Thời gian qua, việc khai thác cát của Công ty TNHH Xây dựng thương mại dịch vụ Phục Hưng tại thôn Hòa Phú, xã Xuân Hòa (TX Sông Cầu) gây nhiều bức xúc trong nhân dân. Việc phản ánh của người dân trong một thời gian dài cũng chỉ dừng lại ở cấp chính quyền địa phương, còn các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh thì chưa vào cuộc để kiểm tra, xử lý.
Cơ quan chuyên môn chưa vào cuộc
Theo ông NVH ở xã Xuân Hòa, Công ty TNHH Xây dựng thương mại dịch vụ Phục Hưng (Công ty Phục Hưng) tổ chức khai thác cát vượt khối lượng và độ sâu đã làm cho hàng chục trụ điện thuộc đường dây 22kV gần đó bị lộ phần móng trụ, có thể đổ ngã bất cứ lúc nào. Ngoài ra, một số công trình, nhà dân gần đó cũng bị đe dọa vì việc khai thác cát vượt độ sâu của công ty này.
Theo Sở TN-MT, ngày 30/1, sở có thông báo gửi Công ty Phục Hưng yêu cầu công ty này thực hiện đầy đủ các thủ tục về khai thác khoáng sản như lắp đặt camera, công khai thông tin ranh giới mỏ, lắp đặt trạm cân, kê khai khối lượng khai thác… Sở TN-MT cũng yêu cầu Công ty Phục Hưng tạm dừng khai thác cát tại xã Xuân Hòa đến khi hoàn thành các thủ tục về khai thác khoáng sản nêu trên, chậm nhất đến ngày 20/2/2019 phải hoàn thành việc lắp đặt trạm cân.
Tuy nhiên, cả một thời gian dài, Công ty Phục Hưng tổ chức khai thác tại mỏ cát nói trên mà không lắp đặt trạm cân nhưng chưa có đơn vị chức năng nào xử lý. Ông Nguyễn Nhẹ, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Hòa, cho biết: Ngày 8/7, UBND xã có văn bản gửi Sở TN-MT, UBND TX Sông Cầu và Phòng TN-MT TX Sông Cầu đề nghị kiểm tra, xử lý việc khai thác cát của Công ty Phục Hưng vì có một số sai phạm như: chưa chấp hành đầy đủ nội dung thông báo của Sở TN-MT, cụ thể là chưa lắp đặt trạm cân.
Ngoài ra, theo phản ánh của người dân, UBND xã đã tổ chức kiểm tra và phát hiện việc khai thác cát của công ty này có khả năng ngoài phạm vi được cấp phép (vì địa phương không có thiết bị đo đạc), ảnh hưởng đến hệ thống đường dây điện trung thế 22kV. Công ty Phục Hưng cho xe chở cát nhưng không che chắn làm cát rơi vãi dọc quốc lộ 1D, gây nguy cơ tiềm ẩn tai nạn giao thông trên tuyến đường này.
Ông Phạm Văn Cầu, Phó Trưởng Phòng TN-MT TX Sông Cầu, cho biết: Phòng TN-MT đã tiếp nhận phản ánh của người dân và chính quyền địa phương về việc Công ty Phục Hưng tổ chức khai thác mỏ cát vượt khối lượng và độ sâu. Ngày 26/7, Phòng TN-MT đã có văn bản kiến nghị Sở TN-MT chủ trì và tổ chức kiểm tra hoạt động khai thác cát của Công ty Phục Hưng để đánh giá chính xác và có biện pháp chấn chỉnh, xử lý kịp thời những sai phạm.
Người dân bức xúc
Theo Sở TN-MT, ngày 11/1/2017, UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác cát làm vật liệu xây dựng thông thường tại mỏ cát thôn Hòa Phú cho Công ty Phục Hưng. Diện tích khu vực mỏ khai thác là 2,1ha, mức sâu khai thác trung bình khoảng 4,4m (từ bề mặt địa hình hiện tại đến cao trình +10m), trữ lượng khai thác 101.980m3, công suất khai thác 10.000m3/năm, thời gian khai thác 10,2 năm kể từ ngày cấp phép.
Mới đây, phóng viên Báo Phú Yên có mặt tại hiện trường mỏ cát ở thôn Hòa Phú của Công ty Phục Hưng. Theo quan sát của phóng viên, Công ty Phục Hưng đã khai thác cát ở độ sâu đến mực nước ngầm (thấp hơn mặt đường quốc lộ 1D khoảng 5-10m) và biến khu vực mỏ này thành một cái hố khổng lồ.
Điều đáng quan ngại là mỏ cát này nằm cạnh trụ sở của Đồn Công an khu vực Đông Bắc Sông Cầu. Công ty Phục Hưng đã tổ chức khai thác cát gần tường rào và sâu hơn móng tường rào của Đồn Công an khu vực Đông Bắc Sông Cầu cả chục mét. Nếu không ngăn chặn kịp thời thì mùa mưa năm có nguy cơ cao về việc sụt, lún tường rào và một số công trình nhà công vụ của Đồn Công an khu vực Đông Bắc Sông Cầu.
Việc khai thác cát của Công ty Phục Hưng khiến nhiều cử tri và chính quyền xã Xuân Hòa bức xúc, đã phản ánh đến HĐND tỉnh. Bà Nguyễn Thị Diệu Thiền, Trưởng Ban VH-XH HĐND tỉnh, cho biết: Qua phản ánh của cử tri, HĐND tỉnh đã tổ chức đoàn khảo sát với sự tham gia của các sở, ngành liên quan và địa phương. Qua khảo sát thực tế, nhận thấy phản ánh của cử tri là có cơ sở. Đoàn khảo sát đã yêu cầu Sở TN-MT tổ chức đo đạc, xác định vị trí, khối lượng, độ sâu và tiến hành xử lý nghiêm công ty.
Ông Nguyễn Thanh Phong, Trưởng Phòng Khoáng sản (Sở TN-MT), cho biết: Qua kiểm tra thực tế bằng mắt thường, có thể khẳng định Công ty Phục Hưng đã khai thác vượt độ sâu so với giấy phép mà UBND tỉnh đã cấp. Để có cơ sở xử lý, Sở TN-MT đã thành lập tổ công tác và chuẩn bị kiểm tra, đo đạc bằng máy móc tại thực địa nhằm xác định chính xác vị trí, khối lượng, độ sâu mà Công ty Phục Hưng đã khai thác cát ở mỏ nói trên. Sau khi có kết quả cụ thể, Sở TN-MT sẽ có báo cáo, tham mưu cho UBND tỉnh hướng xử lý cụ thể.
Ông Đỗ Ngọc Chanh, Giám đốc Công ty Phục Hưng thừa nhận việc khai thác cát của công ty tại thôn Hòa Phú có một vài vị trí vi phạm về độ sâu. Còn đối với trạm cân, do công ty khó khăn nên đến ngày 15/3 mới lắp đặt xong.
Theo Luật Khoáng sản, UBND cấp huyện vẫn có thẩm quyền đình chỉ hoạt động khai thác khoáng sản trong thời gian chờ cơ quan chức năng xử lý, nếu đơn vị khai thác có dấu hiệu vi phạm. Sở đã chỉ đạo Phòng Khoáng sản và các phòng, ban chuyên môn trực thuộc khẩn trương tiến hành kiểm tra tổng thể hoạt động khai thác cát tại thôn Hòa Phú của Công ty Phục Hưng và xử lý nghiêm nếu có sai phạm.
Ông Mai Kim Lộc, Phó Giám đốc Sở TN-MT |
ANH NGỌC