Sân đất trước nhà, vạt đất sau hè, cả năm bỏ đất trống, đến tháng Chạp thì lên luống gieo xà lách, tần ô, rau cải, hành, ngò…

Phong trào trồng rau sạch tại nhà, tự phục vụ bữa ăn hàng ngày giúp nhiều ngôi nhà ở nông thôn có một màu xanh dịu dàng như phơi một mùa xuân.

Vườn rau dinh dưỡng

Chiều, chị Nguyễn Thị Điệp ở xã An Định (huyện Tuy An), múc nước tưới vườn rau trồng trước nhà. Chị chia sẻ: Gia đình tôi không trồng rau quanh năm suốt tháng mà chỉ trồng rau trong dịp tết. Đầu tháng Chạp thì gieo giống, sau đó rau nhú mầm rồi ra lá non, lên màu xanh dịu dàng với đủ các loại rau, từ ngò, cải, tần ô, xà lách, hành lá... Chúng tôi có truyền thống trồng rau ăn tết, nếu không trồng rau sẽ thấy một cái tết không đầy đủ.

Tương tự, khu vườn của gia đình ông Lê Văn Nghĩa gần đó cũng xanh non những luống rau, dọc bờ rào là khổ qua, dưa leo, đậu ve. Vườn rau của ông Nghĩa cũng là kết quả phong trào trồng rau ăn tết của nhiều gia đình nông thôn. Ông Nghĩa cho biết để có nguồn thực phẩm sạch tại nhà, nhiều gia đình trồng rau xanh, tạo thành phong trào vườn rau dinh dưỡng tại hộ gia đình. Rau không bón phân hóa học chỉ bón phân chuồng, tro bếp, “4 đảm bảo” là đảm bảo vệ sinh, đảm bảo an toàn, đảm bảo nguồn gốc, đảm bảo chất lượng và sức khỏe. Vườn rau như chợ rau xanh trong nhà, chiều ra ngắt rổ rau tần ô, ngò, cải cay, xà lách, húng đứng, húng lủi, ăn kèm với thịt heo, dưa món, ngon ơi là ngon!

Dọc ĐT642 đi qua xã Xuân Sơn Bắc (huyện Đồng Xuân), nhà nào cũng trồng lảnh rau gồm hành, ngò, tần ô, xà lách… xanh non trên doi đất trống. Chị Bùi Thị Thanh ở thôn Tân Bình (xã Xuân Sơn Bắc) đang ngắt mớ rau ngoài vườn, cho biết: Ở đây gần như nhà nào cũng trồng rau ăn tết. Bữa cơm ngày tết toàn thịt, có rau sống ăn không ngán.

Xã Xuân Sơn Bắc chạy dọc theo sông Cái (sông Kỳ Lộ), mùa mưa bão, nước từ sông Cái tràn vô gây ngập lụt thường xuyên nên Nhà nước hỗ trợ xây nhà tránh lũ. Chị Bùi Thị Thanh xới vạt đất bên hông nhà trồng rau nhưng không yên tâm do sợ nước lụt “ăn” nên lấy xoong chảo sứt quai trồng thêm hành, ngò để chạy lụt, bây giờ thành xoong chảo rau xanh.

Chị Bùi Thị Duyên ở phường 2, TP Tuy Hòa, trên đường về thăm quê Đồng Xuân, thấy lảnh rau bắt mắt, ghé vào nhìn, nói: Nhìn lảnh rau nhỏ dễ thương, thấy sắc màu của tết, nhiều người nói, vùng quê ăn tết sớm, đúng quá còn gì.

Trồng đậu rồng trên giàn. Ảnh: TRÂM TRÂN

Ăn rau tết đến hết tháng Giêng

Người miền quê thiết kế vườn rau tết, dưới trồng rau, phía trên làm giàn cho bí, bầu leo. Những trái bí, bầu to tròn, rải đều khắp giàn. Anh Thái Văn Sáu ở xã Xuân Phước (huyện Đồng Xuân) bợ trái bí non cho hay: Bí, bầu có thể để lâu, ăn tết đến hết tháng Giêng. Bởi bí đỏ khi già để dành ăn cả tháng không hư, còn bầu thì trái nhỏ nấu đủ ăn một bữa, trái lớn dài nửa mét thì cắt một nửa nấu canh hoặc xào, còn lại để dành trên giàn, bầu vẫn sống xanh, vài bữa ra cắt nấu ăn tiếp.

Anh Sáu tiếp tục nói, món ăn bầu bí, bí đỏ chỉ cần nấu với đậu phộng giã nhỏ nêm chút muối, chút đường, thêm chút bột ngọt, xắt mớ ngò gai rắc lên là có món canh thơm ngon… Bầu cũng vậy, làm món bầu um, chỉ cần tao dầu nêm hành hẹ là có món, hay làm gỏi bầu bằng cách xắt nhỏ, trộn với tép đồng rồi nặn chanh, thêm đường. Nhưng để nhanh gọn lẹ nhất, phải kể đến món bầu luộc. Nước luộc bầu có thể làm canh, còn bầu thì chấm mắm tiêu chưng đậm đặc có chút ớt tỏi cay vừa ăn, nóng hổi.

Cạnh đó, vườn rau nhà anh Nguyễn Văn Trạng, gối đầu lên bờ ruộng. Chiều đi làm đồng về, anh tạt nước ruộng lên tưới gốc bầu, bí. “Bông bí vàng giản dị mà gần gũi, bông bầu quen thuộc, có nhà làm giàn, có người cho dây leo bờ rào, đu lưới B40 vẫn trổ bông. Mấy năm trước, tôi đi xa làm thợ hồ, gần tết mới về, nhìn bí bầu ra bông tôi đứng nhìn hồi lâu như ôm vườn rau tết vào lòng”, anh Trạng nói.

Ông Huỳnh Tuấn Ân, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Đồng Xuân, cho biết phong trào người dân trồng rau sạch vườn nhà, tự phục vụ bữa ăn hàng ngày trên địa bàn huyện đang phát triển mạnh. Theo thống kê, người dân toàn huyện trồng 540ha rau các loại.

TRÂM TRÂN