Vì công việc làm ăn nên tôi thường đi máy bay từ Tuy Hòa vào TP Hồ Chí Minh. Có lúc người trong gia đình đưa đón bằng xe máy, có lúc tôi đi bằng taxi đến sân bay. Có một điều rất khó hiểu là mỗi khi đi bằng taxi đến sân bay, thay vì chỉ phải trả tiền cước taxi tương ứng với đoạn đường dài được hiển thị trên đồng hồ đếm tự động của nhà xe, tôi lại phải trả thêm cho tài xế 10.000 đồng. Tài xế bảo đó là “phí vào cổng sân bay”, mong hành khách thông cảm.
Nhiều người khi phải “trả thay” cho tài xế taxi khoản phí vô lý này tỏ ra rất bức xúc và cho rằng, nếu là đi đường BOT phải đóng phí thì họ không ý kiến gì. Còn đây là công trình do Nhà nước đầu tư, có phải BOT đâu mà thu phí? Khoản thu này được sử dụng vào đâu?
Tìm hiểu thêm thì được biết: Không chỉ riêng Sân bay Tuy Hòa mà trên khắp cả nước, những ô tô ra vào hầu hết sân bay, tài xế hoặc hành khách đều phải trả từ 10.000-30.000 đồng/lượt, gọi là phí sử dụng “sân, đường” của sân bay. Tại sao hành khách lại phải trả thêm khoản phí vô lý này, trong khi giá vé máy bay đã bao gồm đủ thuế, phí? Việc áp phí vào các ô tô ra vào sân bay đã vô lý. Hành khách phải trả khoản phí này thay cho tài xế lại càng vô lý hơn.
Trong văn bản gửi Bộ GT-VT sau khi có nhiều ý kiến phản đối của tài xế, hành khách cho rằng việc thu phí vào cổng sân bay là bất hợp lý, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (ACV) đưa ra lý lẽ: Toàn bộ số tiền thu phí vào sân bay được doanh nghiệp này thực hiện đầy đủ nghĩa vụ ngân sách theo quy định và hạch toán vào kết quả kinh doanh của ACV.
Tiền đầu tư, nâng cấp, sửa chữa hệ thống kết cấu hạ tầng tại các cảng hàng không nói chung và hệ thống đường dẫn vào nhà ga nói riêng là từ quỹ đầu tư phát triển của ACV, không sử dụng ngân sách. Đồng thời ACV cũng thừa nhận, dịch vụ đường dẫn vào nhà ga chưa nằm trong danh mục dịch vụ phi hàng không thiết yếu theo các quy định hiện hành.
Còn theo kết luận Thanh tra Chính phủ, hiện có tới 21/22 cảng do ACV quản lý đang thu tiền dịch vụ sử dụng đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với các ô tô đưa, đón trả khách (không sử dụng dịch vụ trông, giữ xe; chỉ tạm dừng dưới 3-5 phút để đón, trả khách) với mức giá vé lượt 7.000-30.000 đồng và vé tháng từ 600.000 đồng đến 1,65 triệu đồng. Kết luận chỉ rõ có nhiều sai phạm tại ACV trước đó, trong đó có việc thu sai phí dừng đỗ ô tô ra vào các sân bay lên đến hàng trăm tỉ đồng và yêu cầu dừng thu phí để có báo cáo rõ ràng.
Thiết nghĩ, quy định về phí và lệ phí, phí sân bay phải do Bộ trưởng GT-VT quy định, còn nếu ở các địa phương, phí về giao thông phải được HĐND quyết định. Và Thanh tra Chính phủ đã có kết luận, thu phí hiện tại ở sân bay là không đúng và đã lạm quyền, lạm thu. Đây là vấn đề đã được xem xét ở khía cạnh luật pháp. Nếu không có căn cứ, không được quyền thu mà vẫn thu là trái pháp luật. Do vậy, Cảng Hàng không Tuy Hòa nên dừng việc thu phí vào cổng sân bay đối với ô tô.
Được biết, việc thu tiền dịch vụ từ cảng hàng không là quan hệ giao dịch dân sự giữa cảng hàng không với lái xe. Việc thu phí này đã được Thanh tra Chính phủ xác định là trái pháp luật. Đó là bên thu tiền trái pháp luật phải hoàn trả lại cho bên bị thu tiền. Như vậy, căn cứ vào quy định của pháp luật hiện hành, cảng hàng không phải trả lại tiền cho các lái xe và hành khách những khoản đã thu trái pháp luật.
TRẦN VĂN LÊ (TP Tuy Hòa)
