Viết hai ca khúc Gió Tuy Hòa và Dấu tích thời mở cõi trước khi đến Phú Yên, sáng tác nhiều bản nhạc múa cho Đoàn ca múa nhạc dân gian Sao Biển và người học trò xuất sắc - Nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Hữu Từ, rõ ràng là nhạc sĩ Đức Trịnh - Hiệu trưởng Trường đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội đã dành nhiều tình cảm cho mảnh đất ràn rạt nắng gió.
Nhạc sĩ - đại tá Đức Trịnh trò chuyện cùng tác giả - Ảnh: M.NGUYỆT
Trong cuộc trò chuyện với phóng viên Báo Phú Yên, nhạc sĩ mặc áo lính, Phó chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã chia sẻ những suy nghĩ, ưu tư về đời sống âm nhạc hiện nay.
VIẾT BẰNG TÌNH CẢM CHÂN THẬT
* Nhắc đến nhạc sĩ Đức Trịnh, không thể không nhắc đến Miền xa thẳm - ca khúc đã thoát khỏi khuôn khổ của một vở kịch và làm lay động biết bao trái tim. Đã có ai nói với ông rằng họ rơi nước mắt khi nghe Miền xa thẳm?
- Ngay sau khi viết xong Miền xa thẳm, tôi mời ca sĩ Quỳnh Hương và ca sĩ Nguyệt Minh hát. Ca sĩ Nguyệt Minh thể hiện phần vocal, còn ca sĩ Quỳnh Hương thể hiện phần lời hát. Lúc đó Quỳnh Hương đang học trong trường và hát rất hay. Bài hát đó tôi tự phối khí, thu thanh và dàn dựng ngay trong một đêm. Ngay ngày hôm sau đưa bài hát vào vở kịch, cả ê kíp đều xúc động. Lần đầu tiên “ra mắt”, thấy đồng nghiệp xúc động là mình cảm thấy sung sướng. Khi vở kịch được công diễn, khán giả rất xúc động. Và bài hát đã có một đời sống riêng sau này. Tôi nghĩ rằng mình sáng tác bằng tình cảm chân thật và khán giả đã đón nhận.
* Phú Yên có hai học sinh - sinh viên trưởng thành từ Trường đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội là Nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Hữu Từ và ca sĩ Mỹ Như. Ông nhận xét gì về hai gương mặt này trong “mặt bằng” học sinh - sinh viên của trường ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên?
- Thật khó để mà so sánh, nhưng hai học sinh - sinh viên Phú Yên được trường đào tạo là Hữu Từ và Mỹ Như đều nổi tiếng cả. Đà Nẵng có Kasim Hoàng Vũ; Tây Nguyên có Y Vol, Y Garia là con của anh Y Moan, đều là những ca sĩ nổi tiếng, có anh Y Xanh là trưởng đoàn Ca múa nhạc dân tộc Đắk Lắk. Còn ở bắc miền Trung như Nghệ An, Huế… cũng có sinh viên của trường. Nếu so sánh về bề nổi, Phú Yên không hề kém các tỉnh. Mặc dù rất ít học sinh - sinh viên Phú Yên được đào tạo tại Trường đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội nhưng những bạn từng học ở trường đều rất nổi tiếng.
Thời gian gần đây tôi hay vào Phú Yên công tác. Tôi thấy con người Phú Yên rất đáng yêu và mảnh đất Phú Yên thơ mộng, hy vọng sẽ càng ngày càng phát triển. Mấy năm gần đây, Phú Yên rất quan tâm đến hoạt động văn hóa nghệ thuật, đã đăng cai nhiều chương trình lớn như Giải Sao Mai, Duyên dáng Việt Nam, Liên hoan phim Việt Nam… Sắp tới đây, Trường đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội có chủ trương liên kết với tỉnh để đào tạo tại địa phương. Hy vọng Phú Yên sẽ xuất hiện nhiều danh tài trên con đường nghệ thuật nói chung, âm nhạc nói riêng.
ĐỜI SỐNG ÂM NHẠC ĐANG… LOẠN CHUẨN
* Với cương vị Phó chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam, ông đánh giá như thế nào về đời sống âm nhạc hiện nay?
- Nhiệm kỳ này, Hội Nhạc sĩ Việt Nam có thêm một ban, là Ban Âm nhạc thịnh hành. Đây là một trong những nét mới. Chúng tôi đã tổ chức những hội thảo khắp ba miền Nam - Trung - Bắc về vấn đề này và đi đến thống nhất: âm nhạc thịnh hành là âm nhạc đang được phổ biến, lưu truyền rộng rãi trong thời kỳ đương đại, từ nhạc không lời, những ca khúc romantic, thính phòng đến những ca khúc rất đời thường, tất nhiên là không bao gồm các ca khúc mà giá trị nghệ thuật chưa cao. Chúng tôi thành lập Ban Âm nhạc thịnh hành để đưa vào dòng chảy âm nhạc những thể loại âm nhạc, từ nhạc khí, nhạc không lời đến ca khúc đang được công chúng yêu mến.
Tuy nhiên, đời sống âm nhạc đang có tình trạng loạn chuẩn. Có những bài hát rất bình thường nhưng công chúng lại yêu thích, có những bài hát có giá trị nghệ thuật cao nhưng công chúng chưa quan tâm. Có người nói rằng những tác phẩm được Hội Nhạc sĩ Việt Nam trao giải thưởng chưa được công chúng đón nhận nhiều. Đấy là do mình chưa chuyển tải được đến với khán giả. Việc đó tùy thuộc vào nhiều khâu, từ sáng tác đến biểu diễn, quảng bá. Nếu phối hợp tốt các khâu đó thì các giá trị nghệ thuật đích thực sẽ tồn tại mãi mãi.
* Nói thêm một chút về tình trạng loạn chuẩn. Ông có bức xúc, trăn trở không khi những giọng ca có tài năng thật sự, được đào tạo bài bản rất nhiều năm trong trường nghệ thuật như Trọng Tấn, Anh Thơ, Đăng Dương… song cát-xê vẫn thua xa cát-xê của các “ngôi sao ca nhạc”?
- Loạn chuẩn thì có, nhưng không có gì phải bức xúc cả. Đời sống xã hội không phải lúc nào cũng phẳng lặng, phải có những khúc quanh co. Tôi nghĩ rằng sau những khúc quanh co đó thì nó sẽ trở về với dòng chảy đích thực. Chỉ có điều nhanh hay chậm là do nỗ lực của mọi người, từ sáng tác, biểu diễn đến quảng bá. Một giáo sư người Anh nói rằng, ở nước ngoài, người ta để cho dòng chảy âm nhạc chảy một cách hết sức tự nhiên. Chính phủ nhìn thấy dòng âm nhạc nào ít công chúng thì sẽ hỗ trợ cho dòng đó.
Có một số người không được đào tạo bài bản nhưng để trở thành ngôi sao, họ phải tự học rất nhiều, khổ công luyện tập rất nhiều. Ví dụ như Phương Thanh - một ca sĩ đã thành danh. Chị ấy hát bằng tất cả tấm lòng, có thể nói là rút cả ruột gan ra mà hát. Chị ấy đã thành công sau khi bỏ ra rất nhiều công sức. Thế nhưng khi so sánh, mình vẫn hay phiến diện, cứ thấy trong trường lớp ra là đánh giá cao, như vậy cũng không đúng.
* Xin cảm ơn nhạc sĩ!
NAM PHƯƠNG (thực hiện)
