Kem Tràng Tiền (Hà Nội) nổi tiếng từ hơn nửa thế kỷ trước về cách “mua xếp hàng, ăn vội vàng” trong thời bao cấp. Nửa thế kỷ sau, văn minh hiện đại hơn, nhưng phong cách phục vụ ấy vẫn tồn tại và phát triển như một món “đặc sản Hà Nội”.
Dòng người đứng xếp hàng chờ tới lượt mình mua kem - Ảnh: T.QUỚI
Đoàn chúng tôi đến Hà Nội nghỉ lại đúng một buổi chiều và một đêm. Chiều tà, chúng tôi đến Lăng Bác để chụp hình lưu niệm và đi dọc các phố tìm ăn cho được một bát phở Hà Nội chính gốc. Ăn xong, một chị trong đoàn nhất định phải đi ăn được một ly chè Phạm Bằng (quán chè của nghệ sĩ hài Phạm Bằng). Tiếc là sau khi cất công hỏi đường, đến nơi thì quán đóng cửa, chỉ bán ban ngày!
Cái duyên được chứng kiến cảnh ăn kem Tràng Tiền của người Hà Nội khi chúng tôi trở về khách sạn Tràng Tiền ngay bên cạnh cửa hàng kem Tràng Tiền, đối diện rạp Công Nhân. Tại đây đã có rất đông người xếp hàng trước cửa hàng kem.
Dấu ấn của thời bao cấp còn sót lại: Vừa chen lấn xếp hàng, vừa ăn kem… đứng! Người Hà Nội, khách du lịch trong nước, ngoài nước; người già, thanh niên và cả trẻ con đứng, ngồi, kẻ chờ tới lượt mua kem người nhẩn nha thưởng thức chật cả đoạn phố Tràng Tiền. Tiếng anh bảo vệ nhắc nhở khách qua loa phóng thanh về trật tự an toàn xã hội, văn minh thủ đô... Mấy chị bán hàng luôn tay và kiểu dáng đúng kiểu “nhân viên mậu dịch” thời kỳ bao cấp. Nhưng khách thì vẫn kiên nhẫn nhích dần về phía hàng kem chờ đến lượt mình. Thế mới hay!
Anh Vũ Cường, phóng viên Báo Tin Tức, thấy tôi há hốc mồm xem cảnh xếp hàng mua kem thì cười bảo: Đấy là cái thú, đã trở thành nét đặc trưng Hà Nội rồi. Quanh Hồ Gươm không thiếu những cửa hàng kem Tràng Tiền sang trọng, nhưng người ta vẫn thích chen nhau xếp hàng ở đây.
Từ miền Trung ra, thấy lạ chúng tôi cũng chen chân xếp hàng để được mua vài que kem và thử “trải nghiệm” quá trình mua, ăn kem Tràng Tiền. Thế rồi, chúng tôi cũng mua được mấy que kem ốc quế, đậu xanh, ca cao... Nhâm nhi từng miếng kem nhỏ, vị ngọt, thơm mát lành lan tỏa từ vòm họng, qua thực quản, chạy ngoằn ngoèo vào bao tử thật dễ chịu. Nhưng cảm giác dễ chịu ấy có được hình như nhờ sự cộng hưởng do quá trình chờ đợi, chen chân để có được “chiến lợi phẩm”, chứ không hẳn vì chất lượng kem!
Tất cả những điều đó khiến kem Tràng Tiền bao nhiêu năm rồi vẫn như vậy. Có cảm giác, nếu như những điều trên thay đổi chắc chắn kem Tràng Tiền sẽ không còn là kem Tràng Tiền nữa. Ông Lê Văn Hàm, người Phú Yên đã công tác và sống ở Hà Nội hơn 50 năm, nói: “Ăn kem Tràng Tiền không hẳn là ăn, mà chính là thưởng thức kem theo một cách riêng đã trở thành nét đặc trưng của người Hà Nội. Vẫn là loại kem ấy, hương vị ấy, nhưng nếu ăn ở chỗ khác thì cái ngon đã giảm đi một nửa rồi!”
Thời buổi giao dịch hiện đại, “khách hàng là thượng đế”, nhưng phải xếp hàng chỉ để mua một que kem thì đúng là độc đáo chỉ có ở “kem Tràng Tiền - Hà Nội”!
QUỲNH MAI
