Thời gian qua, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy (TNMT) trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, số đối tượng có liên quan đến ma túy ngày càng gia tăng, không chỉ tập trung ở TP Tuy Hòa mà còn xuất hiện ở nhiều địa phương trong tỉnh.

Hiện trên địa bàn tỉnh có 63/110 xã, phường, thị trấn có người nghiện ma túy, chiếm tỉ lệ 57,27% (giảm 3 địa bàn so với cùng kỳ năm 2022). Trong đó có 136 người nghiện ma túy, 182 người sử dụng trái phép chất ma túy và 58 người được quản lý sau cai nghiện ma túy.

Tội phạm ma túy gia tăng, diễn biến phức tạp

Trong những năm gần đây, tình hình hoạt động của tội phạm, TNMT trên địa bàn tỉnh có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp; các đối tượng mua bán, sử dụng ma túy đa dạng về thành phần, hoạt động tinh vi... gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng trong công tác phát hiện, xử lý.

Theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh), đối tượng mua bán trái phép chất ma túy chủ yếu xuất phát từ các đối tượng nghiện ma túy vừa mua bán, vừa phục vụ nhu cầu sử dụng của bản thân. Hoạt động của các đối tượng ngày càng tinh vi, xảo quyệt, nhiều thủ đoạn đối phó với lực lượng chức năng, như thường xuyên thay đổi nơi cất giấu, phương thức vận chuyển, giao nhận, cách thức trao đổi thông tin. Chúng triệt để lợi dụng các loại hình dịch vụ ký gửi tiền, hàng hóa qua phương tiện vận tải liên tỉnh, dịch vụ khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ... để mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy; sẵn sàng chống trả quyết liệt hoặc chối tội, chạy tội khi bị phát hiện, bắt giữ.

Trước diễn biến phức tạp của tình hình tội phạm và TNMT trên địa bàn tỉnh, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã tích cực tham mưu cho Đảng ủy, Giám đốc Công an tỉnh xây dựng, ban hành nhiều chương trình, kế hoạch tổ chức các hoạt động phòng ngừa và đấu tranh quyết liệt với các loại tội phạm và TNMT.

Mới đây, ngày 6/11, qua hoạt động nghiệp vụ điều tra, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy Công an tỉnh phát hiện, bắt giữ đối tượng Trương Đức Hơn (SN 1996, trú phường Hàm Tiến, TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận) đang vận chuyển 850g ma túy đá từ tỉnh Bình Thuận qua nhiều tỉnh, thành đến Phú Yên để tiêu thụ. Đây là khối lượng ma túy được phát hiện, thu giữ lớn nhất từ trước đến nay trong một vụ án trên địa bàn tỉnh.

Theo số liệu thống kê, qua 3 năm thực hiện Chỉ thị 36-CT/TW ngày 16/8/2019 của Bộ Chính trị về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy, các lực lượng chức năng của tỉnh đã phát hiện 117 vụ, 197 đối tượng phạm tội mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy; nhiều hơn 70 vụ, 121 đối tượng, 999,4g ma túy tổng hợp các loại, 157,16kg cần sa tươi so với cùng kỳ thời gian trước.

Các đối tượng nghiện ma túy đang cai nghiện và sinh hoạt tại Cơ sở Cai nghiện ma túy và Trợ giúp xã hội. Ảnh: KIM CHI

Đa dạng hình thức tuyên truyền, biện pháp cai nghiện

Trước diễn diến phức tạp của tình hình tội phạm và TNMT trên địa bàn tỉnh, cùng với ngành Công an, nhiều cơ quan, hội đoàn thể cũng tăng cường triển khai công tác phòng chống ma túy. Bà Trần Thị Binh, Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh cho biết: Hội đã tổ chức các hoạt động phòng, chống ma túy, tội phạm, tệ nạn xã hội gắn với việc thực hiện các tiêu chí cuộc vận động Xây dựng gia dình “5 không, 3 sạch”. Trong đó thường xuyên cập nhật và phổ biến thông tin cho hội viên, phụ nữ và người dân về ý thức tôn trọng pháp luật, tác hại của ma túy, đặc biệt là các loại ma túy tổng hợp; phương thức và thủ đoạn của tội phạm ma túy nhằm nâng cao nhận thức, đề cao cảnh giác, tăng cường tính chủ động của phụ nữ và các tầng lớp nhân dân trong công tác phòng chống ma túy, tội phạm. Đồng thời chủ động tham gia các hoạt động của các tổ hỗ trợ, tổ tư vấn, các hoạt động phòng ngừa buôn bán ma túy, hỗ trợ cai nghiện, hòa nhập cộng đồng tại địa phương.

Bà Phạm Thị Minh Hiền, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cho hay: Thời gian qua, Sở LĐ-TB&XH thường xuyên phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền nhân Tháng hành động phòng, chống ma túy (tháng 6); tuyên truyền về hậu quả, tác hại của ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp và ma túy núp bóng các loại thực phẩm như bánh kẹo, đồ uống, thảo mộc, thuốc lá điện tử... Sở còn tổ chức tốt công tác lập hồ sơ, phân loại người nghiện, áp dụng các biện pháp cai nghiện phù hợp, nhất là cai nghiện bắt buộc với các đối tượng không có việc làm ổn định, có biểu hiện phạm tội hình sự. Phòng LĐ-TB&XH các huyện, thị xã, thành phố tham mưu UBND cùng cấp phối hợp với các ngành chức năng và các tổ chức đoàn thể xã hội làm tốt công tác quản lý người sau cai nghiện ma túy trở về nơi cư trú, tổ chức dạy nghề, giới thiệu việc làm và giúp đỡ họ hòa nhập cộng đồng, phòng chống tái nghiện.

UBND tỉnh cũng đã ban hành kế hoạch phòng chống ma túy, yêu cầu thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong phòng, chống và kiểm soát ma túy. Theo đó, việc thực hiện Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật được đẩy mạnh, trọng tâm là triển khai quyết liệt, hiệu quả công tác xác định tình trạng nghiện ma túy và cai nghiện ma túy theo luật này. Đồng thời đẩy mạnh và tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy bằng các nội dung, hình thức phù hợp với từng nhóm đối tượng, theo phương châm hướng về cơ sở, tập trung vào các khu vực, địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy, các nhóm nguy cơ cao, nhất là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên… Sở cũng tiếp tục duy trì, phổ biến, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến về phòng, chống ma túy ở cơ sở.

Công an tỉnh với vai trò nòng cốt, chủ trì, triển khai quyết liệt, hiệu quả các kế hoạch, phương án phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, TNMT trên các địa bàn, tuyến trọng điểm phức tạp về ma túy; kịp thời phát hiện, ngăn chặn không để tội phạm ma túy lợi dụng Phú Yên làm địa bàn sản xuất, tàng trữ, trung chuyển ma túy.

Sở Y tế tiếp tục tổ chức đào tạo, tập huấn, đảm bảo đội ngũ cán bộ y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma túy; rà soát về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực của hệ thống các cơ sở y tế trên địa bàn; công bố danh sách các cơ sở y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma túy, đặc biệt là trạm y tế cấp xã; phấn đấu trong năm 2023, đạt được từ 50-60% trạm y tế cấp xã đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma túy. Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế; nghiên cứu, ứng dụng các bài thuốc và phương pháp y học trong điều trị, phục hồi chức năng cho người nghiện ma túy.

KIM CHI