Nhất thể hóa chức danh bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn (buôn) là mô hình được tỉnh Phú Yên triển khai, nhân rộng hơn 2 năm qua. Việc nhất thể hóa chức danh cán bộ cơ sở đã góp phần đổi mới phương thức, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở, phát huy vai trò nòng cốt “Đảng trong dân”. Tuy nhiên, để mô hình này “cán đích” vào cuối năm 2019 như lộ trình mà Kế hoạch 53 của Tỉnh ủy đặt ra, cần có giải pháp căn cơ, đồng bộ.

Nhất thể hóa chức danh bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn (buôn) được các địa phương trong tỉnh đẩy mạnh triển khai thực hiện, mang lại hiệu quả bước đầu trong việc tinh giản bộ máy, rút ngắn việc đưa chủ trương, nghị quyết của Đảng đến gần hơn với người dân. Việc làm này đã góp phần tăng hiệu quả trong điều hành, triển khai các nhiệm vụ tại khu dân cư, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng.

Làm tròn “hai vai”

Mỗi khi đến mùa khô, nhiều giếng đào tại các hộ gia đình ở thôn Kiến Thiết, xã Ea Chà Rang, huyện Sơn Hòa lại cạn khô thấy đáy. Để có nước sinh hoạt, người dân trong thôn phải đến suối Chà Rang, lấy từng xô nước. Con đường vào suối nhỏ hẹp, gập ghềnh, khó đi. Cuối năm 2018, Đảng ủy xã Ea Chà Rang ra nghị quyết xây dựng con đường dẫn vào suối Chà Rang.

Khi có chủ trương làm con đường này, lãnh đạo thôn do anh Kpa Y Cư làm “đầu tàu”, đã tới nhà từng hộ dân để vận động, giải thích về lợi ích của việc làm đường. Nhờ đó, bà con tình nguyện hiến đất làm đường mà không đòi hỏi đền bù, bởi ai cũng nhận thức rằng, khi con đường này hoàn thành, các hộ dân trong thôn sẽ thuận tiện hơn trong việc xuống suối lấy nước sinh hoạt trong mùa khô.

Anh Y Cư chia sẻ: “Thôn Kiến Thiết có 375 hộ dân, trong đó có hơn 60% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Với vai trò bí thư kiêm trưởng thôn, thời gian qua, ngoài vận động bà con hiến đất, làm đường, tôi cùng với chi ủy, chính quyền và các đoàn thể trong thôn thường xuyên thông tin tuyên truyền về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương; vận động bà con đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng phát triển kinh tế, chung tay xây dựng nông thôn mới. Một lúc “gánh hai vai”, nhưng tôi luôn xác định rõ quyền hạn và nghĩa vụ trong từng công việc cụ thể, đề cao vai trò giám sát của nhân dân cũng như các đoàn thể, qua đó giữ vững đoàn kết, thống nhất trong thôn”.

Mặc dù tuổi đời không còn trẻ như anh Kpa Y Cư, nhưng ông Nguyễn Văn Tánh, 67 tuổi vẫn được Đảng tin tưởng, người dân tín nhiệm bầu làm Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn Đồng Hội, xã Xuân Quang 1, huyện Đồng Xuân. Theo ông Tánh, không phải đến bây giờ ông mới gánh cùng lúc “hai vai”, mà từ năm 2000 ông đã được tin tưởng giao đảm nhiệm bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn. Đến năm 2008, có quy định mới nên ông thôi không làm trưởng thôn, mà chỉ đảm đương vai trò bí thư chi bộ.

Từ tháng 6/2019, thực hiện kế hoạch nhất thể hóa chức danh, ông lại tiếp tục được tín nhiệm bầu làm bí thư kiêm trưởng thôn. “Đồng Hội là thôn miền núi, chỉ có 84 hộ dân, đa số làm nghề nông. Được Đảng cử, dân tin nên tôi luôn cố gắng hoàn thành tốt công việc. Nhiều năm nay ở thôn không phát sinh tệ nạn xã hội và các vụ việc phức tạp. Các khoản quỹ đóng góp cho địa phương đều hoàn thành sớm và vượt chỉ tiêu”, ông Tánh thổ lộ.

