Để giải quyết gánh nặng nợ đọng kéo dài trong thành viên, các HTX trên địa bàn tỉnh đã áp dụng giải pháp khoanh nợ cũ, không để phát sinh nợ mới. Giải pháp này đang phát huy hiệu quả.
“ĐÓNG KHUNG” NỢ CŨ, THU NỢ MỚI
Theo các HTX, nợ đọng của các đơn vị này khó giải quyết vì số thành viên nợ có “người còn người mất” hoặc đã xa quê lập nghiệp giờ chỉ còn tên trong danh sách. Những trường hợp này gần như không thể thu hồi nợ, nhưng cũng không thể xóa nợ vì dễ gây “so bì”, dẫn đến tình trạng cố ý chây ỳ. Để giải quyết, các HTX đã minh bạch sổ sách nhằm phân loại từng khoản nợ theo giai đoạn; sau đó “đóng khung” các khoản nợ từ năm 1996 đến 2003 (giai đoạn trước chuyển đổi). Những khoản nợ sau chuyển đổi, tính từ năm 2003 đến 2012, các đơn vị sẽ trừ dần công nợ bằng sản phẩm. Từ năm 2012, khi hoạt động theo Luật HTX mới thì các HTX kiên quyết thu hồi nợ bằng các biện pháp mạnh hoặc có thể chấm dứt hợp đồng dịch vụ. Ông Nguyễn Ngọc Tài, Giám đốc HTX Nông nghiệp Kinh doanh dịch vụ Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân) cho biết: Vốn hoạt động của HTX chỉ hơn 700 triệu đồng thì tổng nợ đã là 200 triệu đồng, trong đó, 1/3 số nợ tồn đọng từ năm 1996. HTX đã “đóng khung” danh sách những trường hợp nợ không có khả năng thanh toán, cho vào hồ sơ lưu để tập trung giải quyết những món nợ mới, tránh tồn tại quá 1 vụ.
Với cách làm này, nhiều HTX đã nhanh chóng thu được các khoản nợ từ năm 2003 tới nay. Theo ông Huỳnh Minh Lý, Giám đốc HTX Nông nghiệp Kinh doanh dịch vụ Phú Lâm (TP Tuy Hòa), tính đến năm 2010, tổng số nợ HTX phải thu từ thành viên gần 2 tỉ đồng. Đến nay, nhờ tập trung thu nợ mới nên số nợ giảm còn hơn 900 triệu đồng. Trong đó, một số ít thành viên nợ từ 10 triệu đồng trở lên, còn lại chủ yếu nợ từ 500.000 đồng đến hơn 2 triệu đồng. Để thu hồi nợ, Hội đồng quản trị HTX vận động người nợ ký nhận và cam kết trả nợ theo giai đoạn đối với những hộ nợ số tiền lớn. Còn những hộ chây ỳ, không chịu thanh toán, HTX sẽ phân công cán bộ phụ trách theo từng khu phố để nắm bắt hoàn cảnh kinh tế từng thành viên, từ đó có kế hoạch thu hồi nợ kịp thời. HTX thực hiện biện pháp mạnh đối với các đối tượng này như quản lý sản phẩm sau mỗi vụ thu hoạch; công khai danh sách nợ trên đài truyền thanh 3 phường Phú Lâm, Phú Thạnh, Phú Đông. Nếu đối tượng nợ là cán bộ, đảng viên sẽ gửi danh sách đề nghị Đảng ủy, UBND tại 3 phường vận động tự giác trả nợ.
CÓ KINH PHÍ NÂNG CHẤT DỊCH VỤ
Nhờ tập trung thu hồi nợ, nhiều HTX đã có thêm vốn đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ. Ông Huỳnh Minh Lý cho biết thêm: Từ năm 2010 đến 2013, HTX đã thu được hơn 2,3 tỉ đồng tiền nợ đọng. Nhờ kiên trì thu nợ, HTX có thêm vốn đầu tư cho kinh doanh xăng dầu, tín dụng nội bộ… HTX còn xây điểm đỗ xe, thuê thêm lao động đảm bảo phục vụ khách và trông coi cửa hàng 24/24 giờ… Trong năm qua, cửa hàng xăng dầu của HTX đạt doanh thu gần 25 tỉ đồng, chiếm 90% tổng doanh thu của HTX. Từ kết quả đạt được, HTX đặt chỉ tiêu, hàng năm tiến hành thu nợ dịch vụ 80%, số nợ cũ thu từ 30% đến 50%, nợ tín dụng quá hạn phải thu đạt 50%.
Theo ông Phan Văn Thuận, Giám đốc HTX Nông nghiệp Kinh doanh tổng hợp Hòa Quang Nam (huyện Phú Hòa) thì tại đơn vị này, các khoản nợ trước chuyển đổi còn gần 57 tấn lúa. Với trường hợp này, HTX lập danh sách riêng và thực hiện thu bằng cách người dân tự giác đóng góp. Riêng các khoản nợ mới, HTX giải quyết bằng hình thức quản lý sản phẩm nên đã thu đạt 99,7%. Những khoản nợ đã thu được, HTX nhập vào nguồn vốn lưu động hàng năm.
Ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Từ nhiều năm nay, “bài toán” thu hồi nợ đọng kéo dài trong thành viên HTX gần như không có lời giải. Nhiều HTX bị cầm vốn không thể hoạt động dẫn tới phải giải thể bắt buộc. Nhưng đến nay, thông qua nhiều giải pháp, các HTX đã bước đầu thu được vốn, đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ. Điều này cho thấy, các HTX đã ý thức được tính tự chủ của mình trong quản lý đồng vốn. Còn thành viên HTX cũng nhận thức được trách nhiệm của mình đối với sự tồn tại của HTX. Đây chính là tiền đề quan trọng nâng cao mối quan hệ giữa HTX với thành viên HTX để các HTX hoạt động hiệu quả hơn theo tinh thần của Luật HTX 2012.
MINH DUYÊN
