Vừa rồi, sau khi thay pin điều khiển tivi, tôi tự dưng băn khoăn không biết sẽ làm gì với 2 cục pin chết?
Cái gì không biết thì tra Google. Tôi bèn gõ: Làm gì với pin chết? Chưa đầy 1 giây, cỗ máy tìm kiếm Google đã cho ra gần 10 triệu kết quả, trong đó chủ yếu nói đến những tác hại của pin đã qua sử dụng.
Trên website của một quỹ cộng đồng kêu gọi bỏ pin cũ đúng nơi quy định có đoạn: Bạn có biết nếu vứt pin cũ vào thùng rác thì sau khi rác được thu gom bị chôn lấp, các kim loại nặng như chì, kẽm, niken và thủy ngân có trong pin sẽ thấm vào đất, nguồn nước ngầm và gây ô nhiễm. Hoặc khi đốt, các thành phần nguy hại trong pin sẽ bốc lên thành khói độc, hay chất độc của pin đọng lại trong tro gây ô nhiễm không khí.
Theo nghiên cứu, lượng thủy ngân có trong 1 viên pin dùng hết khi vứt đi có thể làm ô nhiễm 500 lít nước hoặc 1m3 đất trong 50 năm. Thủy ngân từ các nguồn nước ô nhiễm khi xâm nhập vào cơ thể qua đường ăn uống, hít thở, có thể gây hại cho não, thận, tim mạch…
Còn chì khi đi vào cơ thể sẽ gây rối loạn hoặc làm ngưng các phản ứng sinh hóa, gây còi xương, chậm lớn ở trẻ, chứng mất trí nhớ, vô sinh ở người lớn… Chỉ một viên pin nhỏ, tưởng chừng vô hại lại gây nguy hại rất lớn đến sức khỏe con người và môi trường.
Một số website khác thông tin: Từ năm 2015, Việt Nam đã có Nghị định 38/NĐ-CP và các nghị định bổ sung, thông tư liên quan khác hướng dẫn quản lý, thu hồi, xử lý chất thải và phế liệu trong đó có pin và ắc quy đã qua sử dụng.
Tuy nhiên, phần lớn người dân chưa có ý thức phân loại rác thải độc hại và pin tại nguồn. Sau một thời gian sử dụng, khi pin không còn giá trị, người dân có thói quen vứt bừa bãi hoặc bỏ chung vào thùng rác như các loại rác thải khác...
Đọc đến đây, tôi chợt giật mình vì theo như thói quen, chắc chắn tôi cũng sẽ vứt pin cũ vào thùng rác như lâu nay. Tuy nhiên, giờ tôi biết rằng đây là một hành động vô cùng nguy hại đối với môi trường và sức khỏe con người. Tuy nhiên, nếu tôi muốn phân loại, bỏ pin ở một chỗ riêng chờ đơn vị có chức năng thu gom, xử lý thì phải làm sao? Lại tra Google xem trên địa bàn Phú Yên có đơn vị nào có chức năng thu gom, xử lý pin cũ không thì may quá, tôi phát hiện ra một địa điểm rất gần nơi mình ở là siêu thị Vinmart Tuy Hòa (góc đông bắc đường Hùng Vương - Trần Phú, phường 7, TP Tuy Hòa).
Liên hệ với đơn vị này, tôi được biết đúng là siêu thị Vinmart Tuy Hòa đang đặt một thùng thu gom pin cũ đã qua sử dụng. Sau khi tập kết, siêu thị này sẽ chuyển toàn bộ pin cũ cho Công ty CP Môi trường đô thị và công nghiệp 10 (Urenco 10) tiến hành phân loại pin và xử lý theo quy trình xử lý chất thải công nghiệp nguy hại mà pháp luật quy định.
Nhìn lại thực tế cuộc sống, tôi nhận thấy hầu như gia đình nào cũng có khoảng chục thiết bị có sử dụng pin từ pin thông thường đến pin sạc như điện thoại, đồng hồ, điều khiển từ xa, xe đạp điện, máy ảnh, đồ chơi trẻ em… Nếu 1 viên pin có thể làm ô nhiễm 500 lít nước hoặc 1m3 đất trong 50 năm thì không biết, với số lượng pin đã qua sử dụng trong một gia đình, rồi hàng triệu gia đình như thế sẽ làm ô nhiễm môi trường đến mức nào.
Tại TP Tuy Hòa đã có đơn vị đứng ra thu gom pin cũ để đưa đi xử lý, lẽ nào một cá nhân lại không bỏ chút thời gian đem pin đến điểm thu gom đó. Và thiết nghĩ, tại sao chỉ có một điểm thu gom pin cũ như hiện tại mà các đơn vị chức năng, các tổ chức bảo vệ môi trường hay thậm chí là từng khu dân cư không chủ động lập các điểm thu gom pin cũ để đưa đến nơi tập kết, chuyển đi xử lý theo quy định. Nếu việc làm thiết thực như thế được nhân rộng, môi trường sống và sức khỏe của cộng đồng sẽ bớt nguy hại đi mấy phần.
LÊ QUỐC HUY
(phường 5, TP Tuy Hòa)
