Thời gian qua, các cấp công đoàn trong tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động đối thoại, thương lượng và chất lượng các thỏa ước lao động tập thể (TƯLĐTT). Điều này giúp giảm thiểu và giải quyết kịp thời mâu thuẫn giữa các bên cũng như bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, người lao động (NLĐ).

Phát huy vai trò của tổ chức công đoàn

Toàn tỉnh có 185 doanh nghiệp đã thành lập CĐCS, với hơn 16.900 đoàn viên. Qua 4 năm (2019-2023) thực hiện đề án Nâng cao năng lực đối thoại và thương lượng tập thể, công tác này tại các doanh nghiệp có tổ chức công đoàn đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Văn phòng Tư vấn pháp luật Công đoàn Phú Yên đã tư vấn cho 167 lao động về các chế độ chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, chế độ nghỉ việc, chính sách tiền lương... Các cấp công đoàn tổ chức 484 cuộc đối thoại tại cơ sở, qua đó nhiều vấn đề vướng mắc, bức xúc của NLĐ được giải quyết kịp thời, nhiều khó khăn của doanh nghiệp được NLĐ chia sẻ. Tại các buổi đối thoại, 262 ý kiến, kiến nghị của đoàn viên về chính sách, chế độ, pháp luật liên quan đến NLĐ được lãnh đạo các cấp trả lời thỏa đáng. Anh Trương Thanh Sơn, Trưởng phòng Kỹ thuật Xí nghiệp chế biến gỗ (Công ty TNHH MTV Bảo Châu) chia sẻ: “Tổng giám đốc nhiều lần xuống gặp gỡ, đối thoại với anh em nhà máy để nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, NLĐ. Nhờ vậy, đời sống của anh em được cải thiện nhiều hơn”.

Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Đài Loan được xem là điểm sáng trong đối thoại, thương lượng tập thể. Công đoàn đã chủ động đề xuất ban giám đốc xây dựng nhiều chế độ đãi ngộ cho NLĐ và đưa vào nội dung TƯLĐTT. Nội dung TƯLĐTT của công ty luôn được điều chỉnh, bổ sung theo hướng tích cực, có lợi cho NLĐ. Cụ thể như các nội dung về thưởng năng suất, doanh thu hàng quý, thưởng lương tháng 13, thăm viếng, hiếu hỉ, thăm NLĐ nghỉ thai sản, hỗ trợ tiền chuyên cần, tiền xăng đi lại... Ngoài ra, ban giám đốc còn thường xuyên phối hợp với công đoàn tổ chức các khóa nâng cao trình độ tay nghề, chuyên môn kỹ thuật cho NLĐ. Theo chị Phùng Thị Dịu Hiền, Chủ tịch CĐCS Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Đài Loan, nhờ có sự phối hợp chặt chẽ với ban giám đốc, các khoản hỗ trợ như bữa ăn ca từ 18.000-20.000 đồng, tiền xăng xe, ốm đau, tiền nuôi con nhỏ, phụ cấp thâm niên, chuyên cần, điện thoại, nâng lương trước thời hạn, du lịch cho NLĐ đều được thực hiện đầy đủ.

Số lượng và chất lượng các buổi đối thoại, các bản TƯLĐTT được cải thiện. Vai trò của tổ chức công đoàn ngày càng được phát huy mạnh mẽ. Đặc biệt là vai trò của công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở trong việc hỗ trợ, hướng dẫn ký kết TƯLĐTT tại các CĐCS. Hàng năm, gần 85% doanh nghiệp tổ chức hội nghị NLĐ, hơn 77% doanh nghiệp xây dựng quy chế dân chủ tại nơi làm việc. Số doanh nghiệp có tổ chức công đoàn trong tỉnh ký kết TƯLĐTT cũng tăng dần; đến nay có 127 CĐCS ký kết TƯLĐTT, chiếm hơn 76%.

Còn nhiều khó khăn

Thời gian qua, LĐLĐ tỉnh đặc biệt quan tâm, chỉ đạo các cấp công đoàn thực hiện đúng các quy định, đồng thời nâng cao TƯLĐTT để bảo vệ quyền lợi cho NLĐ tốt hơn. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn nhiều khó khăn, tồn tại.

Một khó khăn chung ở các cấp công đoàn, nhất là cấp CĐCS đã làm hạn chế việc thực hiện công tác đối thoại và thương lượng tập thể đó là đa số cán bộ công đoàn kiêm nhiệm, bận rộn với công tác chuyên môn, tiến độ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, không có nhiều thời gian đầu tư cho công tác công đoàn. Trong khi muốn tổ chức các cuộc đối thoại, người làm công tác công đoàn cần rất nhiều thời gian để vận động, gặp gỡ NLĐ và chủ sử dụng lao động…

Song song đó, hiện có nhiều doanh nghiệp quy mô nhỏ lẻ dưới 10 lao động, chủ yếu là hộ cá thể, không muốn hoặc không có nhu cầu gia nhập tổ chức công đoàn. Còn số doanh nghiệp có tổ chức công đoàn lại tùy thuộc vào tính chất công việc, sự phân bổ lao động của từng doanh nghiệp; có những doanh nghiệp, NLĐ được phân bổ làm việc ở nhiều chi nhánh khác nhau, muốn tổ chức đối thoại rất khó tập trung NLĐ.

Ngoài ra, với các doanh nghiệp có đông lao động, việc hình thành TƯLĐTT với nhiều điều khoản có lợi hơn cho NLĐ vẫn là vấn đề khó khăn. Để tổ chức tốt công tác đối thoại giữa NLĐ với người sử dụng lao động trong doanh nghiệp, ban chấp hành CĐCS phải có đầy đủ bản lĩnh, năng lực, hiểu biết về pháp luật. Ông Phan Đình Hồng, Chủ tịch CĐCS Công ty CP An Hưng chia sẻ: “Việc ký kết TƯLĐTT hoàn toàn phụ thuộc vào tình cảm của người sử dụng lao động với NLĐ. Muốn nâng cao hiệu quả của TƯLĐTT, tôi thấy cán bộ CĐCS cần được đào tạo, được tham gia các lớp tập huấn về công tác này, đồng thời cần sự vào cuộc của cơ quan quản lý nhà nước và hiệp hội nghề nghiệp”.

HÀ ANH