Vừa qua, Ban Dân tộc HĐND tỉnh có đợt khảo sát việc thực hiện Nghị định 116 của Chính phủ về chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức và người được hưởng lương trong lực lượng vũ trang công tác ở vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn từ năm 2011-2017 tại 3 huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân. Trao đổi với phóng viên Báo Phú Yên, ông Phạm Ngọc Công, Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh, cho biết:

Ông Phạm Ngọc Công

Từ ngày 1/3/2011, những đối tượng trên công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được hưởng 7 danh mục hỗ trợ như phụ cấp thu hút bằng 70% tiền lương tháng; phụ cấp công tác lâu năm ở mức 0,5 so với mức lương tối thiểu chung áp dụng đối với người có thời gian thực tế làm việc từ đủ 5 năm đến dưới 10 năm, mức 0,7 cho người từ đủ 10 năm đến dưới 15 năm và mức 1 với người từ đủ 15 năm trở lên.

Đồng thời, những đối tượng này còn được trợ cấp lần đầu và trợ cấp chuyển vùng bằng 10 tháng lương tối thiểu chung và 12 tháng lương tối thiểu chung cho gia đình khi công tác từ 3 năm trở lên đối với nữ và từ 5 năm trở lên đối với nam; được trợ cấp tiền mua, vận chuyển nước ngọt và sạch trong điều kiện thiếu nước ngọt và sạch theo mùa để phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày; được trợ cấp một lần khi chuyển công tác ra khỏi vùng hoặc nghỉ hưu; được thanh toán tiền tàu xe cho nghỉ hàng năm, nghỉ ngày lễ, Tết, nghỉ việc riêng về thăm gia đình; được trợ cấp tham quan, học tập, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ…

* Tại 3 huyện miền núi của tỉnh, quá trình triển khai nghị định này đã mang lại những hiệu quả gì, thưa ông?

- Từ khi triển khai nghị định này, ở vùng dân tộc, miền núi của tỉnh đã có 12.249 lượt người tại 21 xã và 29 thôn, buôn đặc biệt khó khăn được thụ hưởng hơn 221,2 tỉ đồng. Từ đây, cơ bản giải quyết khó khăn, tạo động lực thu hút cán bộ, đặc biệt là cán bộ trẻ về vùng miền núi đặc biệt khó khăn cống hiến và giữ chân những cán bộ lâu năm ở lại đây công tác; góp phần không nhỏ vào việc chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, nâng cao dân trí và tạo ra những thay đổi tích cực cho vùng nông thôn miền núi.

* Bên cạnh đó, việc triển khai nghị định của các địa phương còn tồn tại những hạn chế nào, thưa ông?

- Hạn chế lớn nhất là các địa phương chưa thực hiện đầy đủ các danh mục hỗ trợ đã được quy định trong Nghị định 116. Cụ thể, nguồn vốn Trung ương hỗ trợ 100% cho thực hiện 7 danh mục nhưng chúng ta chỉ triển khai được 2-3 danh mục. Trong đó tập trung chủ yếu ở mục phụ cấp thu hút, phụ cấp lâu năm và có rất ít đối tượng được hưởng trợ cấp lần đầu, chuyển vùng, trợ cấp chuyển công tác ra khỏi vùng, nghỉ hưu. Những danh mục có thể triển khai và rất cần thiết cho vùng đặc biệt khó khăn thì lại bị bỏ lỡ như tham quan, học tập, bồi dưỡng; trợ cấp mua và vận chuyển nước; thanh toán tiền tàu xe. Điều này cho thấy các địa phương chưa tận dụng đầy đủ chính sách cho các đối tượng đủ điều kiện thụ hưởng.

