Thơm thơm, chát chát vị sim rừng; nồng nồng, ngậy ngậy vị dâu tằm; thanh thanh, ngọt ngọt vị khóm… vừa chạm bờ môi, hồn quê lan tỏa khiến không khí xuân thêm đậm đà, ấm áp.

Sản phẩm rượu tằm Hòa Phong được giới thiệu tại hội chợ xúc tiến thương mại. Ảnh: BẠCH VÂN

Vị ngày tết

Ông Nguyễn Ngọc Cửu ở xã Hòa Phong (huyện Tây Hòa) chia sẻ: Tết đến xuân về, người đàn ông trong nhà đảm nhiệm việc rót ly rượu mời gia tiên và người thân. Với người Hòa Phong, rượu mời sẽ là rượu tằm. Nhà nhà trong xóm tự tay chọn tằm, ủ men trong thẩu lớn. Phải chính tay người hái dâu, lọc kén thì rượu ra mới đậm vị. Đời tằm nhả tơ làm những tấm lụa đẹp rồi lại ủ thân xác thành hơi men cay, chỉ người trồng dâu mới thấu nên cũng chỉ có họ mới biết nâng niu để nhộng không bị vỡ, nứt khi mang ủ. Rượu tằm đủ tháng, được ngày chắt ra từng xị đậy kín để giữ vị cây, vị đất làm nên hương thơm đặc trưng. Tết là để quảng giao bạn bè, thắt chặt thêm mối tri kỷ tình thân. Thanh niên ưa ly bia, tay bắt mặt mừng, xởi lởi anh em khắp bốn bể. Người đứng tuổi lại có cái thú sum vầy, nhâm nhi từng ngụm rượu nhỏ, hàn huyên về chuyện người, chuyện đời qua lời ca, tiếng hát.

Rượu khóm Đồng Din được ủ men tự nhiên và sản xuất bằng dây chuyền công nghệ hiện đại. Ảnh: BẠCH VÂN

Về Đồng Din những ngày này, vị khóm nồng đượm trong từng ly rượu ủ men. Mỗi giọt vàng óng ấy là kết tinh của hoài bão muốn đưa nông sản quê nhà ra năm châu, sánh ngang với rượu vang của Pháp, rượu gạo của Trung Quốc hay vodka của Nga... Ông Nguyễn Hoàng Chương, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Đồng Din (huyện Phú Hòa), cho biết: Khi bảo quản khóm, nhìn những dòng mật sánh ứa ra từ trái chín, tôi thấy được tiềm năng của nông sản này với sản phẩm rượu trái cây. Xu thế người tiêu dùng trong nước và thế giới ngày càng ưa những loại rượu được sản xuất từ nguyên liệu thiên nhiên, vừa đảm bảo được vị vốn có, vừa an toàn sức khỏe. Rượu khóm sử dụng loại khóm chín cây có những thớ giòn, mọng nước với sắc vàng mịn, vị ngọt thanh. Sau khi gọt vỏ, cắt khúc, khóm được trộn tỉ lệ nước phù hợp rồi đem ủ men thành rượu đạt chuẩn về màu sắc, độ trong và lưu giữ trọn vẹn hương thơm tự nhiên. Tin vui những ngày đầu xuân là các sản phẩm làm từ khóm của HTX không chỉ đạt OCOP 3 sao, 4 sao cấp tỉnh mà còn được xuất khẩu sang Nhật, Nga và được thị trường thế giới đón nhận. “Tạo ra sản phẩm rượu trái cây là thêm một lần tôi muốn nâng giá trị nông sản quê hương như một sản vật được thiên nhiên ban tặng cũng như góp phần khẳng định thương hiệu đặc sản trái cây Phú Yên”, ông Chương bày tỏ.

Hạ thổ rượu vang sim

Trái sim rừng với người dân xã An Xuân (huyện Tuy An) nói riêng và người dân vùng miền núi của tỉnh nói chung không còn lạ, nhưng rượu vang sim được ủ men từ trái sim rừng thì có lẽ là lần đầu. Mẻ rượu vang sim rừng đầu tiên của HTX Nông lâm nghiệp và dịch vụ Liên Xuân Phát (HTX Liên Xuân Phát) được hạ thổ đón xuân, hứa hẹn một khởi đầu hồng phát. Trong cái se se lạnh vùng miền núi mỗi độ xuân về, một ly rượu sim đủ làm ửng đỏ đôi má hồng thiếu nữ An Xuân. ThS Nguyễn Trần Vũ, Trưởng bộ môn Trồng trọt, lâm nghiệp thuộc Trường đại học Phú Yên, người hoàn thiện ý tưởng xây dựng sản phẩm hàng hóa từ trái sim rừng, cho biết: Sim mọc nhiều trong tự nhiên có giá trị dược liệu cao. Do chưa được khai thác đúng nên loại trái cây này mới chỉ dừng lại là quà quê mọc dại ăn hàng hay làm siro thức uống giải khát mùa hè. Trước áp lực kinh tế, nhiều diện tích sim bị thu hẹp nhường chỗ cho rừng sản xuất. Để bảo tồn, tôi cùng một số thành viên xây dựng mô hình trồng sim rừng theo hướng hàng hóa kết hợp với phát triển du lịch tại khu vực gò Thì Thùng. Sim không chỉ được trồng phục vụ không gian vãn cảnh mà còn được thu hái, lên men thành rượu vang sim.

ThS Nguyễn Trần Vũ - người hoàn thiện ý tưởng xây dựng sản phẩm hàng hóa từ cây sim rừng. Ảnh: CTV

Mùa hè với những hoa sim nhuộm tím khắp sườn đồi sẽ cho mùa thu sum suê trái để mùa xuân thưởng thức từng giọt vang tím, thơm mát vị núi rừng. Rót vào ly, lắc nhẹ, đưa qua khứu giác, nhấp một ngụm nhỏ, chờ vài giây cho hương rượu xâm chiếm vị giác sẽ cảm nhận trọn vẹn vị chát nhẹ của vang, vị ngọt dịu của sim chín. Dù ở bữa tiệc xa hoa nơi khách sạn 5 sao hay giữa chốn đại ngàn, vang sim vẫn giữ nét mộc mạc mà sang trọng cho người thưởng thức. Theo ông Phạm Đình Tuấn, Giám đốc HTX Liên Xuân Phát, đơn vị đang chuẩn bị những điều kiện cần thiết như trang thiết bị công nghệ, hoàn thiện thương hiệu sản phẩm, liên kết đối tác để rượu vang sim chính thức có mặt trên thị trường vào năm mới. Đợt hạ thổ đầu tiên như món quà lộc may mắn chia sẻ với mọi người trong ngày tết đến xuân về.

BẠCH VÂN