưa mang đến cho khách. Chị nhẹ nhàng: “Ngày lễ, tôi không gọi nhân viên giờ này. Thấy người Phú Yên mình hướng đến dùng nông sản sạch là tôi vui rồi”. Chị quý từng trái dưa, nâng niu từng cành hoa anh em Trung tâm chăm bón. Và chị rất vui khi các con đều thích ngắm hoa và ăn những sản phẩm do mẹ làm ra.

Trong chuyến công tác Hàn Quốc vừa qua, đoàn công tác UBND tỉnh có mang về cho Trung tâm 10 lít phân hữu cơ đậm đặc được sản xuất theo công nghệ hiện đại và giao nhiệm vụ nghiên cứu hiệu quả mà loại phân này mang lại. Chị Thủy phấn khởi tiếp nhận và trực tiếp điều phối, giám sát chặt chẽ để có kết quả chính xác nhất.

“Hàng ngày, dù sớm hay muộn, chị Thủy đều sắp xếp thời gian ra xem xét tiến độ thực hiện, tốc độ phát triển của cây, tình hình sâu bệnh hại, đốc thúc nhân viên nghiên cứu, đồng thời giữ liên hệ chặt chẽ với các nhà khoa học Hàn Quốc để tiếp nhận thông tin, kinh nghiệm từ họ. Thời gian nghiên cứu còn dài; những kết quả bước đầu rất đáng mong đợi”, anh Huỳnh Thượng Đoài, nhân viên kỹ thuật Trung tâm cho biết.

Chị Thủy đảm nhận nhiều vai trò: Giám đốc Trung tâm, Bí thư Chi bộ Trung tâm, Chủ tịch Công đoàn Sở KH-CN, nhiệm vụ nào chị cũng làm tròn, xây dựng một tập thể đoàn kết, thống nhất cao trong tư duy và hành động. Chính vì vậy, từng bộ phận luôn nhiệt tình công tác, ra sức phát huy năng lực, sở trường, sáng tạo; gắn bó xây dựng đơn vị ngày càng phát triển. Chị xem nhân viên như những người bạn đồng hành và truyền lửa đam mê cho họ. “Tôi cảm thấy hạnh phúc khi nghiên cứu khoa học và muốn làm kinh tế trên chính con đường mình đã lựa chọn. Đây cũng là sự nghiệp tôi theo đuổi nhằm cống hiến nhiều hơn cho khoa học tỉnh nhà”, chị thổ lộ.

Bên cạnh sự ủng hộ từ gia đình, chị Thủy còn được hỗ trợ bởi một đội ngũ cán bộ trẻ có chuyên môn giỏi, làm chủ công nghệ, tâm huyết với công việc, không ngại khó, ngại khổ. Những kết quả đạt được chính là thước đo năng lực của người phụ nữ sinh năm 1978 này. Trung tâm cũng đã xây dựng các chương trình phối hợp một số đơn vị, hình thành điểm kết nối cung - cầu công nghệ với mục tiêu xây dựng và phát triển thương hiệu PYCAT. Chị Thủy chia sẻ: “Đi sát cơ sở mới thấy mình cần phải làm nhiều hơn nữa để giúp bà con nông dân. Việc sinh ra việc. Trăn trở nhất của tôi hiện nay là làm sao giúp nông dân canh tác ổn định trên mảnh đất của họ. Tôi muốn đưa những cây giống chất lượng tốt nhất, đưa các mô hình thâm canh có hiệu quả kinh tế cho bà con, đồng thời luôn có nhiều sản phẩm mới để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng”.

Chị Thủy cho rằng, sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh, các sở, ngành, địa phương, hội đoàn thể là động lực rất lớn để những người như chị thực hiện nghiên cứu. Tin tưởng trong tương lai không xa, Phú Yên có nền nông nghiệp sạch, bền vững; sản phẩm đủ tiêu chuẩn vươn đến những thị trường khó tính ở nước ngoài.

------------------------

KỲ CUỐI: Người “truyền lửa”khác biệt

THU THỦY - YÊN LAN