Từ món bánh tráng đổ đường kẹo dừa, kẹo đậu phộng dân dã, chị Nguyễn Thị Kiều Nga (thôn Quảng Đức, xã An Thạch, huyện Tuy An) mày mò, tìm kiếm công thức để làm nên chiếc bánh giòn, ngon, để lâu không bị chảy nước và bán đi khắp trong Nam, ngoài Bắc. Nhờ công việc này, kinh tế gia đình chị Nga ngày càng khấm khá.
Đến đầu thôn Quảng Đức, hỏi nhà chị Kiều Nga làm bánh tráng đường sẽ được chỉ tường tận. Cuối con dốc đầu thôn trên đường liên xã đến gành Đá Đĩa, từ xa rất dễ nhận ra ngôi nhà với nhiều chiếc bếp than cùng đỏ lửa. Bên này, người nướng bánh tráng đang đều tay trở bánh. Bên kia, chị Kiều Nga ngồi trước bếp lửa nhỏ, trên có chiếc xoong to, cầm đũa cái quết kẹo dừa hoặc kẹo đậu phộng (một loại hỗn hợp đường - đậu phộng hoặc đường - dừa dẻo quánh) từ xoong trải đều lên những chiếc bánh. Hỗ trợ cho chị Nga là cậu con trai cho bánh vào túi ni lông, xếp bánh cho khách. Cạnh đó là những bếp than lớn, anh Tiến, chồng chị Nga đang luôn tay đảo đường cho tới khi thành kẹo.
Chị Kiều Nga cho biết, trước đây vào dịp cuối năm, chị lấy bánh tráng ở các lò bánh về bán phục vụ Tết cổ truyền. Từ công việc này chị nghĩ đến phải làm sản phẩm gì đấy liên quan đến bánh tráng, nhưng phải khác với người ta. Chị Nga tự làm thí nghiệm một vài sản phẩm như bánh tráng đường, bánh tráng mắm... để ở nhà và những người quen ăn thử và ai cũng khen ngon. Từ phản hồi của mọi người, chị Nga nghĩ đến chuyện làm bán.
Tuy nhiên, bắt tay vào làm thực tế, mới thấy nhiều khó khăn. Bởi bánh tráng nướng trải kẹo dừa, đậu phộng không thể để lâu, chỉ để 2 ngày là phần đường chảy nước, phần bánh tráng bị cứng và dai. Để cho ra một chiếc bánh hoàn thiện, chị Nga phải làm đi làm lại rất nhiều lần, thắng đường 4 tiếng đồng hồ liên tục cho thật khô và đặt mua loại bánh tráng làm bằng bột khoai lang ở tỉnh ngoài mang về để đảm bảo độ giòn. Sau khi thấy sản phẩm ổn định, chị Nga mới mạnh dạn “sản xuất hàng hóa” bỏ sỉ cho một cơ sở bán bánh kẹo ở thị trấn Chí Thạnh. Chủ cơ sở này đã động viên chị rất nhiều, thu mua cả những mẻ bánh ban đầu chất lượng chưa được tốt lắm nên chị Nga có thêm động lực kiên trì với công việc này.
“Để có một mẻ bánh thành công cần khá nhiều kỹ thuật và kinh nghiệm, phải mất hơn hai tháng làm đi làm lại. Thời gian đầu, tôi lỗ 6 triệu đồng tiền nguyên liệu vì làm hư phải đổ cho bò ăn. Nay thì bánh của gia đình tôi được người dân trong xã rất ưa thích vì tôi chọn toàn nguyên liệu ngon và sạch. Nhiều bác sĩ, y tá ở Trung tâm Y tế huyện rất kỹ tính trong việc ăn uống cũng đến mua về ăn”, chị Nga chia sẻ.
Hiện tại, mỗi ngày, chị Nga tiêu thụ khoảng 30kg đường, vài chục ký đậu phộng và rất nhiều dừa trái để đưa ra thị trường từ 400-700 bánh tráng kẹo. Các khách hàng của chị Nga chủ yếu ở Lâm Đồng, đặc biệt là TP Đà Lạt và một số tỉnh phía Bắc và Tây Nguyên. Còn lại chị cũng gửi bánh đường cho các điểm kinh doanh ở các khu du lịch của huyện Tuy An. Nhà gần đường, người dân đi qua đi lại thỉnh thoảng ới chị gói cho vài cái bánh mang về ăn nhẹ uống nước trà. Nhất là vào mùa cắt lúa, không cần bán đi đâu xa, chỉ phục vụ bà con trong làng, trong xã chị Nga đã làm không kịp trở tay.
Anh Trương Hùng Hải (TP Tuy Hòa) là khách “ruột” của chị Nga, mỗi lần có dịp về quê (xã An Thạch), anh Hải đều ghé nhà chị mua bánh tráng đường, có khi mua một bì to về thành phố để ăn dần. Anh cho biết, món này tuy không cầu kỳ nhưng dễ ăn, cần thêm bình trà nóng là câu chuyện nói với nhau cứ dài mãi.
Nhờ nghề làm bánh tráng kẹo dân dã, hơn 5 năm nay, kinh tế gia đình chị Nga trở nên khấm khá. Chị Lê Thị Ánh Nhị, Chủ tịch Hội LHPN xã An Thạch cho biết: Chị Kiều Nga là người nhanh nhẹn, hoạt bát, tham gia tích cực nhiều hoạt động do Hội tổ chức. Trước khi có nghề làm bánh, cuộc sống của gia đình chị khá khó khăn nhưng hiện tại, mọi thứ đã ổn định. Sản phẩm bánh tráng kẹo của chị Nga có nhiều khách hàng là các đại lý bánh kẹo lớn thu mua. Vừa rồi, chị Nga là một trong hai người ở xã An Thạch được Hội LHPN xã hỗ trợ vốn khởi nghiệp. Sản phẩm bánh tráng dừa mè, bánh tráng đậu phộng của gia đình chị Nga được triển lãm tại Hội chợ “Kết nối, xây dựng thương hiệu sản phẩm hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp” do Hội LHPN tỉnh tổ chức.
THÁI HÀ