Từ cuối tháng 6 đến nay, tại các tỉnh miền Trung, trong đó có Phú Yên liên tiếp xảy ra hàng chục vụ cháy, gây thiệt hại gần ngàn hécta rừng các loại. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó có yếu tố thiên nhiên, lẫn con người và xã hội.

Theo trang web http://occa.mard.gov.vn của Ban chỉ đạo Chương trình hành động thích ứng với biến đổi khí hậu ngành Nông nghiệp, thời gian gần đây, diện tích rừng ở nước ta dù có tăng, nhưng chất lượng lại suy giảm.

Đặc điểm này càng thể hiện rõ nét ở miền Trung, khi rừng nguyên sinh chỉ còn khoảng 7%, còn rừng thứ sinh nghèo kiệt chiếm gần 70% tổng diện tích rừng. Đây là loại rừng rất dễ xảy ra cháy và càng nguy hiểm hơn khi tình hình thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp, nắng nóng kéo dài.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cảnh báo, nền nhiệt độ trung bình các tháng mùa hè năm nay ở khu vực miền Trung, trong đó có Phú Yên đang xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5-1 độ C. Cả tháng 6/2019, khu vực Trung Trung Bộ liên tục xảy ra nắng nóng và nắng nóng gay gắt, có nơi nhiệt độ lên đến 43 độ C.

Bên cạnh yếu tố thiên nhiên, cháy rừng còn bắt nguồn từ các hoạt động xã hội và các hoạt động sản xuất của con người. Đó là tình trạng đốt rừng làm rẫy. Trong vụ cháy nghiêm trọng ở huyện Tây Hòa xảy ra cuối tháng 6 vừa qua gây thiệt hại trên 100ha rừng, yếu tố con người được thể hiện rất rõ ràng.

Do chủ quan của chủ rừng trong khi đốt thực bì sau khi thu hoạch cây, cộng với nắng nóng và gió Tây Nam thổi mạnh, lửa bùng phát dữ dội, lan rộng và thiêu rụi nhiều diện tích rừng khác.

Các vụ cháy rừng đã gây tổn hại đến tính mạng và tài sản của con người. Ngành chức năng không được chủ quan, lơ là trong công tác phòng chống cháy rừng, bởi trong thời gian tới thời tiết sẽ còn diễn biến phức tạp. Vì vậy cần tiếp tục tập trung cao độ, duy trì các lực lượng bám trụ tại các điểm nóng về cháy rừng, tránh để các vụ hỏa hoạn bùng phát trở lại và lan sang các vùng khác, nhất là khu vực gần khu dân cư, đường điện.

Trong khi chúng ta không thể hay rất khó can thiệp đối với các yếu tố tự nhiên như biến đổi khí hậu, diễn biến thời tiết…, thì các yếu tố con người - xã hội nằm trong khả năng điều chỉnh của chúng ta. Để phòng, chống cháy rừng hiệu quả, mỗi người cần có trách nhiệm bảo vệ rừng; tuyên truyền, giáo dục người dân về pháp luật phòng chống và chữa cháy rừng; vận động người dân ký cam kết khi phát dọn rẫy không để cháy lan rừng; chủ rừng cam kết phòng chống cháy rừng khi trồng rừng mới...

Các địa phương cần chủ động xử lý kịp thời nếu xảy ra cháy rừng, làm rõ nguyên nhân, xử lý nghiêm các vi phạm; khen thưởng người tham gia cứu rừng.

TRẦN MẠNH DUY (huyện Tây Hòa)