Phù hợp với yêu cầu thực tiễn

Theo Ban Tổ chức Tỉnh ủy, tháng 6/2017, toàn tỉnh hiện còn 205/625 trưởng thôn, buôn, khu phố chưa là đảng viên và chỉ có một số ít bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn. Không những vậy, vai trò của chi bộ khu dân cư chưa rõ nét, việc ra nghị quyết lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trật tự của chi bộ thiếu toàn diện, lúng túng trong cụ thể hóa nghị quyết của cấp ủy cấp trên vào điều kiện thực tế của thôn, khu phố. Trình độ, năng lực thực tiễn của một số đồng chí bí thư chi bộ chưa đáp ứng yêu cầu.

Thậm chí ở một số nơi trưởng thôn, buôn chưa là đảng viên nên việc tham gia học tập, quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là việc cụ thể hóa thành nội dung công tác ở chi bộ còn có những bất cập, việc nắm bắt tình hình còn hạn chế, từ đó định hướng về tư tưởng, nhiệm vụ hiệu quả không cao…

Vì thế, sau khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII ban hành Nghị quyết 18-NQ/TW “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch 53, trong đó đề ra lộ trình đến cuối năm 2019 phải hoàn thành việc bố trí bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, buôn, khu phố.

Là địa phương miền núi nhưng huyện Sông Hinh đã có 64/75 thôn thực hiện nhất thể hóa chức danh bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn (buôn), đạt 85,33%, đứng thứ hai của tỉnh.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Sáu, Phó Bí thư thường trực Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Sông Hinh, cho biết: “Đến nay, huyện cơ bản khắc phục tình trạng trưởng thôn, buôn, khu phố không phải là đảng viên. Đặt chỉ tiêu đến cuối năm 2019 phải hoàn thành việc nhất thể hóa bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn (buôn), nên Ban Thường vụ Huyện ủy đang rốt ráo chỉ đạo cấp ủy các xã khẩn trương tìm người đủ điều kiện, tiêu chuẩn tại 11 thôn còn lại”.

Từ thực tiễn công tác của mình, anh Y Phước, Bí thư kiêm trưởng thôn Suối Bạc (xã Suối Bạc, huyện Sơn Hòa) cho rằng: “Vừa là người tiếp thu chủ trương, đường lối, nghị quyết vừa trực tiếp lãnh đạo thực hiện nên bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn triển khai công việc nhanh hơn, dễ tạo được sự thống nhất cao trong chi ủy, chi bộ và ban cán sự khối xóm”.

Khẳng định hướng đi đúng

Mặc dù thời gian triển khai chưa dài để đánh giá đầy đủ hiệu quả về mô hình bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, nhưng bước đầu, việc nhất thể hóa hai chức danh này đã nhận được phản hồi tốt từ các cấp ủy Đảng, chính quyền và người dân.

Theo ông Sô Minh Chiến, Bí thư Đảng ủy xã Suối Bạc, địa phương có 100% thôn, buôn hoàn thành việc bố trí bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn (buôn), nhất thể hóa là chủ trương đúng đắn, đáp ứng kịp thời yêu cầu về nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ cấp thôn (buôn). Qua đó tạo sự thống nhất trong công tác chỉ đạo, điều hành từ cấp tỉnh đến cơ sở, người dân.

Ông Chiến đánh giá: “Việc nhất thể hóa rất thuận lợi, tạo sự thống nhất, tập trung trong lãnh đạo, triển khai thông tin, nhiệm vụ của Đảng ủy, cũng như UBND xã. Đa số những cá nhân đảm nhận nhiệm vụ đều phát huy vai trò của người đứng đầu cơ sở”.

Từ thực tiễn triển khai mô hình này trên địa bàn huyện, Phó Bí thư thường trực Huyện ủy Sơn Hòa Đỗ Thị Như Tình cho hay: “Hiệu quả bước đầu cho thấy nhất thể hóa giúp phát huy cao nhất sức mạnh lãnh đạo của chi bộ và trách nhiệm của đảng viên đối với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị ở khu dân cư. Bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn (buôn) sẽ sâu sát thực tế, nắm chắc tình hình chính trị tư tưởng, việc chấp hành chính sách pháp luật của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Từ đó có những chỉ đạo, điều hành phù hợp, sát thực tiễn, đảm bảo tính khả thi cao, góp phần gắn kết giữa Đảng với nhân dân, đem lại niềm tin cho nhân dân”.

KỲ CUỐI: Cần quyết liệt để “về đích” đúng hẹn

HÀ KIỀU MY