Quốc lộ 25 là một trong những tuyến giao thông cổ nhất Việt Nam, được người Pháp xây dựng từ những năm đầu tiên của thế kỷ XX. Tuyến giao thông này có chiều dài 181 km đi qua địa bàn hai tỉnh Phú Yên và Gia Lai.

Bò chăn thả đi thành đàn trên quốc lộ 25 đoạn qua địa phận xã Krông Pa (Sơn Hòa) gây cản trở giao thông – Ảnh: V.LANG

Trong đó, đoạn qua tỉnh Phú Yên từ quốc lộ 1 đến cầu Cà Lúi dài khoảng 60 km. Đây là tuyến giao thông huyết mạch nối liền các tỉnh Tây Nguyên và Trung Trung Bộ, là trục quốc lộ thứ hai trong vùng nối liền hai trục xuyên quốc gia là quốc lộ 1A và quốc lộ 14, đồng thời cũng là một trong hai đường ngắn nối Tây Nguyên với các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ.

Vị trí quan trọng như vậy nhưng một thời gian dài quốc lộ 25 bị quên lãng, thiếu đầu tư nâng cấp nên ngày càng xuống cấp. Theo khảo sát của Cục Đường bộ Việt Nam, quốc lộ 25 hiện chỉ đạt tiêu chuẩn đường cấp V miền núi - cấp đường thấp nhất hiện nay. Trong đó có những đoạn đường đèo chỉ rộng 3,5m - 4,5m, lớp láng nhựa bị bong bật, “cao su hóa” khá nhiều và có tới 34 cầu cũ, tải trọng thấp đã bị hư hỏng nặng.

 Phần đi qua tỉnh Phú Yên cũng có rất nhiều đoạn hư hỏng, nặng nhất là đoạn đi qua buôn Khăm, xã Krông Pa (huyện Sơn Hòa). Tại đoạn này mặt đường gần như bị bong tróc hoàn toàn, tạo nhiều ổ gà, ổ voi, ụn đất đá rất nguy hiểm. Đoạn qua các xã, thị trấn thuộc huyện Phú Hòa, bên cạnh việc nhựa đường bị bong tróc, “cao su hóa”… do mặt đường hẹp, nhiều đoạn uốn lượn quanh co, một bên là vực sâu, bên kia là mương nước nên người điều khiển phương tiện chỉ cần sơ ý, thiếu quan sát, không làm chủ tốc độ là dẫn đến tai nạn giao thông. Chẳng hạn, lúc 22g30 ngày 29/8, anh Nguyễn Thanh Quyền (21 tuổi, trú thôn Cẩm Thạch, xã Hòa Định Tây, huyện Phú Hòa) điều khiển mô tô lưu hành theo hướng Tuy Hòa- Phú Hòa khi đến km17+900 đã tự tông vào biển báo giao thông, rơi xuống mương chết ngạt. 

Một mối nguy hiểm khác trên tuyến quốc lộ này là việc chăn thả súc vật trên đường. Theo các tài xế của Thuận Thảo chạy tuyến Tuy Hòa- Ayun Pa, cứ mỗi chuyến chuyên chở hành khách lên xuống, không dưới hai, ba lần họ phải tránh những đàn bò của bà con người dân tộc thiểu số chăn thả, nối đuôi nhau thành đàn đi trên đường, gây cản trở giao thông. Tuy nhiên, nguy hiểm nhất vẫn là những chiếc mô tô, xe gắn máy chở gỗ lậu. Bình thường, phần gỗ được các “lâm tặc” buộc phía sau xe đã rất dễ va quệt vào người khác, phương tiện khác. Gặp lúc kiểm lâm truy đuổi, các “lâm tặc” chạy bán sống bán chết với tốc độ rất cao, chỉ cần  một cú va chạm là dẫn đến tai nạn giao  thông gây chết người.

Cục Đường bộ Việt Nam vừa hoàn chỉnh báo cáo đầu tư cải tạo nâng cấp quốc lộ 25; dự án có tổng kinh phí đầu tư 2076 tỉ đồng, dự kiến triển khai trong năm 2010. Sau khi được nâng cấp, quốc lộ 25 sẽ đạt tiêu chuẩn đường cấp ba miền núi, có nền đường rộng 9 m, mặt đường nhựa rộng 6m, có vận tốc thiết kế đạt 60km/g. Toàn bộ mặt đường thuộc dự án sẽ được trải bê tông nhựa cấp cao dày 12 cm. Tuy nhiên, hiện tại việc sửa chữa quốc lộ 25 vẫn rất manh mún, bằng hình thức thủ công. Đặc biệt, nhiều đoạn sửa chữa chỉ mang tính tình thế, qua loa đại khái. Chẳng hạn, đoạn qua buôn Thu, xã Krông Pa (huyện Sơn Hòa), để lấp những ổ gà, ổ voi, đơn vị giao thông chỉ cho vào đó một vài xẻng đá là xong. Sửa chữa như vậy nên chỉ vài lần xe qua lại là ổ voi, ổ gà xuất hiện trở lại và ngày càng rộng hơn.

Do bị xuống cấp trầm trọng nên ngoài việc thất thế trong “cạnh tranh” về lượng hàng hóa, hành khách chuyên chở từ Tây Nguyên xuống biển và ngược lại so với những tuyến đường lên Tây Nguyên khác, quốc lộ 25 đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông, nhất là trong mùa mưa lũ.

VĂN LANG