Sử dụng thực phẩm không an toàn, chế biến không hợp vệ sinh, nhất là các loại thịt sống sẽ trở thành tác nhân gây bệnh, ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí đến tính mạng người dùng.
Từ đầu thế kỷ XXI tới nay, hơn 70% dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi là các bệnh có nguồn gốc lây truyền từ động vật sang người. Thế giới ghi nhận hơn 200 bệnh lây truyền từ động vật sang người với nhiều tác nhân gây bệnh khác nhau. Trong đó, nhiều bệnh lây truyền qua đường thực phẩm, ăn uống hằng ngày. Riêng việc ăn sống thịt, nội tạng động vật chưa qua chế biến làm tăng nguy cơ tử vong tới 13%.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong thịt, nội tạng sống có chứa rất nhiều mầm bệnh như khuẩn Salmonella, E.coli hay vi khuẩn Listeria monocytogenes… Những khuẩn này chỉ bị tiêu diệt khi được nấu chín. Do đó, khi ăn thịt, nội tạng động vật sống, nguy cơ ngộ độc rất cao, thậm chí là có thể tử vong nếu nhiễm một lượng đủ lớn khuẩn Salmonella.
Thực phẩm trong quá trình nuôi, trồng hoặc chế biến, đóng gói, bảo quản có thể bị nhiễm các loại vi khuẩn, ký sinh trùng, virus hay nấm… Đây chính là mầm gây bệnh cho con người. Khi những thức ăn chứa các vi sinh vật này được đưa vào cơ thể, chúng sẽ tồn tại, sinh trưởng, làm tổn thương hoặc tiết ra các độc tố gây bệnh cho con người.
Ngoài các dạng cấp như ngộ độc thực phẩm, còn có các bệnh âm thầm tích tụ, phát tác gây các bệnh: liên cầu khuẩn lợn, tiêu chảy, bệnh tả, kiết lỵ, thương hàn, sán não, viêm gan do virus viêm gan A và E, bại liệt… Thậm chí còn có thể gây bệnh tiểu đường, béo phì và ung thư nếu ăn quá nhiều các loại thực phẩm chiên xào.
Thực phẩm trong quá trình nuôi, trồng hoặc chế biến, đóng gói, bảo quản có thể bị nhiễm các loại vi khuẩn, ký sinh trùng, virus hay nấm… Đây chính là mầm gây bệnh cho con người. Khi những thức ăn chứa các vi sinh vật này vào cơ thể, chúng sẽ tồn tại, sinh trưởng, làm tổn thương hoặc tiết ra các độc tố gây bệnh cho con người.
Không chỉ ăn các loại thực phẩm không an toàn mới có nguy cơ mắc bệnh tật, mà nhiều trường hợp sử dụng những đồ uống, giải khát với các nguyên liệu không rõ nguồn gốc như: rượu, trà sữa… cũng dễ gây ngộ độc thực phẩm.
Do đó, việc lựa chọn ăn gì, ăn như thế nào để vừa bảo đảm dinh dưỡng cho bản thân, vừa tránh được bệnh tật là việc mọi người cần cân nhắc.
Thực phẩm là nguồn dinh dưỡng cho con người nhưng cũng là tác nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm nếu sử dụng không đảm bảo an toàn. Vì vậy sử dụng thực phẩm phải tuân thủ một số nguyên tắc trong ăn uống.
Để phòng, tránh ngộ độc thực phẩm và các bệnh lây truyền qua đường thực phẩm, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm khuyến cáo, mọi người nên ăn chín, uống chín; lựa chọn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng, nguồn gốc an toàn và đảm bảo vệ sinh. Khi mua các loại thịt, cá, rau xanh nên chọn loại tươi mới; không sử dụng các loại thực phẩm bị nấm mốc.
Đối với thực phẩm đóng hộp, đóng gói phải có nguồn gốc, hạn sử dụng; không sử dụng chất bảo quản, phẩm màu, chất hóa học trong chế biến thực phẩm. Đặc biệt, phải hạn chế ăn các món tái, sống; không ăn tiết canh và các món chế biến từ huyết sống của một số loài động vật.
Trong quá trình chế biến, cần dùng nước sạch để rửa thực phẩm, dụng cụ chế biến và nấu nướng thức ăn; ăn ngay thức ăn vừa nấu chín; bảo quản thức ăn sau nấu ở nơi sạch sẽ, thoáng và che đậy kín tránh nhiễm khuẩn; đồ dùng đựng thực phẩm sống, chín phải riêng biệt; rửa sạch tay trước khi chế biến và ăn uống.
NHẠN NGUYỄN (tổng hợp)
