Hãng thông tấn chính thức của Iran IRNA đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng nước này ngày 19/6 đã thẳng thừng bác bỏ các cáo buộc cho rằng Tehran đứng sau hai vụ tấn công tàu chở dầu tại Vịnh Oman hôm 13/6 vừa qua, đồng thời cho rằng bằng chứng được Mỹ đưa ra là "vô căn cứ".
IRNA dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng, thiếu tướng Amir Hatami nêu rõ: "Những cáo buộc nhằm vào các lực lượng vũ trang Iran và đoạn phim được công bố liên quan sự cố xảy ra với các tàu chở dầu là... không có căn cứ và chúng tôi thẳng thừng bác bỏ những cáo buộc này".
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Iran, lực lượng vũ trang Iran nằm trong số lực lượng đầu tiên tiếp cận các tàu chở dầu sau sự cố trên để thực hiện công tác cứu hộ, cứu nạn và đã cứu được 23 người trên một chiếc tàu.
Trước đó, Mỹ cáo buộc Iran đứng sau các cuộc tấn công tàu chở dầu hồi tuần trước, công bố hình ảnh và đoạn băng hình mà Washington nói là ghi lại cảnh người Iran ở trên một tàu tuần tra đang tháo gỡ một quả ngư lôi chưa phát nổ được gắn dưới thân của một trong những tàu chở dầu.
Mới nhất, ngày 19/6, hải quân Mỹ còn trưng bày một thanh nam châm và các mảnh vỡ của mìn gắn dưới đáy tàu, cho rằng các mảnh vỡ này cho thấy một sự tương đồng đặc biệt với các loại mìn của Iran.
Liên quan đến diễn biến xung quanh các vụ tấn công tàu chở dầu trên vịnh Oman, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas ngày 19/6 khẳng định vẫn có nguy cơ xảy ra chiến tranh tại vùng Vịnh nếu căng thẳng giữa Iran và Mỹ tiếp tục gia tăng.
Theo người đứng đầu ngành ngoại giao Đức, đối thoại với tất cả các bên vẫn là giải pháp cần thiết lúc này. Phát biểu trước báo giới bên cạnh người đồng cấp Pháp Jean-Yves Le Drian tại Paris, Ngoại trưởng Heiko Mass nói rằng nguy cơ chiến tranh tại vùng Vịnh chưa thể tháo gỡ và tình hình vẫn nghiêm trọng như trước đây. Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải tiến hành đối thoại giữa các bên liên quan nhằm giảm leo thang cũng như tìm kiếm các giải pháp khả thi.
Các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) nhìn chung thận trọng hơn Washington trong việc quy trách nhiệm tiến hành các vụ tấn công tàu chở dầu, chỉ bày tỏ quan ngại về nguy cơ của một cuộc xung đột lớn ở vùng Vịnh. Theo Ngoại trưởng Pháp Le Drian, đã đến lúc các cường quốc thế giới cần phải hợp tác nhằm đảm bảo giảm căng thẳng hiện nay.
* Ngày 19/6, Iran tuyên bố sẽ không mở rộng thời hạn chót 60 ngày để các bên tham gia thỏa thuận hạt nhân, có tên gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), có biện pháp đảm bảo các lợi ích của Iran.
Tổ chức Năng lượng nguyên tử của Iran (AEOI) đã tuyên bố như trên khi đề cập việc các cường quốc châu Âu không có biện pháp bảo vệ nền kinh tế Tehran khỏi các biện pháp trừng phạt của Mỹ. Truyền hình nhà nước Iran dẫn lời Người phát ngôn AEOI, Behrouz Kamalvandi nêu rõ: "Thời hạn 2 tháng của Iran đối với các bên còn lại của JCPOA (sau khi Mỹ tuyên bố rút khỏi) không thể được gia hạn".
Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày, Thư ký Hội đồng An ninh quốc gia tối cao Iran Ali Shamkhani khẳng định Tehran đang đàm phán với Nga và Trung Quốc về một cơ chế giải quyết tiềm năng trong trường hợp các cuộc thảo luận với Liên minh châu Âu (EU) về một thỏa thuận hạt nhân gặp thất bại.
Hồi tháng 5, Iran tuyên bố tạm ngừng thực thi một số điều khoản trong thỏa thuận JCPOA, đồng thời thông báo sẽ khởi động quá trình làm giàu urani ở cấp độ cao hơn nếu như trong vòng 60 ngày, tức là đến ngày 8/7 tới, các cường quốc châu Âu không có biện pháp bảo vệ lợi ích của Tehran theo JCPOA trước các biện pháp trừng phạt của Mỹ. Theo JCPOA, Iran phải hạn chế chương trình hạt nhân mà phương Tây lo ngại có thể dẫn tới việc chế tạo bom hạt nhân.
Đổi lại, các quốc gia phương Tây đồng ý gỡ bỏ mọi biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran. Tháng 5/2018, Mỹ tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran với lý do nội dung thỏa thuận "quá hào phóng" với Tehran, không siết chặt các hoạt động thử tên lửa đạn đạo hay hạn chế việc Iran tham gia vào các cuộc xung đột trong khu vực.
Theo đó, Mỹ áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt Iran. Sau động thái này của Washington, các quốc gia châu Âu đã nỗ lực tìm cách cứu vãn thỏa thuận. EU đã thông báo thiết lập Công cụ hỗ trợ trao đổi thương mại để đảm bảo duy trì các hoạt động thương mại với Iran, qua đó bảo vệ lợi ích của nước Cộng hòa Hồi giáo này trong bối cảnh Mỹ áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, cho đến nay, cơ chế này vẫn chưa đi vào hoạt động và Iran nhiều lần thể hiện sự mất kiên nhẫn đối với EU.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
