Họ là những người trẻ, không mấy nổi danh về làm từ thiện. Họ chỉ cố gắng lao lụng “cày đường nhựa” nơi thị thành, rồi đau đáu một tấm lòng trợ giúp bà con nơi chôn nhau cắt rốn.
Nhà thơ Phan Hoàng (Phan Tấn Hùng, đứng phải) tại quê nhà Phú Yên
“PHÚ KIỀU” PHAN TẤN HÙNG
Văn đàn, báo đàn biết đến một nhà thơ, nhà báo người Phú Yên tên Phan Hoàng. Thế nhưng ở quê anh, những người lớn tuổi hầu như chỉ biết “thằng” Phan Tấn Hùng ngày nhỏ học giỏi có “ngạch” ở thôn Phú Phong, xã Hòa Đồng (Tây Hòa).
Một chiều hè năm 2008, Hùng điện nhờ tôi liên hệ mấy nơi để tạo điều kiện tổ chức đêm văn nghệ “Tình quê” tại thôn Phú Thọ, xã Hòa Mỹ Đông (Tây Hòa). Đây là “món” chủ ý của Hùng cùng Hội từ thiện chùa Lá (quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh) để “góp vui” với bà con vùng quê hẻo lánh của mình. Thành phần của đoàn gồm hàng trăm văn nghệ sĩ và doanh nhân; đều là những người quen biết của Hùng tại TP Hồ Chí Minh. Trong đó, nhiều tên tuổi lần đầu đến Phú Yên, như: Út Bạch Lan, Hồ Kiểng, Diệu Hiền, Linh Nhâm,… Tháp tùng ngần ấy con người, Hùng chạy đôn chạy đáo để có được một đêm văn nghệ “chất lượng trên cả tuyệt vời”, như nhiều người dân Tây Hòa đến xem, đánh giá. Đêm văn nghệ “tưng bừng bất thần” ấy diễn ra tại sân chùa Long Tường (Hòa Mỹ Đông).
Từ đêm diễn ấy, tôi được biết Hùng đã âm thầm vận động những mối quan hệ quen biết để chung tay xây dựng con đường hơn 1.000m tại Hòa Mỹ Đông và tặng hàng trăm suất quà cho trẻ em nghèo hiếu học ở Tây Hòa. Anh muốn đưa những người bạn ở TP Hồ Chí Minh của mình về tận nơi, để họ thấy, họ cảm được những khó khăn cũng như tấm tình đồng đất quê mình. Trong niềm cảm kích của bà con xóm làng và “nể tình” Phan Tấn Hùng, rất nhiều tấm lòng hảo tâm đã sẻ chia với quê hương Tây Hòa. Riêng con đường trên 1.000m tại Hòa Mỹ Đông, Hùng đã đứng ra “ký nợ” với đơn vị xây dựng, vận động góp thành nhiều đợt, mới đủ hàng trăm triệu đồng kinh phí hoàn công. Bây giờ, từ gập ghềnh lầy lội năm nào, con đường này đã phẳng phiu cho trẻ đến trường, bà con đi lại vận chuyển nông sản. Còn trước và sau đó, liên tục trong nhiều đận thiên tai của quê nhà, Hùng đã bằng mọi cách như viết bài, vận động quyên góp, bon xe từ TP Hồ Chí Minh trở về với “của ít lòng nhiều” dành cho quê cha đất tổ…
Chuẩn bị đêm văn nghệ “Tình quê” tại Tây Hòa (Phú Yên) - Ảnh: Đ.TUẤN
“NGÃI KIỀU” TRẦN THANH PHONG
Theo lời rủ rê của nhà văn Trần Nhã Thụy, tôi bám theo đoàn đồng hương Quảng Ngãi về thôn Lâm Thượng, xã Đức Phong, huyện Mộ Đức (Quảng Ngãi). Lên xe mới biết, tất cả chuyến hàng trị giá trên 100 triệu đồng đều do nhóm đồng hương Lâm Thượng tại TP Hồ Chí Minh quyên góp, trong đó chủ công là anh Trần Thanh Phong, Giám đốc Công ty thực phẩm Thiên Bút (quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh).
Quốc lộ 1 nghìn nghịt xe cộ và cách trở. Chuyến xe về thăm quê nhà chất đầy kỷ niệm ấu thời, nghĩa tình người Quảng Ngãi. Đường sá, đồng đất, nhà cửa vẫn còn ngập chìm trong cơn lũ lịch sử tháng 11/2013 quét qua đất này. Đến Lâm Thượng lúc 1 giờ sáng, anh em bà con và đại diện chính quyền đã ngồi ngay vào việc lên danh sách cứu trợ. Những hoàn cảnh khốn cùng, những tên người thân thương rà ruột,… được đọc lên, nghe ấm một vùng trời đêm.
Sáng ra, Phong tìm đến ngay nhà em Nguyễn Minh Tâm (17 tuổi, ở xã Đức Tâm, Mộ Đức) để tặng món tiền hỗ trợ gia đình. Tâm bị chết trong lũ dữ ngày 16/11, khi đang chèo sõng đi kiếm thức ăn và nước uống. Lũ lên cao quá, nơi Tâm bị lật sõng chỉ cách nhà chưa đầy 100m, thế nhưng phải 3 ngày sau mới tìm thấy xác; em chết mà tay vẫn cầm chặt bụi cỏ giữa đồng nước. Mẹ Tâm, bà Trần Thị Ngột đang phải ngày đêm bán dạo trái cây để nuôi hai anh em Tâm ăn học…
Doanh nhân Trần Thanh Phong (phải) tặng quà cho bà con vùng lũ Mộ Đức (Quảng Ngãi) - Ảnh: Đ.TUẤN
Rồi Phong tất tả ghé qua Trường mầm non Đức Phong để hỗ trợ một món tiền, thêm vào bữa ăn cho 470 cháu đang được cha mẹ gửi tại đây. Trên đường về điểm phát quà ở Lâm Thượng, Phong còn ghé tặng tiền cho một phụ nữ đang bị ung thư giai đoạn cuối. Chỉ trong một buổi, trên 100 triệu đồng đã được Phong và anh em trong nhóm cuốn quýt chia nhau trao tặng cho gần 300 gia đình bị thiệt hại nặng trong lũ lụt…
Trần Nhã Thụy cho biết: Phong hết sức vất vả để trụ làm ăn ở đất Sài Gòn gần 20 năm qua. Bắt đầu bằng sản phẩm Bò khô Quảng Ngãi, đến nay Công ty Thiên Bút đang thu hút hàng trăm nhân viên tại các cơ sở sản xuất, đại lý thực phẩm trong và ngoài nước. Bận rộn làm ăn nhưng năm nào Phong cũng về thăm giúp quê nhà, khi thì giúp xây đường liên thôn, khi hỗ trợ cơ sở trường học, sân thể thao, hay tương trợ một cảnh đời cùng cực,… Thụy nói đùa, người Việt xa đất nước thì gọi Việt kiều, dân Quảng Ngãi “phiêu dạt” vào TP Hồ Chí Minh về giúp quê thì gọi “Ngãi kiều” vậy…
Qua câu chuyện với Phong và Hùng, tôi nhận ra một điều: chính khí chất và hơi ấm quê nhà đã tiếp sức cho các anh vươn lên trong cuộc sống. Và điều đó biến thành tình yêu cội nguồn, tận tâm hiện hữu. Dù ở phương nào, khi xóm làng còn nghèo khó, họ lại sẵn sàng tấm tình của đứa con quê mộc mạc, tràn đầy.
ĐÀO ĐỨC TUẤN