Một hạn chế nữa mà các địa phương mắc phải đó là khâu rà soát, thống kê đối tượng thụ hưởng. Tại hầu hết địa phương, việc áp dụng hỗ trợ chủ yếu thực hiện cho lực lượng trong ngành Giáo dục; còn đội ngũ cán bộ xã thì chưa được quan tâm đầy đủ. Đồng thời, trong quá trình áp dụng, do chưa tìm hiểu kỹ hướng dẫn nên đã có địa phương hiểu sai quy định về đối tượng thụ hưởng. Đồng thời, việc xác định đối tượng, địa bàn đặc biệt khó khăn thụ hưởng chính sách còn chưa thống nhất; hay còn chồng chéo giữa Nghị định 116 với Nghị định 61 áp dụng cho lực lượng giáo viên và Nghị định 64 cho Y tế…

Cán bộ viên chức về công tác ở những xã đặc biệt khó khăn sẽ được hưởng nhiều chế độ theo Nghị định 116. Trong ảnh: Bà con xã Sơn Phước, huyện Sơn Hòa tới trạm y tế xã khám bệnh miễn phí - Ảnh: MINH DUYÊN

* Vậy nguyên nhân do đâu và thời gian tới sẽ được khắc phục như thế nào?

- Qua đợt khảo sát, chúng tôi nhận thấy có nhiều nguyên nhân dẫn tới những hạn chế trên. Trong đó danh mục trợ cấp mua, vận chuyển nước ngọt và sạch chưa thực hiện được là do nhu cầu thực tế của địa phương không có hoặc chưa được rà soát kỹ nên tỉnh chưa có quy định cụ thể về thời gian hưởng, cũng như mức trợ cấp. Đối với danh mục thanh toán tiền tàu xe, đối tượng thụ hưởng ít, thủ tục phức tạp nên địa phương đã “bỏ qua”. Hay đối tượng thụ hưởng trong nghị định không ghi rõ là chỉ áp dụng cho hợp đồng 68 dẫn đến địa phương hiểu sai. Đồng thời, từ trước tới nay, lực lượng y tế, vũ trang hưởng theo ngành dọc nên địa phương không nắm cụ thể… Như vậy, nguyên nhân chính dẫn tới những thiếu sót trong quá trình thực hiện Nghị định 116 của Chính phủ là các địa phương chưa nghiên cứu kỹ những văn bản quy phạm pháp luật dẫn tới hiểu sai, hiểu thiếu; bên cạnh đó, công tác hướng dẫn, phối hợp của các ngành, các đơn vị, địa phương còn hạn chế, chưa thật sự chặt chẽ…

Để khắc phục những hạn chế này, trước mắt, tôi khẳng định lại một số nội dung còn bị hiểu sai hay hiểu mơ hồ. Một là quy định xã, thôn buôn đặc biệt khó khăn có trong Thông tư 08 của Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính và các quyết định được thay thế của cấp có thẩm quyền theo quy định. Như vậy, những xã, thôn buôn được thụ hưởng Nghị quyết 116 là những xã, thôn buôn đặc biệt khó khăn được đầu tư Chương trình 135. Hai là việc áp dụng Nghị định 116, Nghị định 61, Nghị định 64… thì chế độ áp dụng theo quy tắc hưởng một ưu đãi cao nhất. Ba là, đối tượng áp dụng là cán bộ, viên chức, công chức và người làm việc theo chế độ hợp đồng, kể cả người tập sự, thử việc. Đồng thời, chúng tôi đề nghị các ngành chuyên môn của tỉnh có hướng dẫn cụ thể việc xác định đối tượng, địa bàn và quy trình thủ tục thực hiện chi trả cho từng danh mục thụ hưởng. Các địa phương phải tiếp tục rà soát đối tượng thụ hưởng, dù chỉ có một hai đối tượng đủ điều kiện cũng thực hiện đầy đủ sao cho không bỏ sót, tránh chồng chéo, trùng lắp đối tượng và lập dự toán kinh phí đảm bảo sát, đúng với thực tế....

* Xin cảm ơn ông!

MINH DUYÊN (thực hiện)