* Nghệ sĩ Hàn Quốc và Triều Tiên sẽ diễn chung ở Bình Nhưỡng
Hãng tin Kyodo ngày 25/3 cho biết Nhật Bản đã đề nghị thêm một loạt điều kiện cho một cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào tháng 5 tới, bao gồm Bình Nhưỡng phải cam kết giải quyết vấn đề bắt cóc công dân Nhật Bản và từ bỏ tên lửa đạn đạo tầm trung.
Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono đã đưa ra đề nghị trên tại các cuộc gặp riêng rẽ ở Washington với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis và Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo, người vừa được ông Trump đề cử làm Ngoại trưởng, và Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ John Sullivan hồi đầu tháng này.
Ông Kono cũng đề nghị giới chức Mỹ đảm bảo rằng trước cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều lần đầu tiên sắp tới, Bình Nhưỡng phải cam kết thúc đẩy phi hạt nhân hóa một cách toàn diện, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược; chấp nhận cho các thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) vào thanh sát các cơ sở hạt nhân của nước này; và phá hủy kho vũ khí hóa học. Kyodo cho biết Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng sẽ nêu các đề nghị tương tự khi gặp Tổng thống Trump trong chuyến thăm Mỹ giữa tháng 4 tới.
Các nguồn tin cho biết giới chức cấp cao Mỹ "bày tỏ thấu hiểu" đề nghị của ông Kono. Tuy nhiên, sẽ là phi thực tế khi Nhật Bản hy vọng Mỹ có thể buộc Triều Tiên chấp nhận tất cả những điều kiện của Nhật Bản.
Nhật Bản lo ngại rằng nếu Washington và Bình Nhưỡng đạt tiến bộ về từ bỏ tên lửa đạn đạo liên lục địa có khả năng bắn tới lãnh thổ Mỹ, năng lực tên lửa đạn đạo tầm trung của Triều Tiên vẫn có thể đặt ra mối đe dọa đối với Nhật Bản. Một quan chức Chính phủ Nhật Bản thừa nhận "rất khó để buộc Triều Tiên chấp nhận mọi điều kiện mà Nhật Bản nêu ra, song vẫn cần đưa ra một đề nghị như vậy với Mỹ khi nói về quan hệ ngoại giao tương lai với Triều Tiên”.
Kế hoạch về một cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều đầu tiên đã được Giám đốc Văn phòng An ninh quốc gia thuộc Phủ Tổng thống Hàn Quốc Chung Eui-yong thông báo vào ngày 8/3. Theo ông Chung, phía Triều Tiên bày tỏ sẵn sàng thảo luận vấn đề phi hạt nhân hóa trong cuộc gặp này, đồng thời cam kết không tiến hành thử hạt nhân và tên lửa trong thời gian diễn ra cuộc gặp, và "thừa nhận" rằng các cuộc tập trận chung thường niên Mỹ-Hàn sẽ diễn ra theo kế hoạch.
Hiện hai bên chưa nhất trí về thời gian cũng như địa điểm cụ thể của cuộc gặp. Đến nay phía Triều Tiên chưa có thông báo hay bình luận gì về kế hoạch gặp mang tính lịch sử này. Trong khi đó, Nhà Trắng cho biết ông Trump sẽ nói chuyện với ông Kim "đúng theo kế hoạch" nếu nhà lãnh đạo Triều Tiên thực hiện các lời hứa của mình.
Trong diễn biến khác, đoàn nghệ thuật Hàn Quốc gồm các ca sĩ K-pop nổi tiếng sẽ biểu diễn cùng các nghệ sĩ CHDCND Triều Tiên trong buổi diễn hiếm hoi vào đầu tháng 4 tại Bình Nhưỡng. Đoàn nghệ thuật Hàn Quốc 160 thành viên, gồm các ngôi sao như ca sĩ Cho Yong-pil, nhóm nhạc nữ 5 thành viên Red Velvet và cựu thành viên nhóm Girls' Generation Seohyun, sẽ đến Bình Nhưỡng từ ngày 31/3 đến 3/4 trình diễn trước hội nghị thượng đỉnh Liên Triều dự kiến vào cuối tháng 4.
Theo Yonhap, Trợ lý Tổng thống Hàn Quốc phụ trách nghi thức ngoại giao Tak Hyun-min cho biết, đoàn nghệ thuật Hàn Quốc sẽ có một buổi diễn chung với các nghệ sĩ Triều Tiên vào ngày 3-4 sau khi tổ chức một buổi diễn riêng vào ngày 1/4. 2 buổi diễn có tên "Mùa xuân đến" và số nghệ sĩ Hàn Quốc tham gia có thể tăng do các màn trình diễn chung.
Trợ lý Tổng thống Tak vừa trở về Seoul tối 24/3 sau khi dẫn đầu đoàn tiền trạm 6 thành viên gồm quan chức chính phủ và chuyên gia Hàn Quốc tới Bình Nhưỡng trong chuyến đi 3 ngày kiểm tra địa điểm trình diễn tại Nhà hát lớn Đông Bình Nhưỡng 1.500 chỗ ngồi và Cung Thể thao Ryugyong Jong Ju Yong sức chứa 12.000 khán giả. Đoàn tiền trạm đã thảo luận chi tiết lịch làm việc và chương trình với đoàn Triều Tiên đứng đầu là Hyon Song-wol, trưởng nhóm nhạc nữ Moranbong nổi tiếng.
Ông Tak cho biết, chương trình chung sẽ phong phú hơn các buổi trình diễn của đoàn nghệ thuật Triều Tiên trong chuyến lưu diễn Hàn Quốc hồi tháng 2. Theo các quan chức Hàn Quốc, chính phủ đang triển khai kế hoạch thuê máy bay chở các nghệ sĩ trực tiếp đến Bình Nhưỡng từ Seoul.
Trong khi đó, theo KBS World, ngày 25/3, Rodong Sinmun, tờ báo chính thức của Đảng Lao động Triều Tiên đã lên tiếng chỉ trích kế hoạch mua sắm vũ khí của Hàn Quốc, gọi đây là hành động đi ngược lại với bầu không khí tích cực trong mối quan hệ liên Triều hiện tại. Đề cập đến việc quân đội Hàn Quốc lên kế hoạch mua sắm 40 máy bay chiến đấu tàng hình F-35A cùng nhiều tên lửa không đối đất TAURUS, tờ Rodong Sinmun cho rằng Hàn Quốc đang điên cuồng tìm cách đối đầu quân sự với Triều Tiên.
Tờ báo đã chỉ trích mạnh mẽ kế hoạch trên, gọi đây là sự khiêu khích rõ ràng nhằm vào một đối tác đàm phán, là hành động nguy hiểm đi ngược lại với không khí hòa giải và đoàn kết giữa hai miền Triều Tiên. Triều Tiên khẳng định đối thoại và hòa bình không thể đi đôi với tâm lý đối đầu và hiếu chiến, lịch sử quan hệ liên Triều đã có nhiều bài học quan trọng rằng hai bên không thể thực sự hòa giải trừ phi từ bỏ ý định đâm lén sau lưng.
H.N (tổng hợp từ TTXVN, SGGPO, Vietnam+)