Bộ GD-ĐT đang tổ chức lấy ý kiến góp ý của các cấp, ngành về dự thảo đề án thi tốt nghiệp THPT những năm sắp tới. Mục đích của đề án này là giảm nhẹ áp lực thi, coi trọng kết quả học tập nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động dạy và học của các trường THPT, các trung tâm GDTX. Bộ GD-ĐT đưa ra công thức xét tốt nghiệp như sau:
Ảnh minh họa: Internet
Điểm xét tốt nghiệp (ĐXTN) = điểm trung bình (ĐTB) thi + điểm trung bình cảnăm (ĐTBCN) lớp 12/2 + tổng điểm khuyến khích (TĐKK)/4. Công thức này tương đương:
ĐXTN = ĐTB thi/2 + ĐTBCN lớp 12/2 + TĐKK/4
Ở đây ta có thể ngầm hiểu:
- Để đỗ tốt nghiệp thì ĐXTN ≥ 5.0
- Điểm khuyến khích (ĐKK) là điểm quy đổi các giải học sinh giỏi các môn văn hóa, thểdục thểthao, nghề phổ thông (NPT)…
Một chút lượng hóa sẽ nhìn thấy ưu nhược của đề án trên.
1. TÁC DỤNG HOẠT ĐỘNG NGHỀ PHỔ THÔNG
Nếu theo quy đổi kết quả NPT như trước đây: G (+2 điểm); K (+1,5 điểm); TB (+1,0 điểm)
- Theo đề án thì ĐKK của NPT tối đa 2/4 = 0,5 có tác dụng tối đa đến ĐXTN là 0,5/5,0 = 10%
- Theo các năm trước thì tác dụng tối đa của NPT đến ĐXTN là 2,0/30 = 6,66%
Như vậy, hoạt động NPT có tác dụng tích cực hơn trong kết quả tốt nghiệp. Từ đó học sinh các trường THPT, các trung tâm GDTX-HN chú trọng nhiều hơn hoạt động học NPT để có nhiều học sinh đạt loại giỏi trong kỳ thi cấp chứng chỉ NPT nhằm tạo thêm cơ hội đỗ tốt nghiệp.
2. TÁC DỤNG CỦA ĐIỂM TRUNG BÌNH CẢ NĂM LỚP 12
Những năm trước kết quả học tập lớp 12 chỉ có tác dụng đến xếp loại tốt nghiệp. Năm nay kết quả học tập tham gia trực tiếp vào kết quả tốt nghiệp. Để nhìn thấy tác dụng chúng ta lấy vài ví dụ.
a. Ví dụ 1: Học sinh A có ĐTBCN lớp 12 là 6,5 (học lực khá), ĐKK NPT là 2,0 (giỏi). Để đỗ tốt nghiệp học sinh A có tổng điểm 4 bài thi là
5,0 = ĐTB thi/2 + 6,5/2 + 2,0/4
ĐTB thi/2 = 5,0 – 6,5/2 – 2,0/4 = 5,0 – 3,25 – 0,5 = 1,25
ĐTB thi = 1,25 .2 = 2,5
Tổng điểm 4 bài thi là: 2,5 . 4 = 10,0
Với số điểm này học sinh có học lực khá, giỏi chỉ cần thi 2 môn là đủ. Trong khi những năm trước học sinh khá giỏi phải thi từ 3 đến 4 môn mới đủ.
b. Ví dụ 2: Học sinh B có ĐTBCN lớp 12 là 5,0 (trung bình); ĐKK NPT là 1,0 (trung bình). Để đỗ tốt nghiệp học sinh B có tổng điểm 4 bài thi là:
5,0 = ĐTB thi/2 +5,0/2 + 1,0/4
ĐTB thi/2 = 5,0 –5,0/2 – 1,0/4 = 5,0 – 2,5 – 0,25 = 2,25
ĐTB thi -= 2,25 .2 = 4,5
Tổng điểm 4 bài thi là: 4,5 . 4 = 18,0
Theo các năm trước, học sinh B có tổng điểm 4 bài thi 18,0; ĐKK NPT là 1,0 thì học sinh B không đỗ tốt nghiệp.
Như vậy theo đề án mới thì ĐTBCN lớp 12 ≥ 5.0 có tác dụng giúp học sinh dễ đỗ tốt nghiệp.
c. Ví dụ 3: Học sinh C có ĐTBCN lớp 12 là 4,0 (yếu); ĐKK NPT là 2,0 (giỏi). Để đỗ tốt nghiệp học sinh C có tổng điểm 4 bài thi là:
5,0 = ĐTB thi/2 +4,0/2 + 2,0/4
ĐTB thi/2 = 5,0 – 4,0/2 – 2,0/4 = 5,0 – 2,0 – 0,5 = 2,5
ĐTB thi = 2,5 .2 = 5,0
Tổng điểm 4 bài thi là: 5,0 . 4 = 20,0
Theo các năm trước học sinh C có ĐKK NPT là 2,0, để đỗ tốt nghiệp C chỉ cần tổng điểm 4 bài thi là 18,0
Năm nay nếu học sinh C có tổng điểm 4 bài thi là 18, có ĐKK NPT là 2,0 thì C không đỗ tốt nghiệp.
d. Ví dụ 4: Học sinh D có ĐTBCN lớp 12 là 4,0 (Y); không có ĐKK NPT. Để đỗ tốt nghiệp học sinh D có tổng điểm 4 bài thi là:
5,0 = ĐTB thi/2 +4,0/2 + 0
ĐTB thi/2 = 5,0 – 4,0/2 = 5,0 – 2,0 = 3,0
ĐTB thi = 3,0 .2 = 6,0
Tổng điểm 4 bài thi là: 6,0 . 4 = 24,0
Theo các năm trước học sinh D có tổng điểm 4 bài thi là 20,0 thì đỗ tốt nghiệp nhưng theo quy định như năm nay thì lại hỏng.
Như vậy theo đề án mới thì ĐTBCN lớp 12 < 5.0 làm học sinh yếu khó đỗ tốt nghiệp. Học sinh phải lấy điểm thi bù vào.
Số lượng học sinh có ĐTBCN lớp 12 < 5.0 của các trường THPT, trung tâm GDTX năm học này và số học sinh hỏng tốt nghiệp các năm trước không phải ít. Đề án của bộ thì có lợi cho học sinh khá, giỏi; học sinh yếu lại thêm khó khăn. Cơ hội đỗ tốt nghiệp của học sinh yếu thêm xa vời.
Đề nghị Bộ GD-ĐT xem lại đề án này trên tinh thần học sinh nào cũng được hưởng lợi. Nên đưa ĐTBCN lớp 12 vào diện ĐKK để giảm khó khăn cho học sinh có học lực trung bình và yếu. Với đề án, đối tượng học sinh có học lực khá, giỏi lại thường có nhiều điểm khuyến khích nên việc đỗ tốt nghiệp khá dễ dàng, chỉ cần kiểm tra lại 2 môn Ngữ văn và Toán.
Những năm qua chỉ với yêu cầu nghiêm túc, kỷ cương trong phòng thi mà tỉ lệ đỗ tốt nghiệp đã xuống thấp. Nếu ĐTBCN lớp 12 lại tham gia trực tiếp vào ĐXTN chắc tỉ lệ tốt nghiệp sẽ thấp hơn. Đó là nỗi lo chung của nhiều người, nhất là các bậc phụ huynh có con em có học lực yếu.
PHẠM HỒNG THÁI
(Trung tâm GDTX-HN huyện Phú Hòa)