Giã cào vốn là nghề truyền thống của ngư dân nhưng nghề này đã bị cấm hoạt động vì tính hủy diệt, tàn phá môi trường của nó. Tuy nhiên thời gian gần đây, vùng biển ven bờ của TP Tuy Hòa xuất hiện các phương tiện giã cào ngang nhiên hoạt động trở lại. Thời gian những phương tiện mang tính hủy diệt này hoạt động khoảng từ nửa đêm đến gần sáng.
Tiếng máy gầm rú phát ra từ những cặp giã cào có công suất lớn nghe đinh tai nhức óc cộng với ánh đèn pha cực sáng quét ngang quét dọc, phá tan không gian trong lành, mát mẻ của thời khắc rạng đông, ảnh hưởng đến hoạt động tắm biển, thể dục buổi sáng của nhiều người. Chúng tôi quan sát thấy, mất khoảng 30-40 phút cào sát đáy biển, các loại tôm, cá, cua, ghẹ, sò… từ lớn đến bé đều nằm gọn trong tấm lưới rộng của các phương tiện giã cào.
Dò hỏi những người quen ở Tuy An, Sông Cầu… thì được biết, tình trạng đánh bắt bằng phương tiện giã cào không chỉ hoạt động ở vùng ven biển Tuy Hòa mà còn diễn ra thường xuyên vào nửa đêm ở khu vực Hòn Chùa (xã An Chấn, huyện Tuy An), Xuân Cảnh, Xuân Hải (TX Sông Cầu)... Đặc biệt, khu vực vùng biển Xuân Hải, giáp ranh giữa Sông Cầu với Quy Nhơn (Bình Định) còn phổ biến nạn giã cào bay. Đây là những cặp tàu giã cào có công suất lớn ở địa phương khác bất ngờ xuất hiện, cào bắt các loại hải sản theo kiểu tận diệt rồi nhanh chóng rời đi nơi khác.
Theo người dân địa phương, giã cào bao gồm các loại tàu đánh cá lớn, nhỏ, cào đôi, cào tuýp, cào dép, cào lồng. Các phương tiện giã cào hoạt động trong thời gian dài, chỉ dừng khai thác vào ngày rằm hằng tháng và thường xuyên thay đổi địa điểm. Hoạt động này hủy hoại toàn bộ hệ sinh vật biển, không thứ gì có thể sống sót khi lưới giã cào kéo qua.
Cũng theo nhiều ngư dân, không cần phải ra ngoài biển mới bắt quả tang làm cơ sở để xử phạt vi phạm, chỉ cần tăng cường kiểm tra ở các cảng cá thì không khó để phát hiện ra một mẻ cá được đánh bắt bằng lưới giã cào. Nó bao gồm tất tần tật các loại hải sản lớn, nhỏ như cá, cua, tôm, tép, ốc... Bà con mong rằng chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng có biện pháp ngăn chặn triệt để, chấm dứt hoạt động mang tính hủy diệt môi trường biển này vì sự phát triển bền vững của nghề cá.
NGUYỄN HẢI (TP Tuy Hòa)
