Mới đây, TAND tỉnh tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm trực tuyến đầu tiên đến TAND hai cấp thuộc địa hạt thẩm quyền tư pháp của TAND cấp cao tại Đà Nẵng. Đây là phiên tòa có sự kết hợp giữa hai giải pháp mang tính đột phá trong công tác cải cách tư pháp: phiên tòa rút kinh nghiệm và phiên tòa trực tuyến.

Báo Phú Yên phỏng vấn Chánh án TAND tỉnh Trần Huy Đức về nội dung này. 

Ông Trần Huy Đức

* Thưa ông, đây là lần đầu TAND tỉnh tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm (PTRKN) trực tuyến đến TAND hai cấp ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về hoạt động này?

- Những năm qua, cùng với tòa án cả nước, TAND hai cấp Phú Yên đã triển khai nhiều giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại án, trong đó có việc tổ chức các PTRKN, phiên tòa trực tuyến trong địa hạt của tỉnh.

Đặc biệt, năm 2024, TAND hai cấp Phú Yên tập trung tổ chức kết hợp PTRKN trực tuyến theo Chỉ thị 01/2024/ CT-TA của Chánh án TAND tối cao. Thực hiện chỉ thị này, cuối tháng 5 vừa qua TAND tỉnh tổ chức PTRKN trực tuyến đến TAND hai cấp các tỉnh thuộc địa hạt thẩm quyền tư pháp của TAND cấp cao tại Đà Nẵng.

Phiên tòa này được tổ chức ở điểm cầu trung tâm tại trụ sở TAND tỉnh, điểm cầu thành phần tại Trại tạm giam Công an tỉnh; đồng thời được truyền hình trực tuyến đến 148 điểm cầu ở TAND cấp cao tại Đà Nẵng và TAND hai cấp của 12 tỉnh, thành miền Trung - Tây Nguyên nhằm trao đổi, rút kinh nghiệm nâng cao kỹ năng điều hành, xử lý tình huống của thẩm phán chủ tọa phiên tòa và các hoạt động tố tụng khác theo tinh thần cải cách tư pháp.

Có thể nói, đây là nỗ lực rất lớn của TAND Phú Yên trong điều kiện còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật như hiện nay.

* PTRKN là một trong những giải pháp đột phá, hữu hiệu để nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại án. TAND hai cấp Phú Yên đã và đang tổ chức các PTRKN này như thế nào, thưa ông?

- Thực hiện Hướng dẫn 136/HDTANDTC của Chánh án TAND tối cao về công tác tổ chức PTRKN theo yêu cầu cải cách tư pháp, thời gian qua, TAND hai cấp Phú Yên đã tổ chức nhiều PTRKN.

Để việc tổ chức PTRKN đạt mục tiêu đề ra, lãnh đạo tòa án khuyến khích thẩm phán chủ tọa và các đơn vị lựa chọn vụ án có tính chất phức tạp hoặc vụ án có luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo hoặc có người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho đương sự để đưa ra xét xử.

Ngoài ra, có thể kết hợp việc chọn vụ án để tổ chức PTRKN trong các vụ án trọng điểm hoặc bản án giải quyết vụ việc đó có khả năng được chọn làm án lệ để tuyên truyền pháp luật.

Theo đó, hằng năm mỗi thẩm phán lựa chọn ít nhất 1 vụ án đưa ra xét xử tại phiên tòa sơ thẩm hoặc phúc thẩm để rút kinh nghiệm. Đây không chỉ là tiêu chí bình xét thi đua đối với thẩm phán và tập thể đơn vị, mà quan trọng hơn là dịp để hội đồng xét xử, công chức tư pháp của tòa án rèn luyện, trau dồi kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng giải quyết các loại án.

Đồng thời là cơ hội giúp các thẩm phán, công chức tòa án nâng cao tinh thần trách nhiệm, tự đào tạo, tích lũy kiến thức kinh nghiệm trong công tác xét xử để đảm nhiệm, hoàn thành những nhiệm vụ khó khăn, phức tạp hơn vào thời gian tới.

Năm 2023, TAND hai cấp Phú Yên đã tổ chức 177 PTRKN, riêng trong 6 tháng (1/10/2023-31/3/2024), TAND hai cấp tổ chức 77 PTRKN. Các PTRKN đều diễn ra đúng trình tự, thủ tục tố tụng, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng; thể hiện sự nghiêm minh, công khai, dân chủ, tạo được niềm tin đối với người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng và người tham dự phiên tòa vào công lý và công bằng xã hội.

Quang cảnh phiên tòa xét xử trực tuyến rút kinh nghiệm tại điểm cầu trung tâm TAND Phú Yên. Ảnh: NGỌC DUNG

* Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và sự biến đổi không ngừng của công nghệ số đã làm thay đổi sâu sắc hoạt động của tòa án hiện nay. TAND Phú Yên đã có những giải pháp gì để hướng đến xây dựng tòa án điện tử?

- Với sự chỉ đạo quyết liệt của Ban Cán sự đảng, lãnh đạo TAND tỉnh, ngoài việc tổ chức thành công các phiên tòa hình sự, hành chính, dân sự và hôn nhân gia đình bằng hình thức trực tuyến, TAND hai cấp cũng đang thực hiện hiệu quả một số phần mềm nội bộ là nền tảng để tiến tới xây dựng tòa án điện tử.

Thời gian tới, bên cạnh tăng cường xét xử trực tuyến trong địa hạt của tỉnh, TAND Phú Yên sẽ tiếp tục tổ chức các PTRKN trực tuyến đến TAND hai cấp của khu vực miền Trung - Tây Nguyên với số lượng nhiều hơn, vượt yêu cầu của lãnh đạo TAND tối cao giao.

Khó khăn lớn nhất hiện nay là hệ thống đường truyền. Để thực hiện xét xử trực tuyến, thời gian qua, TAND hai cấp phải sử dụng nhiều thiết bị khác nhau về linh kiện, ảnh hưởng đến chất lượng đường truyền.

Năm nay, TAND tối cao sẽ trang bị cho TAND hai cấp Phú Yên một bộ xét xử trực tuyến, giúp cho việc xét xử trực tuyến không trục trặc về thiết bị, chất lượng đường truyền tốt hơn.

Bên cạnh đó, TAND tỉnh sẽ tiếp tục phối hợp với Viện KSND, Công an tỉnh vận hành các thiết bị trực tuyến cũng như mua sắm màn hình, camera... để thực hiện tốt hơn công tác xét xử trực tuyến, bảo đảm hoạt động tư pháp từng bước chuyên nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu công tác cải cách tư pháp hiện nay...

* Xin cảm ơn ông!

NGỌC DUNG