Hỏi: Tôi năm nay 55 tuổi, bị tiểu đường týp II đã mười năm. Mấy ngày gần đây tự nhiên mắt tôi bị mờ đột ngột, cảm giác như trước mắt có tấm màn màu hồng. Xin hỏi có phải bệnh tiểu đường làm hư mắt, nên khám điều trị như thế nào?

Phan Thị Ngọc Ánh

(xã Bình Ngọc, TP Tuy Hòa)

Trả lời: Tiểu đường là một trong những nguyên nhân gây mù lòa. 60% bệnh nhân sau 15 năm bị bệnh dù týp I hay týp II, đều có thể bị tổn thương ở mắt. Bệnh mắt do tiểu đường biểu lộ trên nền võng mạc một cách âm thầm qua nhiều năm. Ở giai đoạn sớm, các đốm xuất huyết nhỏ hay mỡ lắng đọng trên võng mạc. Sở dĩ bệnh nhân bị mờ mắt và thấy một tấm màn hồng trước mắt vì bị chảy máu trên võng mạc. Sau vài ngày máu tan bớt đi nên nhìn rõ hơn trước. Bệnh võng mạc do tiểu đường là kết quả của những thay đổi:

- Thay đổi trong máu: Lượng protein (đạm) trong máu tăng làm máu trở nên quánh hơn.

- Thay đổi ở thành mạch: Thành mạch dày hơn và giòn hơn nên dễ vỡ.

Do những sự thay đổi này mà mạch máu ở võng mạc bị bít lại, tạo ra những vùng thiếu oxy nên cơ thể tự vệ bằng cách tạo ra những mạch máu mới gọi là tân mạch. Tân mạch này giòn, dễ vỡ nên gây xuất huyết võng mạc.

 Trong giai đoạn trễ hơn các mạch máu bất thường và mô sẹo võng mạc tiếp tục phát triển có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như co kéo gây bong võng mạc hoặc tăng nhãn áp (cườm nước).

Với bệnh võng mạc tiểu đường, thị lực có thể giảm dần đến mất hoàn toàn khả năng cảm nhận ánh sáng. Bệnh thường không có triệu chứng, nên nếu bị tiểu đường ở bất kỳ dạng nào, người bệnh nên đi khám mắt định kỳ phòng trường hợp bệnh diễn biến phức tạp cần chữa trị ngay.

Phòng ngừa bệnh quan trọng là phải kiểm soát lượng đường trong máu và kiểm soát huyết áp (nếu có) nhằm giảm nguy cơ bệnh võng mạc tiểu đường. Tuy nhiên, kiểm soát lượng đường tốt không có nghĩa loại trừ hoàn toàn nguy cơ bệnh võng mạc tiểu đường.

Điều trị bệnh võng mạc tiểu đường có nhiều khó khăn, dùng chùm tia laser năng lượng cao để phá hủy mô võng mạc bệnh lý, ngăn ngừa tân mạch tiến triển. Tuy nhiên, ở một số bệnh nhân, điều trị laser không mang lại kết quả khả quan. Với các trường hợp bệnh nặng có kèm theo xuất huyết dịch kính cần thực hiện phẫu thuật cắt bỏ dịch kính kết hợp với các phương pháp phẫu thuật khác. Thường xuyên khám mắt định kỳ, để sớm phát hiện bệnh là chìa khóa then chốt để chữa trị bệnh thành công.

BS ĐOÀN VĂN HẢI