Thực hiện Nghị định 39/2015/NÐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ phụ nữ thuộc hộ nghèo là người dân tộc thiểu số (DTTS) khi sinh con đúng chính sách dân số, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả chính sách này. Từ đó, tỉ lệ sinh con thứ ba đã giảm đáng kể, giúp nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Hỗ trợ đúng đối tượng

Nghị định 39 quy định, phụ nữ người DTTS hoặc phụ nữ là người Kinh có chồng là người DTTS thuộc hộ nghèo, cư trú tại các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn (trừ các đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc) khi sinh con đúng chính sách dân số sẽ được hỗ trợ 2 triệu đồng/người trong tháng đầu sau sinh. Phương thức hỗ trợ bằng tiền, cấp trực tiếp cho đối tượng thụ hưởng. Ðối tượng thụ hưởng tự nguyện cam kết bằng văn bản không sinh thêm con, nếu vi phạm phải hoàn trả kinh phí hỗ trợ.

Để triển khai hiệu quả chính sách này, Chi cục DS-KHHGÐ tỉnh đã chủ động tham mưu cho các cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện; phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát và thẩm định danh sách đối tượng đủ điều kiện hỗ trợ. Đồng thời, chi cục cũng tổ chức các lớp tập huấn lồng ghép triển khai, hướng dẫn thực hiện chính sách gắn với tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ dân số huyện, xã.

Từ năm 2019 đến tháng 6/2021, Phú Yên có 31 xã thuộc 6/9 huyện có đối tượng thụ hưởng, gồm: Phú Hòa, Tây Hòa, Tuy An, Đồng Xuân, Sơn Hòa và Sông Hinh. Từ 7/2021-10/2022 có 12 xã thuộc 3/9 huyện có đối tượng thụ hưởng bao gồm các huyện: Đồng Xuân, Sơn Hòa và Sông Hinh. Tính từ ngày 1/1/2019-10/2022, toàn tỉnh có 101 đối tượng được rà soát, xác minh và hưởng chính sách hỗ trợ với tổng số tiền 202 triệu đồng.

Ông Sô Y Danh, Chủ tịch UBND xã Ea Chà Rang (huyện Sơn Hòa), cho biết: Trước đây, người dân vùng này vẫn giữ quan niệm đông con đông của nên phụ nữ thường sinh nhiều. Tuy nhiên, thực tế cho thấy đông con lại thường đi kèm với nghèo đói. Sau nhiều năm kiên trì tuyên truyền, vận động cùng với chính sách hỗ trợ theo Nghị định 39 của Chính phủ, ngày càng có nhiều cặp vợ chồng trên địa bàn xã thực hiện chính sách DS-KHHGĐ.

Góp phần giảm tỉ lệ sinh con thứ ba

Việc hỗ trợ phụ nữ DTTS thuộc hộ nghèo sinh con đúng chính sách dân số đã kịp thời động viên nhiều cặp vợ chồng ở các huyện miền núi không sinh con thứ ba để nuôi dạy con tốt và có cuộc sống hạnh phúc.

Chị K Sor Hờ Di ở xã Ea Chà Rang cho biết: Vợ chồng tôi đang trong độ tuổi sinh đẻ nên cán bộ dân số thường xuyên đến nhà tuyên truyền chủ trương, chính sách về công tác dân số, về bình đẳng giới, cân bằng giới tính, sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, không sinh con thứ ba... “Bên cạnh đó, gia đình tôi cũng nhận hỗ trợ 2 triệu đồng và chúng tôi cam kết không sinh con thứ ba. Từ đó, vợ chồng tôi đã tập trung làm ăn, phát triển kinh tế, đời sống cũng khấm khá hơn”, chị Di chia sẻ.

Nhờ triển khai hiệu quả Nghị định 39, tỉ lệ sinh con thứ ba ở vùng DTTS đã giảm đáng kể, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã biết sử dụng các phương tiện tránh thai phù hợp. Các chương trình nâng cao chất lượng dân số được đẩy mạnh. Thông qua đó, bà con vùng DTTS đều tập trung phát triển kinh tế nhằm nâng cao chất lượng sống, người dân đã có nhận thức đúng, kết hôn đúng độ tuổi quy định. Tuy nhiên cũng có những trường hợp vi phạm cam kết và chính sách dân số. Từ năm 2015 đến 30/9/2022, số đối tượng phải thu hồi do vi phạm chính sách là 26 người.

Ông Lê Văn Sử, Phó Trưởng phòng Dân tộc huyện Sơn Hòa, cho biết: Nghị định 39 được ban hành đã góp phần cải thiện đời sống, nâng cao sức khỏe phụ nữ đồng bào DTTS, bởi thực tế, phần lớn phụ nữ nghèo, nhất là phụ nữ nghèo vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS gặp rất nhiều khó khăn khi sinh con, nhất là thiếu thốn về kinh tế. Chính sách hỗ trợ theo Nghị định 39 tác động đến người dân trong thực hiện hiệu quả công tác DS-KHHGĐ và trở thành động lực trong thúc đẩy việc thực hiện chính sách DS-KHHGĐ của vùng đồng bào DTTS nói riêng và của địa phương nói chung. 

THÁI HÀ