Tấm tình của nhân sĩ, trí thức đau đáu với Trường Sa. Nhiều người bỗng dưng thành… nhà thơ khi đến đây.
Thả hoa tưởng niệm những người hy sinh ở thềm lục địa phía nam Tổ quốc - Ảnh: H.PHIÊN
“DONG BUỒM” RA TRƯỜNG SA
“Trung đội” nhà báo, văn nghệ sĩ chúng tôi ra Trường Sa cùng Đoàn công tác số 1 của TP Hồ Chí Minh làm việc với quân dân huyện đảo Trường Sa (Khánh Hòa) và hệ thống nhà giàn DK1 (Bà Rịa - Vũng Tàu). Trong đoàn có trên 100 nhân sĩ, trí thức, chức sắc tôn giáo đang sống và làm việc tại TP Hồ Chí Minh.
Ngoại trừ các cán bộ Quân chủng Hải quân và lực lượng phục vụ, còn lại hầu hết là những người lần đầu đi Trường Sa. Thế nên ai cũng háo hức. “Tháng ba, bà già đi biển”, mùa biển lặng nên nhiều chặng tàu cứ như đi trên sông ngày êm ả, khiến nhiều người tiếc rẻ là không được… thử sóng biển Đông.
Nhí nhảnh, không thể giấu xúc cảm, dễ nhận thấy nhất có lẽ là nữ nhà văn trẻ Phong Lan, đang làm việc cho trang web của Hội Nhà văn Việt Nam. Vừa “đáp” tàu hỏa từ Hà Nội vào tham gia chuyến đi, Phong Lan mê mải chụp hình kèm theo cuốn sổ tay ghi chép bất tận. Lịch trình tàu đi chỉ mươi ngày, thăm mươi đảo rồi về với DK1 nhưng Phong Lan đã đề đạt với trưởng đoàn được ở lại lâu hơn, ngủ mỗi đảo ít nhất vài đêm. “Tôi muốn cảm nhận sâu đậm nhất về cuộc sống và tâm tình của người Trường Sa. Nghề văn không thể “cưỡi ngựa xem hoa” là có những trang viết lắng đọng được” - Phong Lan bộc bạch.
Phối sư Thượng Minh Thanh - Trưởng tòa thánh TP Hồ Chí Minh là người thoạt trông khá nghiêm trầm nhưng cứ mãi nở nụ cười trên boong tàu TITAN. Ông cho biết đã có hàng trăm tín đồ đạo Cao Đài ở các khu vực đảo của Việt Nam, trong đó có Trường Sa. “Chuyến đi này tôi đã chờ đợi từ lâu. Già rồi, không đi thăm được Trường Sa thì sợ muộn mất…” - Phối sư nói.
Còn 2 ngày nữa mới đến Trường Sa mà tôi đã nghe có người sáng tác rồi đọc thơ: “Trường Sa ơi, bây giờ tôi mới tới/ Có muộn không hỡi cọc nhọn Bạch Đằng…”. Sẽ chẳng bao giờ muộn, nếu tấm tình mỗi người Việt luôn hướng về từng mét sóng, tấc đất của biển đảo quê nhà… Sóng điện thoại, internet trên biển lúc có lúc không, hạn chế nhiều đối với anh em làm báo, thế nhưng lại càng thuận lợi cho các “nhà”… xuất khẩu thành thơ! “Rà” lại cả chuyến đi, tôi nghiệm ra: Ai đến Trường Sa cũng sáng tác ít nhất một bài thơ!
Bên chùa Trường Sa Lớn - Ảnh: H.PHIÊN
THƠ CỦA ÔNG “DÃ NGOẠI”
Một trong những người mải mê làm thơ là ông Nguyễn Văn Mỹ - Tổng giám đốc Công ty Du lịch dã ngoại Lửa Việt. Ngồi đâu tôi cũng thấy ông thảo thơ trên những chiếc lá bàng xanh - vàng - đỏ của các đảo ở Trường Sa. Đến đảo Đá Tây, ông viết bài Đảo chìm: “Những ngôi nhà như mọc lên từ nước/ Tựa các chàng dũng sĩ giữa biển Đông/ Bao đời nay con cháu giống Lạc Hồng/ Thề quyết tử giữ vẹn toàn biển đảo…”.
Nhờ nghề nghiệp, ông Mỹ đã đi khắp năm châu bốn bể, thế nhưng chuyến đi Trường Sa này thật ấn tượng đối với ông. Bởi không là lính hải quân thì rất khó đi Trường Sa, và bao trải nghiệm ở đây không dễ hình dung đối với người ở đất liền. Đầu tiên là kiểu sinh hoạt như lính biển, rồi cảm giác chòng chành dài ngày trên tàu lớn giữa biển Đông, tận mắt thấy những tàu cá của ngư dân Việt lênh đênh khơi xa, những chiếc tàu “hải ngư, hải giám” của Trung Quốc lảng vảng dọc hải trình. Cây cối, hoa màu, vật nuôi thân thiện trên các đảo… đều khác với hình dung lúc ở đất liền. Đặc biệt, ông thấy phụ nữ và trẻ con ở Trường Sa “đẹp quá, đẹp quá!”.
Ông Nguyễn Văn Mỹ tâm sự: “Tôi rất muốn làm một điều gì đó để mọi người có thể dễ dàng đến với Trường Sa, để đường đến Trường Sa ngắn hơn…”.
*
Ở đảo Trường Sa Lớn, tôi gặp đại úy Mai Văn Lưu - Phó cụm trưởng quân sự của đảo. Anh Lưu không nói nhiều về sóng gió biên thùy, nỗi niềm xa cách người thân mà chỉ bộc bạch với tôi về cuộc sống gia đình. Hiện vợ chồng anh cùng 2 con (gái 6 tuổi, trai 1 tuổi) đang ở nhà bố mẹ vợ. Đến lúc này anh vẫn chưa biết mặt con trai, bởi sau chuyến phép vừa rồi, anh trở lại đảo được 4 tháng thì vợ sinh. Anh chỉ mới nghe tiếng oe oe, bi bô của con qua điện thoại.
Anh Lưu cho biết thêm, lính đảo và một số cán bộ chuyên môn ra Trường Sa có thời hạn, còn sĩ quan chuyên nghiệp thường gắn bó với Trường Sa cả cuộc đời binh nghiệp của mình.
HÙNG PHIÊN